استان گیلان در شمال کشور یکی از زیباترین مناطقی است که می‌توان به آن سفر کرد. جاهای دیدنی گیلان از جاذبه‌های تفریحی و طبیعی چون آبشارهای بلند، دریاچه‌های مسحورکننده، کوه‌های سر به‌فلک کشیده و جنگل‌های سرسبز گرفته تا اماکن تاریخی آن‌قدر متعدد و فوق‌العاده هستند که امکان ندارد با یک بار سفر به این مقصد از همه آنها دیدن کرد.
استان گیلان در عرصه صنایع دستی و بومی نیز از تنوع بالایی برخوردار است؛ محصولاتی که نشان از فرهنگ و تمدن غنی این سرزمین از هزاران سال قبل دارند. مروار بافی، حصیر بافی، رشته دوزی، لباس محلی، خراطی، چادرشب بافی، صنایع سفالی، نازک کاری، چوب تراشی، منبت و معرق چوب، چلنگری، مینای خانه بندی و جاجیم از مشهورترین صنایع دستی گیلان هستند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با صنایع دستی این استان بیشتر آشنا کنیم.
صنایع دستی گیلان
استان گیلان یکی از زیباترین استان‌های شمالی است که از شمال با دریای کاسپین و آذربایجان و از غرب به استان اردبیل می‌رسد. این منطقه به دلیل جاذبه‌های تاریخی بی‌شمار، طبیعت منحصر به فرد و آب و هوای معتدلی که دارد مورد استقبال گردشگران زیادی از سرتاسر کشور و دنیا قرار می‌گیرد و افراد زیادی برای تماشای جاهای دیدنی گیلان سفر می‌کنند. مردم بومی این منطقه سالهاست که با ساختن صنایع دستی کسب درآمد می‌کنند تا مردم، آنها را به عنوان سوغات گیلان خریداری نمایند. این صنایع دستی در بیشتر شهرهای استان گیلان مانند رشت و لاهیجان نیز فروخته می‌شود و به عنوان سوغات لاهیجان یا رشت نیز شناخته میشوند.
حصیر بافی
حصیر بافی یکی از صنایع دستی رایج در استان گیلان است و در اکثر شهرهای این استان به‌خصوص در مناطق بندرانزلی، خمام، جفرود، غازیان، گلشن و روستاهای اطراف آنها دیده می‌شود. ماده اولیه این هنر زیبا لی یا سوف است؛ گیاهی که به‌صورت خودرو اطراف مرداب‌ها یا آبگیرهای کوچک رشد می‌کند و بافتن آن در فصول غیر کشاورزی جایگزین مناسبی برای کشاورزان و زمین‌داران روستایی به شمار می‌آید. از محصولات حصیربافی می‌توان به انواع سبد میوه و نان، زیرانداز، آبکش، زیرداغی، سفره حصیری، کلاه حصیری، بادبزن حصیری، زنبیل، گهواره بچه حصیری و غیره اشاره کرد؛ محصولاتی که بیشتر به دست زنان این خطه بافته میشوند.
سفالگری
هنر سفالگری در استان گیلان دارای پیشینه‌ای بسیار قدمی است و به دوران پیش از تاریخ اسلامی نیز می‌رسد. در گذشته مردم یا ساختن سفالین سعی بر پوشاندن سقف خانه‌های خود و جلوگیری از ورود آب به داخل خانه می‌کردند. امروزه مردم بومی گیلان، از هنر خود در ساختن ظروف زیبا نیز استفاده می‌کنند و گردشگران آن را به عنوان سوغات رشت خریداری می‌نمایند.
بامبو بافی
بامبو بافی یکی از صنایع دستی قدیمی در استان گیلان است که قدمت آن با کشت چای در این منطقه برابری می‌کند. بامبو یا نی خیزران مانند سوف، بیشتر در اطراف آبگیرها و تالاب‌ها می‌روید و مرکز اصلی تولید آن در لاهیجان و به‌خصوص روستای لیالستان است. بامبو از سوف منعطف‌تر است و به همین دلیل می‌توان محصولات متنوع‌تر و ظریف‌تری با آن تولید کرد.
