ایران با قرار گرفتن بر روی فلات ایران یکی از کوهستانی‌ترین و ناهموارترین کشورهای منطقه به حساب میآید. با اینکه بسیاری از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس فاقد هرگونه توپوگرافی قابل ملاحظه‌ای می‌باشند ولی ایران با قرار گرفتن در حاشیه شمالی خلیج فارس دارای پستی و بلندیها با رشته‌کوها و قلل مرتفع فراوانی است که از آنجمله می‌توان به قله دماوند، سبلان، زردکوه، بینالود و غیره اشاره کرد. در مورد ناهمواریهای ایران چند نکته جلب نظر می‌کند.
بیشتر سطح ایران را کوهستان و سرزمینهای مرتفع در بر گرفته و بیشتر این کوهستانها در بخشهای شمالی، غربی و جنوبی کشور قرار دارند و قسمت عمده‌ای از نیمه شرقی ایران را سرزمینهای پست و کوههای جدا از هم به وجود آورده‌اند و حواشی باریکی از زمین‌های پست در شمال و جنوب کشور نواحی کوهستانی را از دریاهای مجاور جدا می‌سازند. هرگاه 3 نقطه ایرانشهر، قم و سبزوار را به هم متصل کنیم، مثلثی خواهیم داشت به وسعت بیش از 300 هزار کیلومتر مربع که با یکی دو استثنا نواحی پست داخلی مخصوصاً دو بیابان عظیم دشت کویر در شمال و کویر لوت در جنوب را در بر خواهد داشت . وجود این ناهمواریها و بخصوص رشته کوههای البرز و زاگرس اولا باعث تغییر پذیری شدید آب و هوا در دو طرف رشته کوهها شده و ثانیا به سبب وجود مناطق مرتفع فراوان بر روی این رشته کوهها استفاده از مدلهای مختلف برای محاسبه متغیرهای مختلف اقلیمی و از جمله تابش همیشه با خطای خاص خود مواجه است. ناهمواریهای ایران را به 6 منطقه مشخص می توان تقسیم کرد.
أ. رشته کوههای البرز:
شامل ارتفاعات میان آرارات و سرخس در دو گوشه شمال غربی و شمال شرقی کشور
ب. رشته کوههای زاگرس:
منطقه کوهستانی عظیمی که از صدها رشته موازی، پیوسته، مجزا و احیاناً در هم پیچیده و گره خورده تشکیل شده، و مانند دیواری ستبر و عریض از گوشه شمال غربی به موازات مرزهای سیاسی تا گوشه جنوب شرقی به مثابه بدنه‌ای از فلات ایران کشیده شده است.
ج. رشته کوههای مرکزی:
کوهپایه ها و دامنه های شرقی آخرین ردیف از رشته‌های زاگرس به نواری از چاله های داخلی ایران منتهی می‌‌گردد که مهم ترین آنها در چاله یا حفره اصفهان- سیرجان مشاهده میشود. طرف دیگر، یعنی شرق این نوار چاله‌ای را سلسله کوههای پراکنده‌‌ای تشکیل میدهد که به نام عمومی کوههای مرکزی خوانده میشود و بیشتر آنها بر اثر آتشفشانیها به وجود آمده‌اند.
د. رشته کوههای شرقی:
آخرین منطقه کوهستانی ایران از یک سلسه بریدگیهای منفرد و مجزا تشکیل شده که به موازات مرز سیاسی میان ایران و افغانستان و پاکستان از شمال خراسان تا جنوب بلوچستان در مسافتی بیش از 1.000 کیلومتر کشیده شده است و نیمه شرقی استان بزرگ خراسان و استان سیستان و بلوچستان را در بر می‌‌گیرد.
ه. منطقه پست داخلی:
این بیابانها از چند کیلومتری جنوب تهران آغاز شده، در امتداد جنوب- جنوب شرقی تا حدود بم در راه میان کرمان و زاهدان به طول 1.500 کیلومتر ادامه دارد. در این منطقه وسیع رشته کوههای متعدد و مجزایی نیز وجود دارد که بیابانها را به واحدهای کوچکتری تقسیم می‌کند.
و. منطقه پست ساحلی:
در فاصله میان بدنه‌‌های فلات و دریاهای مجاور، نواحی کم ارتفاعی با وسعتهای مختلف وجود دارد که از نظر انسانی (مخصوصاً در شمال کشور) اهمیت فراوان دارند. این مناطق شامل سواحل پست حاشیه دریای خزر و سواحل پست حاشیه خلیج فارس و دریای عمان می‌باشند.
ناهمواریهای ایران
پیدایش چین خوردگیها و ناهمواریهای ایران نتیجهی حرکات کوهزایی اواخر دوران سوم زمین شناسی است که پیدایش این چین خوردگیها همزمان با پیدایش کوههای جنوب اروپا و آسیا بوده است. در ایران نمونه‌های مشخص ناهمواری به صورت کوهستانهای بلند و پرحجم با دامنه‌های پرشیب و دره‌های تنگ و گذرگاهها یا به صورت سرزمینهای کمابیش هموار و یکنواخت دیده میشود.
1. کوهستانها :
بیش از نیمی از وسعت ایران پوشیده از کوههای بلند است. این کوهها یا مانند البرز در طول صدها کیلومتر چون دیواری کشیده شده و عبور از آن فقط از طریق گردنه‌های بلند و گذرگاهها عملی است، یا مانند ابر سن (زاگرس) شامل رشته‌های مرتفع و موازی با دره‌های گود و دامنه‌های پرشیب است که نواحی داخلی ایران را از کنارهی خلیج فارس جدا می‌کند و تنها از راه دره‌های پرپیچ و خم رودها که در طول سدها هزار سال حفر شده‌اند، می‌توان از آنها عبور کرد.
2. سرزمینهای هموار :
در مقابل کوهستانهای بلند با دره‌های گود، پهنه‌های کم و بیش وسیع و همواری در داخل یا در حاشیهی فلات ایران وجود دارد. این سرزمینها با وسعت و ارتفاع متفاوت در محل کوهپایه‌ها و یا در میان رشته کوهها گسترده شده‌اند. جلگه‌های ساحلی شمال و جنوب دشت لوت و دشت کویر نمونه‌هایی از آنها به شمار می‌روند.
