هنر خراطی + آشنایی با ابزار و روش کار

خراطی چوب از صنایع، حِرف و هنرهای مرتبط با چوب است که از دیرباز در کشورمان رواج داشته است. خراطی یکی از کارهای هنری چوبی است که بر روی قطعات چوبی انجام می شود تا یک شی چوبی ساخته شود. اشیایی مانند پایه آباژور، گهواره، صندلی، ظروف، نرده و… اشیایی هستند که با استفاده از هنر خراطی توسط دستگاه خراطی ساخته می شوند. برای ساخت وسایل با استفاده از هنر خراطی، از چوب های نرم و مرطوب استفاده می شود. خراطی چوب در واقع تراش و فرم دادن چوب به وسیله دستگاه خراطی و مغار است. کار خراطی یک کار کارگاهی است و در منزل و ابزار خانگی قابلیت اجرا ندارد.

ویدئو هنر خراطی

---

 

  خرید صنایع دستی

---

تاریخچه ی هنر زیبای خراطی چوب :

از آن جا که چوب ماده‌ای است که در طول زمان خیلی سریع‌تر از لوازم آهنی و …خراب می‌شود، پس بدیهی است که نمونه اشیای چوبی به جای مانده از گذشته کم باشد . قدمت سازه ها و ظروف چوبی به خیلی زمان های پیش برمی گردد ، ولی به جهت فساد زود هنگام متریال چوب نمونه های زیادی در دست نیست .

همین طور در قدیم ، مواد شیمیایی که مانع از فساد چوب می شده را به سطح کار نمی زدند و همین امر عمر مصنوعات خراطی شده را به شدت کاهش  داده است . البته با توجه به بعضی شواهد و آثار به جای مانده ، می‌توان به وجود خراطی در ایران باستان و موارد استفاده آن اشاره کرد.

در نقوش برجسته ی تخت جمشید که به حدود ۱۵۰۰ سال پیش بر می گردد ، رد پای خراطی و سازه های چوبی مشهود است .با استناد به برخی کتب به جا مانده این اطلاعات را استخراج شده که در زمان های گذشته ، در ایران مغازه یا به اصطلاح دکان خراطی وجود داشته است ، که به صورت تخصصی به این امر می پرداختند .

در قدیم از هنر خراطی چوب ، برای مصارفی چون پایه های صندلی ، منبرهای مساجد ،دوک نخ ریسی و یا حتی خراطی روی کمانچه استفاده می شده است . قابل ذکر است در اقلام موزه‌ای، اشیایی قدیمی از فلز و سنگ وجود دارد که به احتمال زیاد، برای ساخت آنها از تکنیکی مشابه با تکنیک خراطی چوب استفاده شده است.

از دوره ی اشکانیان ،چند جام پایه دار چوبی و تعدادی کاسه به جای مانده است .البته این ظروف خیلی خراب شده اند ولی با کمک مواد مختلف آن ها را مرمت کرده و در موزه تهران نگهداری می کنند .

خراطی در دزفول

از جمله مراکز مهم تولید محصولات خراطی چوب میتوان به رشت، ارومیه، سقز، دزفول، چالوس، ساری، سنندج، اردبیل، تبریز و تهران اشاره کرد. خراطی چوب از صنایع دستی دزفول و هنرهایی است که کم و بیش در دزفول رایج است. در خراطی چوب از چوب های مختلفی استفاده می شود ولی از متداول ترین آن ها میتوان به گردو، نارون، توسکا، زبان گنجشک، شمشاد، بید، گلابی، چوب سفید و چنار اشاره داشت.