مروار بافی
مروار بافی یکی از صنایع دستی جدید استان گیلان است که به‌تازگی در شهرهای این استان رایج شده است. ماده اولیه مروار بافی نوعی چوب ترکه است که از خارج از گیلان (از تهران به‌خصوص منطقه سولقان و از ملایر) تهیه می‌شود. مروار بافی از نظر کاربرد و ظاهر محصولات شباهت زیادی به بامبو بافی دارد؛ اما محصولات مروار بافی انعطاف کمتری دارند و مقاوم‌تر هستند. وجه تسمیه مروار از نام گونه‌ای از درختان بید است. بید مروار دارای ساقه‌های متعدد و بسیار نرم، حالت‌پذیر و با‌دوام است.
شهرستان آستانه اشرفیه به‌ویژه روستای تازه آباد گورکا قطب اصلی مروار بافی در استان گیلان هستند؛ البته محصولات این هنر زیبا را می‌توان در دیگر بخش‌های استان مانند بندر کیاشهر، صومعه سرا و صیغلان نیز پیدا کرد. انواع سبد میوه، ساک پیک نیک، جا نانی، جا لیوانی و غیره از جمله محصولات مروار بافی در استان گیلان هستند.
رشتی بافی
رشتی بافی نوعی قلاب بافی زیبا و هنرمندانه است که در رشت متداول است و آن را به عنوان یکی از زیباترین و اصیل‌ترین صنایع دستی در گیلان می‌شناسند. زنان هنرمند گیلانی پارچه‌های ضخیمی را توسط نخ‌های ابریشم دوخته و نقش‌های زیبایی را بر روی آن می‌آفرینند.
چادرشب بافی
یکی دیگر از صنایع دستی لاهیجان و استان گیلان، چادرشب بافی است که هنرش چندین سال است نسل به نسل از مادر به دختر می‌رسد. چادرشب نوعی بافت پارچه محلی است که از نخ‌های پنبه، پشم و پارچه تولید می‌شود. نخ‌های چادرشب پس از ریسندگی و رنگرزی به دکان‌های به نام کنافا بافی منتقل شده و زنان با طرح‌های ذهنی و بدون استفاده از نقشه آنها را می‌بافند. چادرشب یا لاوان برای اعیان از ابریشم بافته می‌شود و مردم عادی از نوع پشمی آن استفاده می‌کنند. معمولا هر چادرشب شامل شش تخته است که هر یک از آنها دارای ابعاد 5/0×2 متر هستند.
عروسک بافی
عروسک بافی یکی دیگر از صنایع دستی استان گیلان است که بیشتر در فومن و به‌خصوص در شهر ماسوله دیده می‌شود. این عروسک‌ها با کاموا، قلاب بافی میشوند و در واقع نسخه‌های کوچکی از مردان و زنان گیلکی با پوشش سنتی هستند.
چموش دوزی
چموش نوعی کفش چرمی است که نظیرش تنها در استان گیلان یافت می‌شود. برخی از افراد دوست دارند این کفش‌ها را به عنوان سوغات رشت به عزیزان خود هدیه دهند. چرا که دارای تنوع بالا و رنگ‌های زیباست و از کیفیت بالایی برخوردار هستند.
مینای خانه بندی
میناکاری یا مینای خانه بندی یکی از صنایع دستی نفیس استان گیلان است که با مواد اولیه‌ای چون نقره خالص استرلینگ، آب طلا و سنگ‌های معدنی ساخته می‌شود. آیینه و شمعدان و سرویس چای‌خوری از جمله محصولات این هنر زیبا هستند که کالاهایی صادراتی به شمار می‌آیند.
صنایع چوبی
صنایع چوبی از جمله صنایع دستی مهم و مطرح در استان گیلان هستند و شما می‌توانید انواع وسایل چوبی مانند عصا، جعبه جواهرات، بازی شطرنج، بازی تخته، قلیان، صندوقچه، وردنه چوبی، گوشتکوب چوبی، تخته گوشت چوبی، ملاقه و قاشق چوبی، کاسه و پیاله چوبی، کفگیر چوبی، قندلاک چوبی و غیره را از بازارهای این استان خریداری کنید.
خراطی و نازک کاری چوب
نازک کاری چوب یا خراطی یکی از صنایع دستی رایج در استان گیلان به‌خصوص در شهر رشت است و تعداد زیادی از صنعتگران چوب در کارگاه‌های متعدد این استان به تولید انواع وسایل چوبی از قبیل ظروف شکلات خوری، قندان، میوه خوری، نمکدان، آجیل خوری، عصا، چوب رختی و غیره مشغول هستند.