تقسیم‌بندی ناهمواریهای ایران
ناهمواریهای ایران را می‌توان از نظر طبیعی و جهت برجستگی و شرایط خاص منطقه به چند دسته تقسیم کرد :
- کوههای شمالی
- کوههای غربی و جنوبی
- کوههای شرقی
- کوههای مرکزی
- جلگه‌های ساحلی
- چاله‌های داخلی
1ـ کوههای شمالی
این رشته عظیم کوهستانی مشتمل است بر کوههای آذربایجان در شمال غربی و ماسیف البرز در مرکز و کوههای خراسان در مشرق. ذمهمترین کوههای آذربایجان، رشته کوههای قوسی شکل ارسباران واقع در ساحل رود ارس است. با قلهی «نشان کوه» به ارتفاع 3700 متر که از سوی غرب به آرارات و از سوی شرق به کوههای تالش متصل میشود. این رشته کوهها دنبالهی رشته کوههای قفقاز به شمار می‌آیند که با درهی عمیق رود ارس از یکدیگر جدا می‌شوند. در داخل فلات آذربایجان دو تودهی عظیم کوهستانی سهند و سبلان قرار گرفته که هر دو از کوههای آتشفشانی خاموش با چشمه‌های آب معدنی فراوان هستند. بلندترین قله سهند 3710 متر و بلندترین قله مستوراز برف سبلان 4811 متر ارتفاع دارد.ماسیف عظیم البرز که در دوران چین‌خوردگی آلپی تکوین یافته، با قللی مرتفع و دره‌هایی عمیق مانند سد عظیم قوسی شکل به طول تقریبی 600 کیلومتر بین دریای مازندران و فلات مرکزی ایران واقع شده است. این دیوار عظیم در غرب با دره عمیق سفیدرود از کوههای تالش جدا شده، از سوی شرق به کوههای خراسان می‌پیوندد. عریض‌ترین و مرتفع‌ترین ناحیهی این کوهستان قلهی دماوند به ارتفاع 5671 متر است و هرچه از دو سوی آن به طرف شرق و غرب پیش برویم، هم از ارتفاع و هم از عرض آن کاسته میشود.
کوههای خراسان در شمال شرقی ایران، دنبالهی کوههای البرز، قسمت سوم از کوههای شمالی ایران را تشکیل میدهد. این دسته از کوهها به صورت رشته قوسهای موازی از شاه کوه آغاز میشود و در جهت شمال غربی به جنوب شرقی تا هندوکش در افغانستان امتداد دارد. در میان این رشته کوههای موازی، دره‌ها و دشتهای وسیع وجود دارد که گاهی پهنای آنها در بعضی نقاط به حدود 200 کیلومتر می‌رسد.
2ـ کوههای غربی و جنوبی
در سراسر غرب ایران، سلسله جبال عظیم دیوار مانندی به صورت موازی از رشته‌های طاقدیسی کشیده شده که از کوههای آذربایجان، در شمال غرب ایران آغاز میشود و به طرف جنوب و جنوب شرقی تا سلسله جبال مکران در بلوچستان امتداد می‌یابد. این سلسله جبال که کوههای ابرسن (زاگرس) و شاخه‌های آن را تشکیل میدهد، مجموعهی پستی و بلندیهای منظم و ویژه‌ای است که در جنوب گسله‌های سراسری از کردستان جنوبی تا شمال تنگه هرمز گسترده شده است. ابرسن با جلگه‌های وسیع و دشتهای پهناوری چون جلگهی کرمانشاه در غرب و جلگهی شیراز در جنوب، از هم جدا شده و به قسمتهای شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم میشود.
ناحیهی ابرسن شمالی که در جنوب کوههای آذربایجان قرار دارد بلندی ارتفاع آن نسبت به نواحی دیگر کمتر است و در مقابل دره‌های تنگ متعدد و کوه و کمرهای سخت‌تری دارد که ارتباطها را مشکل می‌کند.
ابرسن مرکزی، مانند البرز میانی، مشتمل بر بسیاری از قلل بلند است که بیش از 3000 متر ارتفاع دارند و در بیشتر ایام سال در زیر پوششی از برف مستورند. غالب این کوهها پوشیده از جنگلهای بلوط و نارون بوده و دامنه‌های آنها چراگاههای وسیع و محل ییلاق ایلات و عشایر کرد، لر و بختیاری است. مرتفع‌ترین ارتفاعات ابرسن به نام کوههای بختیاری در فاصلهی لرستان تا جلگه‌های شیراز واقع شده که از یک سو به فلات داخلی مرتبط است و از سوی دیگر به جلگه‌های خوزستان و ساحل خلیج فارس منتهی میشود. بلندترین نقطهی آن زردکوه، 4547 متر ارتفاع دارد.
در نواحی جنوبی ایران، رشته کوههای ساحلی در امتداد خلیج فارس و دریای عمان کشیده شده و تا بلوچستان امتداد دارد. ارتفاع رشته‌های جنوبی کم است و هرقدر به ساحل نزدیک میشود، از ارتفاع آن کاسته میشود. مهمترین کوههای این ناحیه تنگستان و لارستان است که به سوی شرق کشیده و به کوههای بشاگرد در ساحل دریای عمان متصل می‌شوند. بشاگرد با ارتفاع 2161 متر در جنوب باتلاق جازموریان با جهت شرقی ـ غربی کشیده شده و تقسیم کننده آب میان دریای عمان و جازموریان است. این کوهها عموما خشک‌اند و فاقد پوشش گیاهی و دارای گردنه‌ها و گذرگاههای صعب‌العبور هستند.
3ـ کوههای شرقی
در مشرق ایران، از خراسان در شمال تا بلوچستان در جنوب، ارتفاعات متعددی وجود دارد که می‌توان آنها را در سه واحد نسبتا بزرگ کوهستانی خلاصه کرد :
یکی واحد کوهستانی جام مرکب از ارتفاعات باخرز، کوه سرخ، کوه سیاه، کوه هشتادان در جنوب خراسان که این دسته از کوهها با اشکوبهای صخیم از ورقه‌های نمک و سنگ آهک تشکیل یافته و عموما جهت شرقی ـ غربی دارند. دیگری کوههای قائن در جنوب جام که به سبب قلت بارندگی از مشخصات آن، خشکی و برهنگی است. ارتفاعات معروف آن کوه کلات، کوه سلیمان، کوه آهنگران و شاه کوه است. این دسته از کوهها در جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی امتداد داشته و در جنوب شرقی به دشت لوت منتهی می‌شوند. دستهی سوم سلسله جبال مکران در بلوچستان است که از حوالی زابل در سیستان آغاز میشود و تا ناحیهی چهل پشت، آخرین نقطهی سرحدی ایران در بلوچستان امتداد می‌یابد. ارتفاعات مهم آن، کوه پلنگان، کوه ملک سیاه، کوه آتشفشان خاموش تفتان به ارتفاع 4050 متر است.