ضمن آن که در بعضی از مناطق کشورمان چوبهای محلی خاصی هم مصرف می شود از جمله در دزفول نوعی چوب محلی به نام «جغ» و در ایرانشهر «چوب کهور» که در زمره ی درختان بومی منطقه است، مورد استفاده ی خراطان قرار می گیرد. افزون بر چوب، دیگر مواد اولیه ی مصرفی خراطی را سریشم، لاک، الکل، کیلر و لاک سلولزی تشکیل می دهد. ابزار کار خراطان شامل دستگاه خراطی- سنتی یا برقی- سوهان، چاقو، تیشه، مته ی دستی، چکش، گیره، انواع مغار دسته بلند، انبردست، ارّه و… است.

قدیمی ترین اشیای خراطی شده به مقبره توتانخامون در مصر باز می گردد. قدمت این اشیاء چوبی به بیش از سه هزار بر می گردد.

در قرون وسطی از خراطی کردن برای ساخت ابزار های کوچکی همچون عاج، استخوان، کهربا، و فلزات ارزشمند بیشتر استفاده می‌کردند.

اولین استادان خراطی در اروپا قوم سلت بودند. آنها برای ساخت کاسه، بازوبند، پره و محور چرخ‌های ارابه، سنگ صیقل و … از کار با چوب استفاده می کردند.

این قوم توانستند خراطی را در قاره اروپا از کریمه تا اسکاتلند و همچنین از اسپانیا تا دانمارک رواج دهند.

---

هنر معرق کاری + ابزار و مراحل کار

---

همانطور که قبلا هم گفتیم چوب نوهی ماده آلی است که بسیار سریع تجزیه می شود. به همین خاطر است که نمونه های به جای مانده از گذشته بسیار نایاب است.

البته می توان گفت در موزه های سرتاسر دنیا از آثار چوبی به جای مانده به خوبی مراقبت و نگهداری می شود.

برخی از اثار به جای مانده از خراطی با چوب عبارت اند از:

• زنی نشسته روی یک چهارپایه با دوکی در دست در حال نخ‌ریسی است. در این تصویر پایه‌های میز قرار گرفته در جلوی زن نیز، نمونه‌ای از خراطی است. این یک نقش برجسته ایلامی که قدمت آن به سه هزار سال قبل برمی‌گردد.
• ابن هیثم در کتاب خود از مهارت خراطان ایرانی تعریف یاد کرده است. او که در قرون چهارم و پنجم هجری می‌زیسته، در کتاب‌های خود که درباره نور نوشته، دو بار چرخ خراطی را که برای ساختن آینه‌های منحنی و ابزارآلات برنجی از آن استفاده کرده، شرح می‌دهد. با در نظر گرفتن اینکه این دانشمند با تجربه چندین قانون نور را هفت قرن پیش از نیوتن و دیگران پیدا کرده است می‌توان درک کرد که خراط او باید شخص بسیار ماهری بوده باشد.
• این پایه میز که متعلق به سه هزار سال پیش است به شیوه‌ای بسیار زیبا و منحصر به فرد خراطی شده است. در آثار مختلفی که از تپه حسنلو، واقع در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی دریاچه ارومیه، به دست آمده، یک پایه میز چوبی وجود دارد که بر اثر آتش‌سوزی تبدیل به ذغال شده است.
• در نقش‌برجسته‌های تخت جمشید که مربوط به دوره هخامنشی است و بیش از هزار و پانصد سال قدمت دارد، اورنگ (تخت) داریوش هخامنشی به کرات حک شده است. این اورنگ زیبا نیز با فناوری خراطی ساخته شده است. ساخت اورنگ شاهی با این تکنیک نه تنها در این دوره، بلکه در دوره اشکانی نیز مشاهده می‌شود.
• اوژن فلاندن و پاسکال کُست دو هنرمند فرانسوی که در دوره قاجاریه و بین سالهای ۱۲۵۵ تا ۱۲۵۷ ه ق به ایران سفر کرده‌اند، نقاشی‌های جالبی از بناها و مردم ایران کشیده‌اند. در مجموعه‌ای از این دو هنرمند که بعضی پیشه‌های فعال در بازار به تصویر کشیده شده، دكان خراطی به همراه خراط و محصولات ساخت او نقش شده است.
• در تالار ایلخانی بخش دوره اسلامی از موزه ملی ایران، منبری چوبی وجود دارد که در تاریخ ۷۷۱ ه ق در بوانات فارس ساخته شده است. قطعاتی در این منبر وجود دارد که خراطی شده است.
• در یک تابلوی نقاشی متعلق به سلطان محمدِ نقاش، نگارگر مکتب تبریز صفوی، نوازنده کمانچه‌ای تصویر شده است که دسته کمانچه او خراطی است.
• ژان شاردن سياح فرانسوی که در فاصله سالهای ۱۶۶۴ تا ۱۶۷۷ میلادی، در دوره صفویه، دو بار به ایران سفر کرد، در سیاحت‌نامه خود، که آن را می‌توان دایرة‌المعارفی کامل از فرهنگ ایران عهد صفوی نامید، شرح حال نسبتا کاملی از خراطی در ایران بیان کرده است. شاردن در جایی از سیاحت‌نامه خود از رسته خراطان و دالان خراطان که در بازار اصفهان وجود داشته، نام می‌برد. میر سید علی جناب در کتاب الاصفهان طی یک سرشماری تعداد خراطان اصفهانی را در زمان شاردن پانزده نفر قید کرده است.