منبت کاری
منبت کاری یکی دیگر از هنرهای دستی مردم استان گیلان است که با ایجاد نقوش نیمه برجسته و کنده‌کاری‌های زیبا روی چوب توسط ابزارهای خاصی به نام «مغار» انجام می‌شود. همان طور که می‌دانید چوب‌های مختلفی در جنگل‌های مناطق شمال کشور یافت میشوند و به همین دلیل، منبت کاری در این منطقه رونق فراوانی دارد و شما می‌توانید محصولات متنوعی را برای سوغات در گیلان پیدا کنید.
تابلوهای نقاشی مینیاتور و معرق
تابلوهای نقاشی مینیاتور و معرقتابلوهای نقاشی مینیاتور و معرق در سال‌های اخیر در شهر رشت تبدیل به هنری محبوب و پرطرفدار شده‌اند. پس اگر به‌دنبال یک سوغاتی نفیس و ارزشمند هستید به سراغ تابلوهای نقاشی مینیاتور و معرق بروید.
کدوی قلیانی
کدوی قلیانی خاص‌ترین صنایع دستی استان گیلان است؛ کدویی که توسط هنرمندان گیلانی به زیبایی نقاشی می‌شود و سپس به‌عنوان تنگ، پایه چراغآ آباژور یا ظرف محتوی آب قلیان مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساخت کدوی قلیانی، هنری رایج در شرق گیلان و به‌خصوص در شهرهای آستانه اشرفیه، لنگرود و لاهیجان (روستای لیالستان) است که با نام «قلیان کوئی» نیز شناخته می‌شود.
در هنر ساخت کدوی قلیانی کدو را حین رشد با استفاده از قالب‌های چوبی به‌شکل و فرم مورد نظر در می‌‌آورند و پس از خشک شدن، طرح‌های مختلف گیاهی، جانوری (گل و بلبل) یا اشکال هندسی روی سطح آن می‌کشند. کدوها گاهی با استفاده از مواد طبیعی (پوست انار و دانه های اسپند و زاج سياه) رنگ‌آمیزی میشوند.
بافتنی و قلاب بافی
شال‌ها و روسری‌های بزرگ بافتنی و قلاب بافی، پوشش سنتی گیلانی‌ها هستند و به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های محبوب و پرطرفدار استان گیلان شناخته میشوند. شال بافی از صنایع دستی گیلان و به‌خصوص تالش و گالش به شمار می‌آید و ماده اولیه آن پشم دام است. شال‌های گیلانی توسط دستگاه شال بافی با دار افقی بافته میشوند.
در تار و پود شال‌ها به‌هیچ‌وجه از پنبه استفاده نمی‌شود. شال‌های گیلانی در برابر سرما و رطوبت نفوذناپذیر هستند و به همین دلیل اهالی مناطق کوهستانی، مناطق مرتفع و ییلاقی از آنها استفاده بیشتری می‌کنند. شال بافی در دیگر استان‌های کشور از جمله کردستان نیز رایج است. بهترین و باکیفیت‌ترین شال‌های ایران را می‌توان در کوبلان در شهرستان میانه در آذربایجان شرقی تهیه کرد.
طرح‌ها و نقش و نگارهای آثار قلاب بافی در استان گیلان معمولا زاده تخیل بافندگان آنها است؛ طرح‌هایی که نسل به نسل منتقل شده‌اند و از میان محبوب‌ترین آنها می‌توان به موتیف‌های قدیمی، بته جقه، پیزلی و دایره اشاره کرد. قلاب بافی رشتی به سه گروه تقسیم می‌شود:
- قلاب بافی پارچه با نخ ابریشمی رنگی: در این روش قلاب بافی پس از ترسیم الگو انجام می‌شود.
- قلاب بافی با روش تکه دوزی: در این روش، پس از رسم الگوهای بافت ماهوت توسط هنرمند، یک بخش خاص جدا و با قطعه‌ای از رنگ دیگری جایگزین می‌شود. سپس هنرمند به ادامه قلاب بافی می‌پردازد.
- قلاب بافی ترکیب شده با روش معرق: این روش پیچیده‌ترین روش قلاب بافی رشتی است. در این روش، هنرمند تکه‌های ماهوت رنگی را روی پارچه اصلی قرار می‌دهد و لبه‌های آنها را با قلاب بافی به‌هم متصل می‌کند. از جمله محصولات این هنر زیبا می‌توان به رومیزی، پارچه، ملافه تختخواب، کوسن، زیر جلدی، کیف، چمدان و پوشش کف اشاره کرد.