4ـ کوههای مرکزی
کوههای مرکزی ایران از تعدادی ارتفاعات غیرمنقطع رشته مانند در جهت شمال غربی به جنوب شرقی از حوالی کاشان تا فلات مرکزی بلوچستان ادامه دارد. عمده‌ترین کوههای رشتهی مرکزی، شامل قافلان کوه (در راه تهران ـ تبریز)، کوههای کرکس در جنوب کاشان، کوهیهای نایین در یزد، شیرکوه در جنوب غربی یزد، کوههای بارز و شهسواران در کرمان و کوه بزمان در مرکز بلوچستان است. نواحی مرکزی از نظر وجود کانهای مختلف اهمیت بسیار دارد و از مشخصات طبیعی آن، باران کم، تغییرات ناگهانی هوا، وزش بادهای سخت، کمی رودخانه‌های دائمی و سیلابی بودن رودهاست. زراعت نیز محدود به بستر رودخانه‌ها یا دامنهی کوهستانهاست.
5ـ جلگه‌های ساحلی
جلگه‌های ساحلی دریای مازندران (کاسپین): حاشیهی باریک جنوبی دریای مازندران که بلافاصله بعد از دریا آغاز میشود و امتداد آن تا دامنه‌های شمالی البرز می‌رسد، جلگه‌های ساحلی دریای مازندران را تشکیل میدهد. طول جلگه‌های ساحلی دریای مازندران حدود 500 کیلومتر و عرض این جلگه‌ها در طول خود از آستارا تا رود گرگان همواره متغیر و غالبا کمتر از 20 کیلومتر بوده است.
جلگه‌های ساحلی خلیج فارس و دریای عمان : جلگه‌های ساحلی جنوب ایران به طور تقریبی 1480 کیلومتر در مجاورت دو دریای عمان و خلیج فارس قرار دارد و رودخانهی میناب، این منطقهی ساحلی را به دو قسمت جلگهی ساحلی خلیج فارس (از مصب اروند رود تا میناب) و جلگهی ساحلی مکران (از میناب تا مرز پاکستان) تقسیم می‌کند. تنگهی هرمز در 8 کیلومتری بندرعباس حد فاصل میان این دو دریا قرار دارد.
6ـ چاله‌های داخلی
فلات بزرگ ایران که بخش اعظم آن (حدود نیم مساحت ایران) از رشته‌های متوالی و پشت سر هم کوهها و مرتفعات پوشانیده شده، مانند حلقه‌ای تمام اطراف آن را محصور ساخته است. در داخل آن، میان کوههای البرز و خراسان و کوههای مرکزی و کوههای شرقی، بیابانهای داخلی ایران به مساحت تقریبی 320 هزار کیلومتر مربع (در حدود یک پنجم مساحت کشور) قرار دارند که ارتفاعات آنها را به حوضه‌های چندی تقسیم می‌کند : مهمترین حوضه‌های آن یکی حوضهی شمالی به نام کویر نمک و دیگری حوضهی جنوبی به نام کویر لوت است.
کویر لوت :
لوت در جنوب شرقی کشور واقع شده و در حدود 80 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد. لوت را از لحاظ شکل ناهمواری و پراکندگی عوارض جغرافیایی می‌توان به سه بخش تقسیم کرد :
لوت شمالی، لوت جنوبی، و لوت مرکزی، که وسیع‌ترین و نیز پست‌ترین بخش بیابان لوت است و در آن نمونه‌های کامل انواع عوارض مختلف بیابانی دیده میشود. لوت، از لحاظ پوشش گیاهی بسیار فقیر و قسمت اعظم آن فاقد گیاه است. در هیچ قسمتی از ایران سرزمینی به این خشکی و کم‌گیاهی دیده نمی‌شود. منطقه فاقد حیات حدود 200 کیلومتر طول و 150 کیلومتر عرض دارد و قسمتهای مرکزی لوت مرکزی به کلی فاقد گیاه است.
کویر نمک :
کویر نمک فضای وسیع و بستر پرشدهی یک چالهی زمین‌شناسی است که در جنوب رشته کوه البرز میان خراسان و سیستان و قم و کاشان و یزد قرار گرفته است. طول آن از شرق به غرب 600 کیلومتر و عرض آن از شمال به جنوب از 100 تا 300 کیلومتر است. سطح آن صاف و هموار با مختصر شیبی از کوهها به پست‌ترین نقطه منتهی میشود.
بخش بزرگی از کویر نمک را شن و سنگ‌ریزه پوشانده است که اغلب دستخوش باد قرار می‌گیرند. طوفانهای سخت، شن آمیخته به نمک را مانند امواج دریا به حرکت درمی‌آورد و گاهی به شکل تپه‌های طولانی به جا می‌گذارد. این تلهای شنی که در اثر وزش باد تغییر جا می‌دهند، به تپه‌های ریگ روان معروفند. کویر نمک از خشک‌ترین نواحی ایران است : میزان بارندگی حدود 100 میلی‌متر و اختلاف درجه حرارت شبانه‌روز در سال بسیار زیاد و بین صفر و هفتاد درجه است.
معرفی کوه ها و دره های معروف ایران
۱- تنگه چاهکوه
جزیره قشم میزبان تنگه‌ای است که بر اثر فرسایش سنگ‌های رسوبی زمین شکل گرفته است. دره یا تنگه چاهکوه در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم قرار دارد و عمق آن به ۱۰۰ متر می‌رسد.
چاهکوه از مهمترین جاذبه های گردشگری جزیره قشم است. این دره در ابتدا عریض بوده و سپس گردشگران را با دیواره‌های بلند خود شگفت‌زده می‌کند. عرض تنگه در جایی به‌قدری باریک میشود که عبور از میان آن هم دشوار است. اگر روزی به جزیره قشم سفر کردید، به خاطر داشته باشید که سفر شما بدون دیدار از تنگه چاهکوه کامل نخواهد شد.
آدرس: استان هرمزگان، غرب جزیره قشم، ۷۰ کیلومتری شهر قشم، روستای چاهوی شرقی، بخش غربی ساحل شمالی جزیره قشم.