با اشاره به این اطلاعات می‌توان گفت که خراطی به عنوان شغل و پیشه‌ای معتبر و دارای جایگاهی ویژه و پر درامد بوده است و محصولات خراطی با جنبه‌های کاربردی و تزیینی در بین اقشار مختلف جامعه مورد استقبال قرار می گرفته است.

• ---

  راهنمای خرید حصیر + روش نگهداری

• خرید حصیراز فروشگاه دوراونتاش
  

  ---

مراحل خراطی

ابزار عمده خراطی، دستگاه خراطی، انواع مغار، اره نواری، سه نظام و سمباده است. مغار نقش مهمی در خراطی دارد. مغارها و ابزارهای تراشنده که دارای دسته و تیغه ای بلند برای کنترل بهتر بر روی دستگاه هستند، در سه دسته زیر قرار می‌گیرند: ۱-مغارهای تراش(فرم دهنده) که عملیات باربرداری را بر عهده دارند؛ ۲-مغارهای پرداخت کننده (اسکنه ها) و ۳- مغارهای جدا کننده.

برای کار ابتدا چوب متناسب با اندازه و فرم محصول مورد نظر انتخاب و به وسیلۀ اره نواری بریده می‌شود. سپس قطعۀ بریده شده به دستگاه خراطی بسته می‌شود. دستگاه خراطی دو بازو به نام نیش و مرغک دارد که کار میان آن دو قرار می‌گیرد و در حالی که توسط نیروی  الکتریسیته دستگاه قطعه حول یک محور در حال چرخش است، خراط با قلم قسمت‌های لازم را می‌تراشد. برای ساخت ظرف‌های توخالی که داخل آنها نیز به تراش احتیاج دارد، قطعه چوب را به سه‌نظام می‌بندند که قطعه تنها از یک سر به آن متصل می‌شود و به این ترتیب می‌توانند از سر دیگر، که رو به بیرون است، داخل آن را خالی کنند. پس از تراش لازم محصول به‌دست آمده را از دستگاه باز کرده و با سوهان و سمباده سطح آن را پرداخت می‌کنند. در مرحله آخر برای اینکه ظرف ساخته شده نسبت به حرارت و رطوبت مقاوم‌تر گردد، روی آن را سیلر و کیلر می‌زنند و یا با پلی‌استر و یا روغن جلا می‌پوشانند.