دستبافته‌های پشمی
دامداری در برخی از مناطق استان گیلان رایج است و پشم مرغوب از جمله محصولات این مناطق به شمار می‌آید. مردم این استان پشم را با دستگاه‌های ریسندگی به نخ تبدیل می‌کنند و پس از رنگ کردن، آنها را در بافت لباس‌های پشمی همچون جوراب، دستکش، شال گردن و بلوز به کار می‌گیرند. ماسوله، رشت و انزلی از مراکز تولید این دستبافته‌های پشمی به شمار می‌روند.
چاروق و چموش دوزی
چموش، چاروق یا «چوموش» در زبان گیلکی، یک نوع پاپوش بدون پاشنه است که در استان گیلان به‌خصوص در ارتفاعات و مناطق کوهستانی (مناطقی که دامداری، شغل اصلی اهالی است) کاربرد زیادی دارد. این کفش خاص که هنر دست مردم گیلان است با پوست دباغی شده گاو درست می‌شود و یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن، عدم استفاده از چسب و میخ است؛ در واقع تولید این کفش تنها با هنر دوخت انجام می‌شود. پتک، سولف، دستگاه‌های برش، دوک چرمی، سوزن و قالب چوب از جمله ابزارهای ساخت چموش هستند.
چموش کفشی مخصوص است که در سرما پا را گرم و در گرما پا را خنک می‌کند. چموش شکاره یکی از انواع متداول چموش با نوک عقابی و برگشته است که بند و تسمه‌های بلند دارد و بند آن دور ساق پا بسته می‌شود. نوع دیگر چموش بدون تسمه و بند است. هنر چموش یا چاروق دوزی در فومن و به‌خصوص در ماسوله رایج است. این هنر زیبا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. چموش‌ها معمولا به‌صورت ساده و بدون رنگ تولید و توسط رنگ‌های طبیعی مانند پوست انار رنگ میشوند. چموش‌ها را در انتها با نخ‌های زرد، سبز و قرمز گلدوزی و تزئین می‌کنند.
چموش‌های مردان گیلانی معمولا با چرم بوفالو و چموش‌های زنان با چرم بز ساخته میشوند. شما می‌توانید چموش‌ها را در رنگ‌های متنوعی مانند سبز، سفید، کرم استخوانی، قهوه‌ای و قرمز پیدا کنید. نقوش گل «آباتار»، گردن شتر و «ماجما قوراغ»، «گل بچه» یا «خزیلی» از جمله طرح‌هایی هستند که در تزئین چموش‌ها به کار گرفته میشوند. جالب است بدانید که چموش پای چپ و راست ندارد.
برای تهیه چرم مورد استفاده چموش ، پوست گاو و بز را در دباغخانه به نمک آغشته می‌کنند. سپس آن را در آهک می‌خوابانند. در ادامه پرز و موی چرم جدا می‌شود و آن را در آب انار ترش می‌پزند. چرم در ادامه به‌همراه آب انار در حوض ریخته می‌شود تا رنگ بگیرد. در این مرحله چرم را روی تخت می‌اندازند، لوله می‌کنند و سپس در آب فرو می‌برند. چرم‌ها در کنار هم آویزان میشوند تا هوا بخورند و خشک شوند. در ادامه پوشت دوباره صاف و در آب انداخته می‌شود. سپس آن را روی تخت پهن می‌کنند و به آن ضربه می‌زنند. در انتها محصول به عمل آمده به چرم فروشان و کفاشان تحویل داده می‌شود.
چادرشب بافی
نمدمالی
یکی از صنایع دستی گیلان که از شهرتی جهانی برخوردار است، نمدمالی است. نمد، نوعی پارچه ضخیم سنتی است که با پشم گوسفندان تهیه می‌شود. به دلیل عدم نفوذ آب به داخل آن بیشتر به عنوان زیرانداز آن را می‌بینید. تولید نمد در بسیاری از شهرهای کشور رواج داشته است اما به دلیل دشواری تولید آن، امروزه تنها در برخی از شهرها به خصوص استان گیلان تولید می‌شود. از دیگر کاربردهای نمد می‌توان به کلاه و لباس نمدی اشاره کرد. پوشیدن این لباس‌ها در میان مردم محلی به خصوص چوپانان بسیار مورد استقبال قرار می‌گرفت. چرا که نفوذناپذیری هوای سرد به داخل آن بسیار کم است و از ماندگاری بالایی برخوردار است.