۲- دره کول خرسان
کول خرسان نماد استان خوزستان است و به شما امکان تجربه دمای کمتر از ۲۰ درجه سانتی‌گراد در گرمای طاقت‌فرسای تابستان جنوب را میدهد. وقتی‌که پا به این دره می‌گذارید، محو زیبایی و عظمت آن می‌شوید. عرض کول خرسان در ابتدا زیاد است، اما در برخی نقاط به‌قدری تنگ میشود که یک نفر به‌سختی می‌تواند از آن عبور کند. انتهای دره کول خرسان به رود دز ختم میشود. پس اگر قصد شنا و قایق‌سواری دارید، حتما با تجهیزات کامل و یک راهنمای محلی کاربلد عازم منطقه شوید.
آدرس: استان خوزستان، دزفول، کیلومتر ۲۸ جاده شهیون، سمت چپ جاده، مجاور روستای بیشه بزان
۳- دره راگه
دره راگه از پدیده‌های طبیعی و بی‌نظیر شهرستان رفسنجان در استان کرمان است. این تنگه که در مسیر بین دو جاذبه مهم استان، یعنی کلوت شهداد و روستای میمند قرار دارد، شما را برای کاوش و ماجراجویی به‌سوی خود می‌کشاند. راگه حاصل فرسایش آب رودخانه دائمی گیودری است و حدود ۲۰ هزار سال قدمت دارد. این دره در عمق ۷۰ متری زمین، حدود ۲۰ کیلومتر طول دارد و عرض آن از ۲ متر تا ۱۸۰ متر متغیر است.
در سفر به گوشه و کنار راگه با مخروط‌های نوک‌تیز، ستون‌ها، کنگره‌ها و شکاف‌ها و سوراخ‌های بزرگ و کوچکی روبرو می‌شوید که انسان‌ها در طول حیات خود در این منطقه خلق کرده‌اند. راگه عاری از هرگونه صدای مزاحم است و تنها چیزی که در آن شنیده میشود، صدای پرندگانی مانند کبک و عقاب است. این منطقه بکر محل ایده‌آلی برای تورهای ستاره‌شناسی محسوب میشود.
آدرس: استان کرمان، جنوب غربی شهر رفسنجان
۴- دره عشق
دره عشق در استان چهارمحال و بختیاری، یکی از قشنگ‌ترین دره های کشور عزیزمان است. این دره در مسیر رود کارون قرار دارد. دسترسی به دره عشق چندان هم آسان نیست و شما برای رسیدن به آن باید از جاده شهرکرد به سمت ایذه به راه بیفتید.
اگر به ماجراجویی علاقه‌مند هستید، قایق‌سواری آب‌های خروشان در رود کارون انتظار شما را می‌کشد. طبق داستان‌های محلی، در زمان‌های دور دو عاشق در دو طرف دره زندگی می‌کردند. آنها که هیچ پل یا راه عبوری برای رسیدن به یکدیگر نمی‌یابند، خود را به درون دره و رود کارون پرتاب می‌کنند و جان می‌سپارند. عشق فروزان این دو عاشق باعث میشود تا همه این دره را به نام «دره عشق» بشناسند.
آدرس: استان چهارمحال و بختیاری، شهرستان اردل، منطقه مشایخ، ۱۱۰ کیلومتری شهرکرد
۵- دره الموت
دره الموت در استان قزوین و مشرف به تپه‌های جنگلی استان مازندران قرار دارد. این دره با زیبایی خود شما را حیرت‌زده می‌کند. انتهای دره الموت به قلعه‌ای به همین نام ختم میشود. سفر به دره الموت، به شما فرصت خوبی برای تجربه توأمان تاریخ و طبیعت میدهد.
قلعه الموت به قلعه قاتلان نیز معروف است و شما باید برای رسیدن به آن مسیری پلکانی با شیبی تند را طی کنید تا وارد قلعه شوید. مناظر اطراف دره از بالای قلعه الموت زیبایی وصف‌ناپذیری دارند.
مسیر رسیدن به دره الموت و قلعه آن کمی طولانی و دشوار است، اما تمامی این سختی‌ها ارزش خود را دارند. الموت منطقه‌ای کوهستانی است و بهترین زمان برای سفر به این دره، فصل تابستان است.
این دره به‌جز قلعه الموت، زیبایی‌های دیگری چون قلعه شیرکوه، دژ لمبسر، کاروانسرای پیچ بن، غارهای الموت و دریاچه اُوان دارد.
آدرس: استان قزوین، منطقه الموت، دره الموت
۶- دره درویشان
دره درویشان در ۳ کیلومتری روستایی به همین نام در استان مازندران قرار دارد. این دره که رودی از وسط آن می‌گذرد، بیشتر با آبشار معروف آن شناخته‌شده است. حجم آبی که از آبشار درویشان به پایین سرازیر میشود، این آبشار را به یکی از پرآب‌ترین آبشارهای ایران تبدیل کرده است.
حوضچه عمیق زیر این آبشار، محل مناسبی برای آبتنی در فصل تابستان است. روستای درویشان علاوه بر این آبشار، طبیعت بکری دارد که نباید از آن غافل شوید.
آدرس: استان مازندران، شهرستان نکا، روستای درویشان
۷- تنگه رغز
درون ارتفاعات دشتهای مابین داراب و فسا در استان شیراز، دره‌ها و تنگه‌هایی یافت میشود که از چشم ما پنهان مانده‌اند. این منطقه به دلیل دسترسی فوق‌العاده دشوار آن، کاملاً بکر است؛ به‌گونه‌ای که شما برای رفتن به تنگه رغز نیاز به راهنماهای کاملا حرفه‌ای خواهید داشت.
رغز پر از چشمه‌ها و حوضچه‌های فراوانی است که در آنها ماهی هم یافت میشود. این تنگه آبشارهایی دارد که آب‌های خروشان آنها به داخل حوضچه‌های زیر آن می‌ریزد. رغز یکی از خوش آب‌وهواترین مناطق استان فارس، البته در فصل تابستان، است.
آدرس: جنوب استان فارس، فسارود، ۲۵ کیلومتری شهرستان داراب
۸- دره داماش سیاهو
داماش سیاهو از بکرترین و زیباترین دره های ایران در استان هرمزگان و شهر بندرعباس است. رود جاماش با سرچشمه گرفتن از کوههای هماگ از میان این دره عبور می‌کند. اگر به طبیعت‌گردی علاقه‌مند هستید، دیدار از این دره با آب‌های روان و پوشش گیاهی منحصربه‌فرد آن را فراموش نکنید. به دلیل موقعیت جغرافیایی این منطقه و گرمای هوا، شما می‌توانید برخلاف سایر دره‌ها، از داماش سیاهو در فصل‌های بهار، پاییز و زمستان نیز دیدن کنید.