تکنیک‌های خراطی

خراطی چوب با دستگاه خراطی به طور کلی با دو شیوه اصلی انجام می‌شود :۱- بیرون تراشی ، ۲- داخل تراشی (کاسه تراشی):

---

راهنمای خرید گلیم دستباف + طریقه نگهداری آن

---

تکنیک بیرون‌تراشی :

در این تکنیک یک تکه چوب بین دو فک ثابت و متحرک دستگاه قرارمی‌گیرد و کار تراش یا باربرداری از چوب با استفاده از انواع مغارِ تراش انجام می‌شود. در این شیوه بافت چوب در موازات محور دوران دستگاه قراردارد و تراش‌هایی به شکل محدب و مقعر در سطح بیرونی چوب به وجود می‌آیند. میل‌تراشی، تراش مهره‌های شطرنج، پایه‌های مبل، نرده‌های پله و غیره با این روش صورت می‌گیرد.

تکنیک داخل‌تراشی ( کاسه‌تراشی ):

در این روش کار تراش در دو مرحله انجام می‌گیرد:  ابتدا بخش بیرونی کاسه خراطی می‌شود و پس از سمباده کاری وپرداخت، قسمت داخلی کاسه تراش داده شده و پرداخت می‌شود. انواع جام‌ها، لیوان‌ها، کاسه‌ها، ظروف دردار مانند قنددان ،گلدان‌ و… از جمله آثاری هستند که با این شیوه خلق می‌شوند.

---

ریشه های نقاشی ایرانی در دوران مختلف

---

انواع چوب در خراطی

در هنر خراطی بسته به محصول نهایی از چوب‌های مختلف برای خلق آثار استفاده می‌شود.«از رایج‌ترین چوب‌های مورد استفاده در این هنر می‌توان به گردو، نارون، توسکا، زبان گنجشک، شمشاد، بید، گلابی، چوب سفید(فوفل، زیتون، توت) و چنار اشاره کرد.»(یاوری، ۱۴۰:۱۳۸۳)

انتخاب صحیح چوب به عنوان ماده اولیه، به دلیل موثر بودن درکیفیت محصول نهایی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. در تکنیک بیرون‌تراشی بهتر است چوب خشک و دارای رگه‌های صاف با بافتی منسجم، بدون گره ،ترک و شکاف باشد، اما در کاسه تراشی رگه‌دار بودن چوب و بافت‌های متنوع حتی پوست دار بودن چوب به زیبایی آن اضافه می‌کند. در این روش حتی ممکن است گاهی با چوب‌های خیس اقدام به ساخت کنند. به طور کلی هرچه چوب منسجم‌تر و فشرده‌تر باشد نتیجه کار زیباتر خواهد بود.

خراطی لایه‌چینی

در دو دهه اخیر هنر خراطی دربین هنر‌دوستان و علاقمندان به هنرهای چوبی از محبوبیت و جایگاه مهمی برخوردار شده است. با پیشرفت تکنولوژی و ساخت ابزارهای جدید، امروزه هنر خراطی با خلاقیت‌های چشمگیری روبروست. خراطی لایه‌چینی، استفاده از لایه‌های چوب با رنگ‌های متفاوت، و خراطی خارج از مرکز که در آن قطعه کار، خارج از مرکز دستگاه سوار می‌شود، از جمله این نوآوری‌ها هستند.

در روش خراطی لایه‌چینی به جای استفاده از یک یا چند قطعه محدود و یک‌رنگ چوب، قطعات متعدد و رنگارنگی از چوب که بر اساس رنگ‌بندی طبق سلیقه و نیز محاسبات هندسی در کنار هم چسبانده شده‌اند، به کار گرفته می‌شود. این قطعات که گاه نقش شطرنجی زیبایی را می‌سازند، به صورت لایه‌چینی روی هم چسبانده می‌شوند. قطعات چوب با محاسبات هندسی که به فرم و اندازه ظرف یا محصول نهایی بستگی دارد برش می‌خورند و در کنار هم چسبانده می‌شوند. پس از خشک‌شدن قطعات به‌هم‌چسبانده‌شده کار تراش آن بر دستگاه خراطی آغاز می‌شود و از این مرحله به بعد روش، همان روش خراطی است. بوسیله خراطی، به بدنه ناصاف و قطعه قطعه شکلی مدور، منظم و صاف و صیقلی داده می‌شود.(شجاع نوری، ۱۰۴:۱۳۹۴).