- لباس پشمی
دامداری یکی از مشاغل مهم و حیاتی در شهرهای شمالی کشور است. از آنجا که در مناطق کوهستانی شمالی، سرمای زمستان اندکی آزاردهنده می‌شود، نیاز به لباس‌های گرم بسیار احساس میشد. این مساله باعث شد تا خانم‌های هنرمند شمالی از پشم‌های دام‌ها برای بافتن لباس‌های پشمی استفاده کنند و یکی از زیباترین صنایع دستی استان گیلان را به وجود آورند. لباس‌های پشمی شامل جوراب، دستکش، پلیور، شال گردن، جلیقه و بلوز میشوند و برخی آنها را به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای گیلان به عنوان یادگاری خریداری می‌کنند.
معرفی سوغات گیلان
بر اساس پژوهش‌های باستانی بر روی منطقه گیلان، این استان مهد تمدنی باستانی بوده که قدمتش به بیش از ۳۰۰۰ سال می‌رسد. به همین دلیل فرهنگ، غذا، محصولات کشاورزی و صنایع دستی گیلان بسیار غنی و منحصر به فرد است و نشان از تاریخ اصیل خود دارد. سوغات رشت، لاهیجان و گیلان تقریبا مشترک است و تنها در یک یا چند مورد با هم تفاوت دارند. لذا سوغات گیلان می‌تواند از خوراکی تا صنایع دستی را در بر بگیرد و شما می‌توانید بر اساس بودجه، سلیقه و شرایط خود یک یا چند تا از آنها را انتخاب کنید.
- زیتون
زیتون به عناون یکی از خوشمزه‌ترین و مقوی‌ترین خوراکی‌هایی است که در قرآن نیز به آنها اشاره شده است. شهرهای شمالی به دلیل آب و هوای عالی خود خواستگاه بهترین زیتون‌های خاورمیانه هستند. به همین دلیل شما می‌توانید به عنوان سوغات رشت، اندکی زیتون بخرید. زیتون پرورده که با گردو و مغذی‌جات دیگر تلفیق شده نیز یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی هایی است که در میان مردم محلی و مسافران طرفداران خاص خود را دارد. - رشته خشکار
رشته خشکار یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی گیلانی است که در گذشته تهیه آن شغل خانوادگی برخی از مردم گیلانی محسوب میشد. مواد تشکیل دهنده این شیرینی خوشمزه شامل شیر، آرد برنج، مغز گردو، هل، دارچین و شکر می‌شود و مقوی بودن آن باعث شد تا یکی از بهترین گزینه‌ها برای افطار کردن در ماه مبارک رمضان شناخته شود. - برنج
یکی از مشاغل اصلی و مهم مردم شمالی، کاشت و برداشت برنج است. آب و هوای تمیز و مرطوب مناطق شمالی باعث می‌شود که یکی از خوشمزه و خوش عطر‌ترین برنج‌های دنیا در شمال کشور تولید شود. از آنجا که برنج به عنوان یکی از غذاهای اصلی ایرانیان محسوب می‌شود، شما می‌توانید چند کیلو برنج به عنوان سوغات گیلان برای اطرافیان خود و مصرف شخصی خریداری نمایید. - کلوچه
اگر بخواهیم بهترین و محبوب‌ترین سوغاتی گیلان را به شما معرفی کنیم، مطمئنا کلوچه تازه رتبه اول را به خود اختصاص خواهد داد. خوشمزگی کلوچه‌های شمال باعث شده تا خرید کلوچه، جزو اولین انتخاب‌های اکثر مسافرین به عنوان سوغات لاهیجان و فومن است. - چای لاهیجان
یکی دیگر از انتخاب‌های خوب مسافران به عنوان سوغات لاهیجان، چای است. بسیاری از افراد لاهیجان را شهر چای می‌شناسند با این حال شما در اقصی نقاط شمال مکان‌های کشت چای را خواهید دید. همچنین بازدید از مزارع کشت چای که از جاهای دیدنی لاهیجان محسوب می‌شود خالی لز لطف نیست.
صنایع دستی گیلان چیست؟ معرفی بهترین سوغات گیلان + عکس
شمال کشور به دلیل آب و هوای عالی و دسترسی به دریا، یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در ایران برای بازدید از جاهای دیدنی شمال محسوب می‌شود. استان گیلان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای شمالی دارای پیشینه تاریخی غنی است و صنایع دستی زیبایی دارد. به همین دلیل بسیاری از افراد در هنگام بازگشت از سفر شمال ترجیح می‌دهند برای عزیزان خود صنایع دستی گیلان را خریداری کنند. اگر هیچگونه اطلاعی درباره صنایع دستی، به عنوان سوغات گیلان ندارید با ما در این مطلب همراه باشید.