آدرس: استان هرمزگان، بندرعباس، روستای سیخوران
۹- دره مرتضی علی
مرتضی علی در ۳۰ کیلومتری طبس و ۲ کیلومتری روستای خرو و در دل کوه‌هایی خشک و کویری واقع شده و با چشمه جوشان خود، شما را به حیرت وامی‌دارد. چشمه اعجاب‌انگیز مرتضی علی به دو بخش آب گرم و آب سرد تقسیم میشود. وقتی‌که در امتداد این دره قدم می‌زنید، با چشمه‌هایی روبرو می‌شوید که از دیواره‌های دره به پایین می‌ریزند.
چشمه آب گرم مرتضی علی املاح فراوانی دارد و آب آن تا ۳۰۰ متر به‌موازات آب‌های سرد حرکت کرده و با آن مخلوط نمی‌شود. چشمه آب گرم در سمت راست دره و چشمه آب سرد در سمت چپ آن قرار دارد و وقتی‌که پای خود را درون هرکدام از آنها بگذارید، اختلاف دمایی میان دو آب به‌راحتی قابل‌تشخیص است. این اختلاف دمایی گاهی به ۱۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
آدرس: خراسان جنوبی، ۳۰ کیلومتری شهر طبس، ۲ کیلومتری روستای خرو
۱۰- دره ستارگان
به باور اهالی منطقه، دره شگفت‌انگیز ستارگان در جزیره قشم با ستون‌های بلند و اشکال مختلف، بر اثر برخورد ستارگان با زمین شکل گرفته است. به عقیده آنها، وقتی‌که ستاره‌ها به این ناحیه برخورد کردند، خاک منطقه بالا آمد و به همان شکل خشک شد و ستون‌هایی کوتاه و بلند را شکل داد. وزیدن باد در لابه‌لای این ستون‌ها باعث ایجاد صداهایی ترسناک میشود. صداهایی که به عقیده مردم محلی، صدای جن و ارواح سرگردان است. بومیان قشم با تاریک شدن هوا، از ورود به این دره خودداری می‌کنند.
بااین‌حال، بد نیست که بدانید این دره بر اثر فرسایش خاک به وجود آمده و بیش از ۲ میلیون سال قدمت دارد.
آدرس: ضلع جنوب شرقی جزیره قشم، حوالی روستای برکه خلف
۱۱- تنگه شیرز دیدنی‌ترین دره های ایران
شیرز یکی از بکرترین و زیباترین دره های ایران با قدمت چندین میلیون سال به شمار میآید که بر اثر فرسایش و تغییرات زمین‌شناسی به وجود آمده است. تنگه شیرز در میان استان‌های کرمانشاه، لرستان و ایلام قرار گرفته و در ۵۰ کیلومتری شمال شرق کوهدشت است.
شیرز ۵ کیلومتر طول دارد و ارتفاع دیواره‌های آن گاهی به ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر می‌رسد. در بخش‌هایی از این تنگه، دیواره‌ها به‌قدری بلند هستند که نمی‌توانید نور خورشید را ببینید. شیب این دیواره‌ها با ارتفاعی کمتر از ۱۰ متر از نزدیکی روستای گُدارگَه آغاز میشود و در پرتگاه هفت رَک به اوج خود می‌رسد. انتهای مسیر تنگه، محل مناسبی برای استراحت و رفع خستگی و تماشای طبیعت کاملاً بکر است. در وسط تنگه شیرز، آبی جریان دارد که به رود سیمره می‌ریزد.
آدرس: استان لرستان، ۵۰ کیلومتری شهر کوهدشت
۱۲- تنگه براق
یکی دیگر از تنگه‌های زیبا در حوالی استان فارس، تنگه براق است که در روستای شگفت‌انگیزی به همین نام در ۲۰ کیلومتری شهر سده و ۸۰ کیلومتری جنوب غربی اقلید قرار دارد. مناظر بی‌نظیر و طبیعت سرسبز روستای «تنگه براق» این منطقه را به یکی از جاذبه‌های گردشگری استان فارس تبدیل کرده است.
تنگه براق نیز با رودخانه‌های خروشان، کوههای ناهموار، آبشارهای پرآب و چشمه‌های روان، منظره شگرفی در نزدیکی این روستا خلق کرده است. در این دره عمیق، انبوهی از درختان به چشم می‌خورد. از میان تنگه یک رودخانه پرآب عبور می‌کند و آبشارهای آن به حوضچه‌هایی در پایین صخره‌ها می‌ریزند. گاهی ارتفاع دیواره‌های این تنگه به ۳۰۰ متر می‌رسد. اگر روزی به روستای تنگه براق سفر کردید، بدانید که مردم آن به زبان‌های لری و کردی صحبت می‌کنند.
آدرس: استان فارس، ۸۰ کیلومتری جنوب غربی اقلید و ۲۰ کیلومتری شهر سده
۱۳- تنگه بوچیر
تنگه بوچیر یا تنگ بوچیر، به دره یا چشمه چله بوچیر نیز معروف است. این تنگه به شکل شکافی در دل کوه قرار دارد و برای ورود به آن باید وارد آب شد. آبی که از میان تنگه بوچیر عبور می‌کند، از چشمه‌ای در انتهای آن تأمین میشود. عمق این چشمه به ۳۵ متر می‌رسد. پس بدانید که آبتنی در آن بدون داشتن مهارت‌های شنا امکان‌پذیر نیست.
در آب تنگه بوچیر، ماهی‌های دکتر فیش به‌وفور یافت میشود. این ماهی‌ها خواص درمانی نیز دارند. دمای آب این تنگه بین ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد است و در ابتدا گرم و در اواسط آن به شما احساس سردی میدهد. بهترین زمان برای دیدار از این تنگه، فصل تابستان است.
آدرس: استان هرمزگان، شرق شهرستان پارسیان، روستای بوچیر
۱۴- تنگ دم اسب
تنگه یا تنگ دم اسب در ۴۰ کیلومتری جنوب شیراز در منطقه کوهمره سرخی و روستای کره بس قرار دارد. این تنگ به خاطر آبشار زیبای آن معروف است و از جاذبه‌های مهم گردشگری استان فارس محسوب میشود.
تنگ دم اسب نام خود را از آبشاری شبیه به دم اسب گرفته است. این آبشار ادامه رود دم اسب است که از صخره‌های مرتفع به پایین ریخته و شکل دم اسب را تداعی می‌کند. ارتفاع این آبشار به ۳۰ متر می‌رسد.