آثار هنر خراطی در دوره معاصر

امروزه بوسیله خراطی آثار مختلفی مانند کاسه، قنددان، گلدان‌های تزیینی، انواع ظرف، عصا، بدنه قلیان، مهره‌های شطرنج و پایه‌های مختلف آباژور، میز، صندلی، مبل و … ساخته می‌شود. بسیاری از وسایل چوبی خانه‌هایمان با این هنر توسط هنرمندان چیره دست خلق شده‌اند. خراطی ارزش‌های تاریخی، فرهنگی، هویتی، زیبایی‌شناختی و کاربردی فراوانی دارد که در نگاهی نو به این وسایل می‌توانیم آن ها را کشف و درک کنیم. این بار که بر مبل منزلتان می‌نشینید به پایه های آن دوباره دقت کنید، شاید بر تاریخی کهن و هنری زیبا جلوس می‌کنید. یک کاسه خراطی شده در میز پذیرایی، شما و مهمانان‌تان را به تاریخ و زیبایی و اصالت دعوت می‌کند.

تفاوت هنر خراطی با نجاری ؟

خراطی به معنای تراشیدن و متقارن ساختن یا جدا کردن پوست چوب است. نجاری با خراطی کاملاً متفاوت است.نجار با وصل کردن چوب‌های مختلف، احجام گوناگون می‌سازد .اما خراط با تراشیدن تکه چوب، حجم یا شی‌ موردنظر را می‌سازد.

برخی به اشتباه هنر زیبای خراطی را شاخه‌ای از نجاری می‌دانند ، اما این هنر نفیس شاخه‌ای از نجاری نبوده و خود شاخه‌ای جداگانه دارد.کار خراطی به‌قدری لذت‌بخش و متنوع است که برخی آن را به نجاری ترجیح داده و فقط به خراطی می‌پردازند.در شهرهای گوناگون ایران، کارخانه ها و کارگاه هایی وجود دارد که در این حوزه فعالیت می کنند و بهترین محصولات خراطی را می سازند و به بازار عرضه می نمایند.

در ایران خراطی چوب ، بسیار محبوب می باشد و طرفداران زیادی دارد . استادکاران زیادی در کشورمان هستند که در کار خراطی بوده و اثرهای بزرگی را خلق کرده اند. استفاده از هنر خراطی در ساختن پایه های مبل و میز ، وسایل دستی ، چوب قلیون ، چوب بازی گلف و بسیاری موارد زیبای دیگر است .

سرو غذا در یک کاسه خراطی چوب شده ، هیجان انگیز است. کلا هنر خراطی چوب و استفاده از ظروف دست ساز چوبی به انسان حس آرامش فوق العاده ای می دهد .

اگر شما علاقه‌مند به خراطی یا ساخت کاسه چوبی باشید، مطمئناً به دنبال ایده‌هایی برای ساخت وسایل و اکسسوری هستید تا با چوبی که در اختیار دارید، هنر خود را به نمایش بگذارید.کاسه چوبی فقط محدود به کاسه غذاخوری نیست و شما می‌توانید هر وسیله ای که بخواهید را با چوب بسازید.

نگهداری از کاسه چوبی که با آب و مواد غذایی و مواد شوینده در تماس هستند، بسیار مهم است. باید از روغن‌های گیاهی مخصوص چوب که به همین منظور تولید شده‌اند استفاده کنید. استفاده از قاشق و چنگال و یا ظروف چوبی ، حس و حال خوبی به انسان می دهد . همین طور یاد آور حس طبیعت در شخص می شود .

مراحل تولید خراطی

برای ساخت فرآورده های چوبی خراطی، مراحل گوناگون و متعددی طی می شود که به ترتیب عبارتند از:

۱ – انتخاب نوع چوب در رابطه با نوع محصول تولیدی.