آشنایی با صنایع دستی گیلان
استان گیلان یکی از زیباترین استان‌های شمالی است که از شمال با دریای کاسپین و آذربایجان و از غرب به استان اردبیل می‌رسد. این منطقه به دلیل جاذبه‌های تاریخی بی‌شمار، طبیعت منحصر به فرد و آب و هوای معتدلی که دارد مورد استقبال گردشگران زیادی از سرتاسر کشور و دنیا قرار می‌گیرد و افراد زیادی برای تماشای جاهای دیدنی گیلان سفر می‌کنند. مردم بومی این منطقه سالهاست که با ساختن صنایع دستی کسب درآمد می‌کنند تا مردم، آنها را به عنوان سوغات گیلان خریداری نمایند. این صنایع دستی در بیشتر شهرهای استان گیلان مانند رشت و لاهیجان نیز فروخته می‌شود و به عنوان سوغات لاهیجان یا رشت نیز شناخته میشوند.
از مهم‌ترین صنایع دستی گیلان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حصیربافی
یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی که در استان گیلان توسط افراد بومی ساخته می‌شود، حصیر است. صنعت حصیربافی در اکثر شهرهای استان انجام می‌شود و به دلیل تنوع بالای خود از محبوبیت زیادی برخوردار است. زیرانداز، آبکش، سبد و زیرداغی از رایج‌ترین چیزهایی است که با حصیر بافته و به عنوان سوغات گیلان فروخته می‌شود.حصیربافی (عکس: باشگاه خبرنگاران جوان)
- سفالگری
هنر سفالگری در استان گیلان دارای پیشینه‌ای بسیار قدمی است و به دوران پیش از تاریخ اسلامی نیز می‌رسد. در گذشته مردم یا ساختن سفالین سعی بر پوشاندن سقف خانه‌های خود و جلوگیری از ورود آب به داخل خانه می‌کردند. امروزه مردم بومی گیلان، از هنر خود در ساختن ظروف زیبا نیز استفاده می‌کنند و گردشگران آن را به عنوان سوغات رشت خریداری می‌نمایند. - رشتی بافی
رشتی بافی نوعی قلاب بافی زیبا و هنرمندانه است که در رشت متداول است و آن را به عنوان یکی از زیباترین و اصیل‌ترین صنایع دستی در گیلان می‌شناسند. زنان هنرمند گیلانی پارچه‌های ضخیمی را توسط نخ‌های ابریشم دوخته و نقش‌های زیبایی را بر روی آن می‌آفرینند. - چادرشب بافی
یکی دیگر از صنایع دستی لاهیجان و استان گیلان، چادرشب بافی است که هنرش چندین سال است نسل به نسل از مادر به دختر می‌رسد. چادرشب نوعی بافت پارچه محلی است که از نخ‌های پنبه، پشم و پارچه تولید می‌شود. نخ‌های چادرشب پس از ریسندگی و رنگرزی به دکان‌های به نام کنافا بافی منتقل شده و زنان با طرح‌های ذهنی و بدون استفاده از نقشه آنها را می‌بافند. چادرشب یا لاوان برای اعیان از ابریشم بافته می‌شود و مردم عادی از نوع پشمی آن استفاده می‌کنند. معمولا هر چادرشب شامل شش تخته است که هر یک از آنها دارای ابعاد 5/0×2 متر هستند. - بامبوبافی
مواد اولیه محصولات بامبو از نی خاصی به نام نی خزران است که استفاده از آن در صنایع دستی حدود 100 سال پیش در منطقه لاهیجان رواج پیدا کرد. اگرچه بامبو از کشورهای دیگر به ایران وارد شد اما این گیاه به دلیل رطوبت بالای منطقه به خوبی رشد و تکثیر شد و سالهاست که جای خود را در میان دیگر صنایع دستی لاهیجان، رشت و گیلان پیدا کرده است. - مروار بافی
یکی دیگر از صنایع دستی گیلان، مروار بافی است. این صنعت به دلیل تنوع بالا و کاربردهای متفاوت، فروش بسیار خوبی به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای استان دارد که باعث شده بسیاری از خانوارهای گیلانی از این طریق زندگی خود را بگذرانند. از مروار به عنوان وسیله مصرفی و تزئینی استفاده می‌شود و جنس آن درخت بید است که باعث شده انعطاف و دوام زیادی داشته باشند.مروار بافی