تمام طول مسیر این دره تا آبشار دم اسب، پوشیده از درختان بلوط، انار، پونه، گیاهان شاخ و برگ‌دار و کوتاه‌قد است. اگر روزی پا به این دره گذاشتید، خود را برای تماشای سنجاب‌های بامزه آماده کنید. حیوانات وحشی و پرندگان شکاری نیز در این منطقه زندگی می‌کنند، اما حضور طبیعت گردان باعث شده است که آنها کمتر در این اطراف دیده شوند.
بهترین زمان برای دیدار از تنگ دم اسب، فصل بهار و تابستان است.
آدرس: استان فارس، ۴۰ کیلومتری جنوب شیراز، منطقه کوهمره سرخی، روستای کره بس
۱۵- دره کال جنی از معروف‌ترین دره های ایران
کال جنی با قرارگیری در خراسان جنوبی، در شمال طبس و اطراف روستای ازمیغان واقع شده است. دره کال جنی به گرند کانیون ایران معروف است. ازآنجایی‌که بومیان قدیمی این دره را خوفناک و محل زندگی ارواح می‌دانستند، نام آن کال جنی گذاشتند. کال اصطلاحی به معنای دره یا مسیر شکل گرفته به سبب سیلاب و جریان آب است.
وقتی‌که از این دره دیدار می‌کنید، به‌وضوح می‌توانید اثر رودخانه‌های خروشانی که از میان اینجا گذر می‌کرده‌اند را ببینید. اثری که در طول هزاران سال موجب فرسایش خاک و شکل‌گیری دره‌ای به این عظمت شده است.
کال جنی در برخی نقاط یو شکل (U) و در جاهایی دیگر وی شکل (V) است. دیواره‌های بلند دو طرف دره گاهی آنقدر به هم نزدیک می‌شوند که وقتی به بالا نگاه می‌کنیم، دیگر خبری از آسمان نیست.
کال جنی از دره های ایران برخلاف دره‌های سرسبز و پر آب دیگر، خشک و بی‌آب‌وعلف است. بااین‌حال، آبشارهای کوچکی در این منطقه روان هستند که به آنها شُلَن گفته میشود.
از دیگر جاذبه‌های کال جنی، وجود خانه‌های قدیمی زرتشتیان در زمان‌های دور است. این خانه‌ها با تونل‌هایی به یکدیگر متصل می‌شوند و قدمت آنها به دوران ساسانیان بازمی‌گردد.
آدرس: خراسان جنوبی، شمال شهر طبس، روستای ازمیغان
۱۶- تنگ گمبیل
استان فارس و روستای ساران بهشت مکان میزبان تنگ گمبیل هستند. در کف این تنگه رودخانه‌ای جریان دارد و گاهی لازم است برای عبور از تنگه، در بخش‌هایی از آن وارد رودخانه شوید. این رودخانه پس از عبور از روستای ساران بهشت مکان به سد درود زن می‌ریزد.
تنگ گمبیل در ابتدای مسیر خود در حدود ۲۱۰۰ متر ارتفاع دارد و ارتفاع آن در انتها به ۲۴۰۰ متر می‌رسد. آب‌های روان، طبیعت بکر و بی‌نظیر و صدای پرندگان، پدیده غالب در تنگ گمبیل است. وقتی‌که در امتداد این تنگه پیمایش می‌کنید، با درختان گردو، تمشک، زرشک کوهی و انجیر روبرو خواهید شد. نور آفتاب هرگز به بخش‌هایی از تنگ گمبیل نمی‌رسد و این امر باعث شده است که جو این مناطق بسیار سرد باشد.
اواسط اردیبهشت تا پایان تابستان، بهترین زمان برای ماجراجویی در تنگ گمبیل است.
آدرس: استان فارس، شهرستان سپیدان، روستای ساران بهشت مکان یا بشمکان
۱۷- دره گت قارزَم
گت قارزم در اصل چشمه‌ای در روستای محمدآبادِ شهرستان بهشهر در استان مازندران است. در انتهای مسیر ماشین روی این روستا، چشمه‌ای به نام گت قارزم در پایین‌دست قرار دارد. آب این چشمه به داخل حوضی شگفت‌انگیز و سبزرنگ می‌ریزد و به شما فرصت خوبی برای آبتنی میدهد. البته فراموش نکنید که عمق این حوضچه در حدود ۲.۵ متر است و شما باید مهارت‌های لازم برای شنا کردن را داشته باشید.
همان‌طور که گفتیم گت قارزم از دره های ایران در ارتفاعات پایین قرار دارد، به همین خاطر مسیر پیاده‌رو آن شیب زیادی دارد. اگر با خود وسایل زیادی حمل می‌کنید، کاملاً احتیاط کنید زیرا شیب مسیر در انتهای آن به‌شدت زیاد میشود. گت قارزم به‌قدری ناشناخته است که تنها مردم محلی از وجود این جواهر زیبا در منطقه مطلع هستند.
۱۸- دره خزینه
فهرست زیباترین دره های زیبای ایران با یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین دره‌های استان لرستان، یعنی دره خزینه، به پایان می‌رسد. این دره در میانه‌های جاده پل‌دختر به سمت اندیمشک و در روستایی به نام خزینه قرار دارد.
از جاذبه‌های دره خزینه، از دره های ایران پل معلق آن است که در نوع خود در ایران و حتی خاورمیانه مرتفع‌ترین به شمار میآید. اگر روزی به این دره آمدید، حتماً از روی پل معلق آن به طول ۱۱۲ متر و ارتفاع ۸۵ متر عبور کنید. این ارتفاع معادل ایستادن بر فراز یک ساختمان ۲۹ طبقه است. این پل که بر روی رود سیمره قرار دارد، از ۴ طناب کابلی همراه با چوب‌های روسی ساخته شده است.
اگر جزو عاشقان کوهنوردی و صخره‌نوردی هستید، دره خزینه فرصت خوبی برای تجربه این ورزش‌های هیجان‌انگیز و تزریق آدرنالین به رگ‌هایتان است.
اگرچه لرستان آب‌وهوای سردی دارد، اما این دره در منطقهی آفتاب‌گیر واقع شده و بهترین زمان برای دیدار از آن فصل بهار و پاییز است.