۲ – برش چوب توسط اره نواری و رنده به اندازه مورد نیاز شیئی كه ساخت آن مورد نظر است.

۳ – بستن چوب بریده شده به دستگاه خراطی و گرد كردن آن و یا اصطلاحاً به صورت نیمه كاره درآوردن آن.

۴ – در این مرحله اگر تولید كالایی توخالی مورد نظر باشد، كار نیمه كاره را توسط سه نظام به دستگاه خراطی بسته و داخل آن را خالی می كنند.

۵ – مرحله آخر تكمیل كار نیمه كاره و پرداخت قسمت خارجی آن توسط سمباده میباشد و پس از آن محصول را با استفاده از سیلر، كیلر، نیم پلی استر، پلی استر، لاك الكل و … پوشش داده و به بازار عرضه می كنند.

ماشین خراطی چوب

برای تراشیدن سطوح قوس دار داخلی و خارجی قطعات چوب که سطح تراش آن را بتوان با ابزارهای دستی مثل رنده یا انواع مغارها با دست یا توسط ماشین رنده، اره و فرز و… متناسب با قوس مورد نظر طبق نقشه کار ایجاد نمود، از ماشین خراطی استفاده می شود ماشین خراطی ساده یا ماشین تراش چوب را می توان رابطی بین ابزارهای دستی و ابزار های ماشینی دانست چون در آن مهارت استاد یا تکنسین با ابزار دستی توأم با حرکت مکانیکی ماشینی شده است.

 

در نخستین ماشین خراطی از دو درخت مجاور هم استفاده می شد که در فاصله بین این دو و بین دو مرغک چوب قرار می گرفت و از طنابی برا ی چرخش آن استفاده می شد که در حین گردش به کمک فشار، سطح قطعه چوب را شکل می دادند. ماشین های خراطی از آن زمان تاکنون تغییرات وسیعی یافته و امروزه به صورت انواع ماشین های ساده و اتوماتیک حتی با برنامه ریزی های کامپیوتری ساخته شده که در کارهای تکی سازی و سری سازی از آن ها استفاده می کنند.

 

در برخی از ماشین ها امروزه برای بالا بردن سرعت پیشبرد کار، حتی در خلاف جهت حرکت قطعه کار، مغارهای خراطی را حرکت دادند. عملیات اصلی ماشین خراطی چوب عبارت است از چرخش قطعه کار که بین مرغک دوار به مرغک ثابت بسته شده و یا گردش قطعه کار صفحه ای روی دیسک کله ای ماشین (سه نظام مخصوص) بسته شده است. ماشین خراطی دارای انواع گوناگونی به شرح زیر است:

۱- ماشین خراطی با ابزار های بار دهنده دستی:

دستگاه خراطی ساده نیز دارای دو نوع ایستاده و رومیزی است. دستگاه خراطی رومیزی نسبت به نوع ایستاده آن دارای حجم کم تر، قدرت پایین تر و وزن کم تر است و برای خراطی نمودن قطعات کوچک از آن استفاده می شود. این دستگاه به علت بدنه ضعیف نسبت به نوع ایستاده، برای انجام کارهای بزرگ محدودیت دارد.

۲- ماشین خراطی کپی تراش:

دستگاه خراطی کپی تراش دارای چند دهانه است و در یک زمان مشخص، یک یا چند قطعه را با توجه به کلیشه ای که روی آن قرار داده شده هم زمان خراطی می کند. کلیشه ها دارای فرم های مختلفی هستند و فرم خراطی قطعات از روی آنها کپی می شود.

 

۳- ماشین خراطی CNC:

دستگاه خراطی CNC نیز دارای چند دهانه است و یک یا چند قطعه بطور هم زمان در این دستگاه خراطی می شود. در دستگاه خراطی cnc طرح دلخواه توسط نرم افزار طراحی شده و وارد سیستم دستگاه می شود و عمل خراطی نسبت به طرح انجام می شود. در دستگاه خراطی cnc علاوه بر کار خراطی، قابلیت انجام منبت روی سطح قطعات چوبی نیز وجود دارد و این کار با دقت بالا و با کیفیت مطلوب انجام می شود.