- چموش دوزی
چموش نوعی کفش چرمی است که نظیرش تنها در استان گیلان یافت می‌شود. برخی از افراد دوست دارند این کفش‌ها را به عنوان سوغات رشت به عزیزان خود هدیه دهند. چرا که دارای تنوع بالا و رنگ‌های زیباست و از کیفیت بالایی برخوردار هستند.چموش دوزی
- نمدمالی
یکی از صنایع دستی گیلان که از شهرتی جهانی برخوردار است، نمدمالی است. نمد، نوعی پارچه ضخیم سنتی است که با پشم گوسفندان تهیه می‌شود. به دلیل عدم نفوذ آب به داخل آن بیشتر به عنوان زیرانداز آن را می‌بینید. تولید نمد در بسیاری از شهرهای کشور رواج داشته است اما به دلیل دشواری تولید آن، امروزه تنها در برخی از شهرها به خصوص استان گیلان تولید می‌شود. از دیگر کاربردهای نمد می‌توان به کلاه و لباس نمدی اشاره کرد. پوشیدن این لباس‌ها در میان مردم محلی به خصوص چوپانان بسیار مورد استقبال قرار می‌گرفت. چرا که نفوذناپذیری هوای سرد به داخل آن بسیار کم است و از ماندگاری بالایی برخوردار است.نمدمالی
- لباس پشمی
دامداری یکی از مشاغل مهم و حیاتی در شهرهای شمالی کشور است. از آنجا که در مناطق کوهستانی شمالی، سرمای زمستان اندکی آزاردهنده می‌شود، نیاز به لباس‌های گرم بسیار احساس میشد. این مساله باعث شد تا خانم‌های هنرمند شمالی از پشم‌های دام‌ها برای بافتن لباس‌های پشمی استفاده کنند و یکی از زیباترین صنایع دستی استان گیلان را به وجود آورند. لباس‌های پشمی شامل جوراب، دستکش، پلیور، شال گردن، جلیقه و بلوز میشوند و برخی آنها را به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای گیلان به عنوان یادگاری خریداری می‌کنند.
معرفی سوغات گیلان
بر اساس پژوهش‌های باستانی بر روی منطقه گیلان، این استان مهد تمدنی باستانی بوده که قدمتش به بیش از ۳۰۰۰ سال می‌رسد. به همین دلیل فرهنگ، غذا، محصولات کشاورزی و صنایع دستی گیلان بسیار غنی و منحصر به فرد است و نشان از تاریخ اصیل خود دارد. سوغات رشت، لاهیجان و گیلان تقریبا مشترک است و تنها در یک یا چند مورد با هم تفاوت دارند. لذا سوغات گیلان می‌تواند از خوراکی تا صنایع دستی را در بر بگیرد و شما می‌توانید بر اساس بودجه، سلیقه و شرایط خود یک یا چند تا از آنها را انتخاب کنید.
- زیتون
زیتون به عناون یکی از خوشمزه‌ترین و مقوی‌ترین خوراکی‌هایی است که در قرآن نیز به آنها اشاره شده است. شهرهای شمالی به دلیل آب و هوای عالی خود خواستگاه بهترین زیتون‌های خاورمیانه هستند. به همین دلیل شما می‌توانید به عنوان سوغات رشت، اندکی زیتون بخرید. زیتون پرورده که با گردو و مغذی‌جات دیگر تلفیق شده نیز یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی هایی است که در میان مردم محلی و مسافران طرفداران خاص خود را دارد.زیتون
- عروسک کاموایی
عروسک‌های کاموایی یکی از صنایع دستی استان گیلان است که بیشتر در شهر ماسوله یافت می‌شود. عروسک‌های کاموایی بسیار زیبا و بامزه هستند و انتخاب خوبی به عنوان سوغات گیلان برای کودکان محسوب می‌شود. چرا که کاموای آن دارای رنگ طبیعی است و هیچگونه مهره و وسیله تیزی در آن استفاده نمی‌شود.هنر دست گیلان
- رشته خشکار