آدرس: لرستان، میانه جاده پل‌دختر به اندیمشک
۱. کوه دماوند
کمتر کوهی مانند دماوند در ادبیات و افسانه‌های ایرانی نقش پررنگ دارد. دماوند همان جایی‌ست که آرش کمانگیر ایستاد و همه جان و توانش را در تیری گذاشت تا مرز ایران و توران را مشخص کند. دماوند همان کوهی‌ست که فریدون ضحاک را به آن جا برد و برای ابد به بند کشید. دماوند کوهی‌ست که در عکس‌ها و پوسترها میآید تا نمادی از ایران و ایرانی باشد. این کوه باشکوه در استان مازندران، شهر آمل قرار دارد.
قدیم‌ترها از همه جای تهران می‌شد دماوند زیبا را دید. اما از زمانی که برج‌ها آپارتمان‌ها از هر گوشه شهر سربرآورده‌اند، راه تماشای دماوند بسته شده. با این همه دماوند را از بخشهای زیادی از تهران، ورامین و قم، می‌توانید ببینید.
قله دماوند، بلندترین قله آتشفشانی ایران و البته خاورمیانه است و آتشفشانی نیمه‌فعال به‌حساب میآید. قطر دهانه آتشفشان دماوند ۴۰۰ متر است و سطح آن با آب منجمد پوشیده شده. این کوه در مرکز رشته کوه البرز در ناحیه البرز مرکزی قرار گرفته.
دماوند عمری طولانی دارد. عمر این کوه دست‌کم ۳۸ هزار و ۵۰۰ سال برآورد شده. بلندی کوه ۵ هزار و ۶۱۰ متر است و در جنوب دریای کاسپین قرار گرفته. این را هم بگوییم که ۱۳ تیر روز ملی دماوند نامیده شده است. قله دماوند در لیست آثار طبیعی ایران ثبت ملی شده و در صد سال گذشته چند بار تصویرش پشت اسکناس چاپ شده است.
قله دماوند بین کوهنوردان هم محبوب است. از چهار مسیر می‌توانید به این قله صعود کنید، جبهه شمالی که سخت‌ترین مسیر است، جبهه شمال شرقی، جبهه غربی و جبهه جنوبی که ساده‌ترین مسیر به‌حساب میآید. آبشار یخی هم در همین مسیر قرار گرفته، آبشاری که فقط ظهر خیلی گرم تابستان می‌تواند برای ساعتی بخشی از یخش را آب کند. آبشار یخی دماوند در دنیا بی‌نظیر است.
نشانی: آمل، بخش لاریجان
کوه دماوند در گوگل مپ
۲. کوه سبلان
شک نکنید که یکی از زیباترین کوه های ایران همین‌جاست. سبلان کوه مقدسی‌ست که به‌ویژه بین افراد محلی ارزش و اهمیت زیادی دارد. سبلان یا آن‌طور که در زبان ترکی می‌گویند، ساوالان، سومین قله بلند ایران است که در استان اردیبل قرار گرفته است. این کوه آتشفشانی نیمه فعال است و بین اردبیل و مشکین‌شهر پیدایش می‌کنید، در ۲۵ کیلومتر جنوب شرقی مشکین‌شهر و ۳۵ کیلومتری غرب اردیبل.
سبلان سه قله معروف دارد که بزرگ‌ترین آنها سلطان ساوالان و دو قله دیگر هرم و کسرا هستند. تخته‌سنگی که به‌شکل عقاب است و به‌سمت شرق قرار گرفته، نماد ساوالان به‌حساب میآید. این عقاب سنگی در غرب قله سلطان ساوالان قرار گرفته.
اما از نماد کوه سبلان که بگذریم، در نوشته‌های قدیمی آمده که این کوه محل عبادت و بعثت زرتشت پیامبر بوده. بعضی‌ها باور دارند آرامگاه زرتشت کنار دریاچه در قله سبلان است.
دریاچه بالای قله یکی از جذابیت‌های کوه سبلان است، نه فقط به‌خاطر احتمال وجود آرامگاه زرتشت، بلکه به دلیل قشنگی طبیعی آن. کسانی که خودشان را به قله سبلان می‌رسانند، با دریاچه تماشایی روبه‌رو می‌شوند که حدود ۲۵ متر از لبه‌های مخروط آتشفشانی سبلان پایین‌تر است. به‌نظر می‌رسد مخروط آتشفشانی مثل مادری‌ست که دریاچه را در آغوش خود گرفته. آب این دریاچه از بارش برف پر میشود و در بیشتر سال یخ‌زده است.
میزان زیاد بارش برف یکی دیگر از جذابیت‌های این کوه است، چراکه باعث شده پیست اسکی پرطرفداری داشته باشد، یعنی پیست اسکی آلوارس.
نشانی: اردبیل، لاهرود، مسیر چشمه آب‌گرم شابیل
کوه سبلان در گوگل مپ
۳. کوه دنا
بام زاگرس جایی نیست مگر کوه دنا که با سه استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد مرز دارد. دنا بلندترین و البته بزرگ‌ترین چین‌خوردگی در رشته کوه زاگرس است که مسیر سرسبز و هوای خوش آن پاتوق کوهنوردان زیادی است.
بلندی قله دنا ۴ هزار و ۴۴۸ متر است. این رشته کوه ۴۹ قله دارد و قاش مستان یا بیژن ۳ که بلندترین آنهاست. قله‌های مورگل، قزل قلعه و برج آسمانی یا بیژن ۲ از قله‌های مهم دیگر این رشته کوه هستند. گل فرهاد هم کوتاه‌ترین قله رشته کوه دنا است که بلندی آن ۴ هزار و ۴۰ متر است.
نزدیک‌ترین شهر به کوه دنا شهر سی‌سخت است که مرکز شهرستان دنا به‌شمار می‌رود. بخش‌هایی از رشته کوه دنا منطقه حفاظت‌شده اعلام شده که از شمال سی‌سخت شروع میشود. در این منطقه شکار ممنوع است و حتا ورود به آن مجوز لازم دارد.
دنا به بلوط‌های هزارساله‌اش می‌نازد، اما گونه‌های علفی و بوته‌ای متنوع دیگری هم در آن وجود دارد، مثل ارژن، گون و سرو کوهی. کبک دری، خرس قهوه‌ای، پلنگ، خوک وحشی، سنجاب جنگلی، راسو، گربه پالاس، سیاه گوش، گوزن زرد ایرانی و بز ازجمله حیوانات این منطقه هستند. منطقه حفاظت‌شده دنا از سوی یونسکو ذخیره‌گاه زیست‌کره اعلام شده است. کوه دنا چشمه‌ها و رودخانه‌های زیادی دارد که باوجود بارش برف فراوان، تعجبی هم ندارد، مثل چشمه میشی و اسپید.