اهمیت کنترل سرعت چرخش دستگاه خراطی

هنرمند خراط کار با توجه به نوع پروژه در حال ساخت، جنس چوب، میزان رطوبت آن، وزن چوب و نوع پرداختی که قصد انجام آنرا دارد نیاز به کنترل میزان چرخش قطعه کار خواهد داشت. در خیلی از قطعات خراطی به علت وزنشان امکان شروع کار به عنوان مثال با ۵۰۰ دور نیست و نیاز به دورهای پایین تر مثلاً در ۲۰۰ یا ۳۰۰ دور است. در این جاست که اهمیت کنترل سرعت نمایان می شود.

---

همه چیز درباره هنر سفالگری

---

نکات ایمنی مهم کار با دستگاه خراطی

– از پوشیدن لباس کار گشاد پرهیز کرده و موهای خود را حتی الامکان کوتاه کنید و قطعات زینتی دست خود مثل انگشتر و ساعت و …  را باز کرده و از ماسک تنفسی و گوشی حفاظتی و ماسک ایمنی مخصوص خراطی استفاده کنید.

 

– نکته بسیار مهم این است که حتماً مغار خراطی را با دست خود گرفته و مغار را حتماً روی تکیه گاه قرار داده و حرکت دهید.

 

– تلاش کنید از ماشین خراطی که مکنده دارد استفاده کنید و توجه کنید قطعات ماشین، محکم در محل خود مستقر باشند و مراقب اچار سه نظام باشید تا که روی آن جا نمانده باشد زیرا در اثر روشن کردن ماشین، پرتاب شده و خطرناک خواهد بود و نکته اصلی که در مغار باید توجه کنید این است که از مغارهای تیز استفاده کنید و دسته چوبی انها بدون ترک و شکستی باشد.

 

– قبل روشن کردن ماشین قطعه کار باید بین دو مرغک را حرکت دهید تا اطمینان داشته باشید که به تکیه گاه برخورد نمی کند و از استحکام قطعه بین دو مرغک اطمینان حاصل کتید.

 

– قطعه چوب در حال دوران را با دست لمس نکنید و در آخر خراطی دستگاه را تمیز کرده و بر اساس چک لیست کارگاه دستگاه خراطی را با برنامه سرویس کنید.

---

قدیمی ترین هنرهای جهان

---

کارگاه خراطی استاد عبدالرحیم فروتن در استان خوزستان

خراطی چوب یکی از صنایع دستی سنتی ایران است که از زمان های قدیم در این مرز و بوم رواج داشته. در هنر خراطی اشیا به صورت متقارن و با تراش و شکل بخشیدن به چوب در اثر حرکت دورانی دستگاه خراطی حاصل می شود. در این هنر از چندین نوع چوب خاص استفاده می شود یکی از بارزترین آنها در منطقه خوزستان “چوب جِق” است. استاد فروتن یکی از اساتید کهنه کار رشته خراطی در خطه خوزستان شهرستان دزفول است که این هنر را سینه به سینه زنده نگه داشته و آثارش دارنده مهر اصالت جهانی یونسکو است. یکی از دغدغه های ایشان زنده نگه داشتن این هنر کهن است که به این خاطر به صورت رایگان به علاقمندان این هنر، آموزش میدهد و موجب یادگیری حرفه و ایجاد شغل برای آنها می شود.

---

گرایش انسان به هنر

---

یک هنرمند بیان کرد: خراطی سنتی تقریبا از بین رفته و تعداد افرادی که این کار را انجام می دهند کاهش پیدا کرده و بازار نیز تقاضایی برای خراطی سنتی ندارد و جای آن را دستگاه‌های سی ان سی و اتوماتیک گرفته است.