رشته خشکار یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی گیلانی است که در گذشته تهیه آن شغل خانوادگی برخی از مردم گیلانی محسوب میشد. مواد تشکیل دهنده این شیرینی خوشمزه شامل شیر، آرد برنج، مغز گردو، هل، دارچین و شکر می‌شود و مقوی بودن آن باعث شد تا یکی از بهترین گزینه‌ها برای افطار کردن در ماه مبارک رمضان شناخته شود.سوغات استان گیلان
- برنج
یکی از مشاغل اصلی و مهم مردم شمالی، کاشت و برداشت برنج است. آب و هوای تمیز و مرطوب مناطق شمالی باعث می‌شود که یکی از خوشمزه و خوش عطر‌ترین برنج‌های دنیا در شمال کشور تولید شود. از آنجا که برنج به عنوان یکی از غذاهای اصلی ایرانیان محسوب می‌شود، شما می‌توانید چند کیلو برنج به عنوان سوغات گیلان برای اطرافیان خود و مصرف شخصی خریداری نمایید.کشت برنج
- کلوچه
اگر بخواهیم بهترین و محبوب‌ترین سوغاتی گیلان را به شما معرفی کنیم، مطمئنا کلوچه تازه رتبه اول را به خود اختصاص خواهد داد. خوشمزگی کلوچه‌های شمال باعث شده تا خرید کلوچه، جزو اولین انتخاب‌های اکثر مسافرین به عنوان سوغات لاهیجان و فومن است.کلوچه فومن
- چای لاهیجان
یکی دیگر از انتخاب‌های خوب مسافران به عنوان سوغات لاهیجان، چای است. بسیاری از افراد لاهیجان را شهر چای می‌شناسند با این حال شما در اقصی نقاط شمال مکان‌های کشت چای را خواهید دید. همچنین بازدید از مزارع کشت چای که از جاهای دیدنی لاهیجان محسوب می‌شود خالی لز لطف نیست.چای گیلانی
تمامی صنایع دستی گیلان می‌تواند انتخاب بسیار خوبی برای شما به عنوان سوغاتی باشد با این حال بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از خوراکی‌های خوشمزه شمالی برای عزیزان خود به یادگار ببرند. از دیگر سوغاتی‌های خوراکی گیلانی می‌توان به حلوای به، نان خلفه، نان تمیجان، پنیر سیاه مزگی و بادام زمینی اشاره کرد.
سوغات و صنایع دستی گیلان را از کجا بخریم؟
حال که صنایع دستی گیلان و سوغات رشت و دیگر شهرها را به شما معرفی کردیم، حتما برای شما این سوال پیش می‌آید که سوغات‌ها و صنایع دستی گیلان را از کجا بخریم؟ از آنجا که بازدید از شهرهای شمالی در تمامی فصول سال با استقبال گسترده‌ای از مردم روبه روست، مغازه‌های سوغاتی فروشی زیادی در اقصی نقاط شهر به خصوص مناطق توریستی و جاده‌های بین شهری وجود دارد. در این مغازه‌ها بهترین سوغاتی‌ها و صنایع دستی گیلان گردآوری می‌شود تا شما راحت‌تر خریدتان را انجام دهید.
با این حال بسیاری از مسافرین ترجیح می‌دهند سوغاتی‌های خود را ارزان‌تر تهیه کنند و هر صنایع دستی یا سوغاتی خوراکی را از شهر اصلی آن خریداری نمایند. این کار باعث می‌شود تا صنایع دستی با واسطه‌های کمتری فروخته شوند و قیمت‌های آن نیز تا حدی کاهش یابد. از طرفی خرید از این مناطق کمک مالی زیادی مردم محلی همان شهر است که سعی دارند از این طریق روزگار بگذرانند. به همین دلیل در این قسمت می‌خواهیم زادگاه هریک از صنایع دستی استان گیلان و سوغات آن را بررسی کنیم.
- رشته خشکار: شهر صومعه سرای خشکار
- کلوچه: فومن و لاهیجان
- چای: لاهیجان
- برنج: رشت و لاهیجان
- رشتی دوزی: رشت
- حصیر: اکثر شهرهای گیلان منطقه انزلی، آب‌کنار و غازیان
- عروسک کاموایی: ماسوله
- بادام زمینی: شهر آستانه اشرفیه
- زیتون: شهر رودبار
- بامبوبافی: لاهیجان و روستای لیاستان
- سافلگری: رشت، لاهیجان، آستارا، تالش، رودسر، لنگرود و…
- چادر شب بافی: رشت
- مروار بافی: شهرستان های آستانه اشرفیه و صومعه‌سرا
آخرین دیدگاه‌ها