نشانی: کهگیلویه و بویر احمد، سی‌سخت
کوه دنا در گوگل مپ
۴. کوه سهند
بی‌دلیل نیست که کوه سهند به عروس کوه های ایران معروف شده، سهند از زیباترین کوه های ایران است. به‌خاطر شرایط آب‌وهوایی منطقه، دامنه کوه خیلی سرسبز و باصفاست. چندین چشمه در دامنه کوه روان است و منظره قله بسیار زیباست. کوه سهند در جنوب تبریز و شمال مراغه قرار گرفته و بلندی آن از ۳ هزار متر بیشتر است.
کوه سهند آتشفشانی‌ست که سال‌هاست آرام گرفته. سهند و جان دو قله کنار هم در رشته کوه سهند هستند و بیشتر ماه‌های سال غرق در برف دیده می‌شوند. وجود پرندگان بومی و مهاجر، چشمه‌های قرخ بلاغ، گوموش بلاغی، گوران بلاغی و پری و همین‌طور باغ‌ها و مرتع‌ها، توجه گردشگران و کوهنوردان را به خودش جلب می‌کند.
نشانی: استان آذربایجان شرقی، مراغه
کوه سهند در گوگل مپ
۵. کوه های مریخی
فریب اسمش را نخورید؛ قرار نیست به فضا سفر کنید. کوههای مریخی در همین نزدیکی‌ها، در چابهار قرار دارند. کافی‌ست حدود ۴۰ کیلومتر در جاده چابهار به بندر گواتر برانید تا در سمت چپ جاده کوههای مریخی را ببینید. آنها در حاشیه جاده هم‌پای شما می‌آیند و ادامه پیدا می‌کنند. اینجا بدون شک یکی از عجیب‌ترین و البته زیباترین کوه های ایران است.
منظره کوههای مریخی درست شبیه عکس‌هایی‌ست که از مریخ دیده‌اید، کوههای نه چندان بلند، به رنگ سفید و طوسی با شیارهای فراوان. این کوهها نه‌تنها در ایران که در دنیا کم‌نظیرند.
منظره کوههای مریخی چابهار وقتی قشنگ‌تر میشود که سرتان را برگردانید و در سمت راست جاده، دریای عمان را ببینید. مریخی‌ها آنقدر در معرض فرسایش بوده‌اند که هیچ گیاهی روی آنها رشد نکرده است. به همین دلیل در دسته بد-بوم قرار می‌گیرند. اگر بخواهید مهارت‌های کوهنوردی‌تان را آزمایش کنید، حتما تجهیزات سنگ‌نوردی همراه داشته باشید.
جالب اینکه در کوههای مریخی فسیل ماهی، صدف و نهنگ پیدا میشود. محققان حدس می‌زنند این کوهها زیر دریای عمان بوده‌اند یا اینکه جزر و مد دریا به این منطقه می‌رسیده است.
این را هم بدانید که آسمان کوههای مریخی خیلی شفاف است و میشود همزمان ۱۴ صورت فلکی را در این منطقه تماشا کرد. می‌توانید به مجتمع گردشگری در همان نزدیکی بروید، شب را آن‌جا بمانید و آسمان را تماشا کنید.
نشانی: استان سیستان و بلوچستان، کیلومتر ۴۰ جاده چابهار به گواتر
۶. زردکوه
زردکوه یکی دیگر از کوههای رشته کوه زاگرس است و بعد از دنا بلندترینِ آنها به‌حساب میآید. بلندی آن حدود ۴ هزار و ۲۰۰ متر است. زردکوه از غرب استان چهارمحال و بختیاری تا شرق و شمال شرقی استان خوزستان ادامه پیدا کرده. ویژگی برجسته زردکوه بختیاری داشتن ذخایر طبیعی آب است. سرچشمه دو رودخانه کارون و زاینده‌رود در همین دامنه‌هاست.
این کوهستان بین دو رودخانه کوهرنگ و بازفت قرار دارد. یخچال‌های چال میشان، ایل بیگ،پورسونان و خرسان از یخچال‌های مهم این رشته کوه هستند. اینجا خیلی تماشایی‌ست و دره‌ها و گذرگاههای عمیقی در آن شکل گرفته است.
زردکوه قله‌های خیلی زیادی دارد و کلونچین بلندترین قله این رشته کوه است. دامنه جنوبی کوه شیب خیلی تندی دارد و صعود از آن کار راحتی نیست. بیشتر کوهنوردان دامنه شمالی را برای صعود به قله ترجیح می‌دهند. کافی‌ست به شهر چلگرد در ۸۸ کیلومتری شهرکرد بروید و از آن‌جا به دامنه شمالی زردکوه صعود کنید.
نشانی: استان چهارمحال و بختیاری، کوهرنگ
زردکوه در گوگل مپ
۷. کوه بینالود
یکی دیگر از زیباترین کوه های ایران، رشته کوه بینالود است که در شمال نیشابور قرار گرفته است. بینالود مشهد و نیشابور را از هم جدا می‌کند. بلندی این کوه حدود ۳ هزار و ۲۱۱ متر است و به بام خراسان شهرت دارد. طول آن ۱۳۰ کیلومتر است و به جنوب غربی قوچان می‌رسد.
بلندترین قله این رشته‌کوه، شیرباد است. این قله را در شمال شرقی نیشابور پیدا می‌کنید. راحت‌ترین مسیر صعود به بینالود، مسیر یال گرده است. البته این مسیر در زمستان امن نیست و محل ریزش بهمن به‌شمار می‌رود. اما تابستان‌ها مسیر پرطرفداری بین کوهنوردهاست. از طرف دیگر، مسیر سوزنی‌ها مسیری فنی برای صعود است که تا رسیدن به قله ۳۳ ساعت راه دارد. هم طولانی‌ست و فنی.
نشانی: خراسان رضوی، نیشابور
کوه بینالود در گوگل مپ
در آخر باید بدانید زیباترین کوه های ایران فقط در همین ۷ کوه خلاصه نمی‌شوند. برای مثال باید بدانید اشترانکوه معروف به آلپ ایران هم یکی دیگر از همین کوههای باشکوه است که با مسیرهای مختلف برای کوهنوردی به یکی از بهترین مقاصد کوهنوردان برای صعود به ارتفاعات ایران تبدیل شده است.
آخرین دیدگاه‌ها