بازیگری چیست؟
بازیگری سرزمینی است، بدون وصف برای آنانی که تجربه کردند و رویایی است بزرگ، برای کسانی که در خیال آن به سر می‌برند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ورود تلویزیون، کامپیوتر، موبایل و اینترنت به زندگی مردم، بازیگری تبدیل به ویترین جذابی شده است. این جذابیت و زیبایی که دنیای بازیگری به وجود آورده است، باعث ایجاد سیلی از علاقه‌مندان به این رشته و حرفه شده است. حال ما تلاش خواهیم کرد در این مطلب با مطرح کردن سوال بازیگری چیست و پاسخ آن به چند سوال اولیه دیگر که برای علاقه‌مندان بازیگری به وجود می آید، به صورت اجمالی پاسخ بدهیم
بازیگری چیست؟ ” از هوش تا احساس
در پاسخ به این سوال کلیدی که بازیگری چیست، جواب‌های بیشماری می‌توان داد. اما شاید در یک نگاه بتوان گفت، بازیگری هنر نمایشی است که در آن از حرکت‌ها، ژست‌ها و صداها برای جان‌بخشیدن به یک شخصیت نمایشی در صحنه تئاتر، سینما یا تلویزیون استفاده می‌شود.
بازیگری تقلیدی است از شرایط هر روزه ما در واکنش به هر لحظه از زندگی با این تفاوت که در این حرفه این لحظه‌ها و کنش‌ها خیالی است. کار بازیگر توانایی عریان‌کردن همین احساسات عمیق و واکنش‌های واقعی به این فضای خیالی است. ” فرانسوا جوزف تالما “ (François-Joseph Talma) بازیگر فرانسوی درباره‌ی اینکه بازیگری چیست، می‌گوید:
” بازیگری یک حساسیت شدید و یک هوش عمیق است. این حساسیت است که به بازیگر امکان می‌دهد چهره خود را از طریق عواطف شخصیتی که درآن بازی می‌کند نشان دهد و اهداف نویسنده، مفاهیم متن و روح آن شخصیت را به نمایش بگذارد؛ و هوش -درک درست از عملکرد شخصیت انسان- استعدادی است که موجب می‌شود این احساسات را به مخاطب انتقال دهد. “
معرفی رشته بازیگری
بازیگری یکی از شغل هایی است که ممکن است هر شخص سودای رسیدن به آن را داشته باشد.
در بازیگری فرد باید حالت و رفتار مردم را مطالعه کند تا بتواند آن را به خوبی اجرا کند.
برای معرفی رشته بازیگری می توان این طور گفت که این رشته هنر جان بخشیدن به شخصیت هاست.
انتخاب رشته بازیگری
انتخاب رشته بازیگریاگر در زندگی به بازیگری و پشت دوربین رفتن و یا حتی مشهور شدن علاقه دارید انتخاب رشته بازیگری را انجام داده و وارد این دنیای بزرگ شوید. معمولا بیشتر بازیگران موفق یا در رشته بازیگری تحصیل کرده اند یا حداقل چند کلاس رفته اند ولی باز هم هستند کسانی که بدون هیچ کدام از این ها در دنیای بازیگری به جایی رسیده اند اما اگر مقایسه ای انجام بدهید می بینید که تعداد کسانی که بدون تحصیل در این کار موفق هستند تعداد بسیار کم و ناچیزی هستند و باز هم بیشتر این نوع بازیگران بدون شناخت و تحصیل بعد از چند مدت مطالعات خود را در زمینه ی بازیگری شروع می کنند تا از تمام اتفاقات و باید و نباید های این حرفه اطلاعات کافی داشته باشند تا در کارشان از این اطلاعات کمک گرفته و عیب های احتمالی کار خود را که همه از کمبود اطلاعات بوده است برطرف کنند.
هدف از ایجاد رشته بازیگری و تربیت فارغ التحصیلان این رشته به وجود آوردن افرادی است که بتوانند از طریق استفاده از هنر خود در رسانه های مختلف مانند: تئاتر، تلوزیون، رادیو راه اعتلای فرهنگ و هنر کشور مان را گسترش داده و باعث تربیت و بلوغ فکری مردم جامعه شوند.
پس به صورت مختصر و مفید: بازیگری یکی از زیر مجموعه های رشته هنر است که با انتخاب این رشته طبق دفترچه ی انتخاب رشته کنکور سراسری فرد با گرفتن رتبه ی مورد نظر در یکی از دانشگاه های دولتی یا آزاد قبول شده و به تحصیل می پردازد. هنر بازیگری به عنوان ارکان هنر نمایش دارای پیشینه ی قوی در ایران می باشد و نقشی اساسی را در اعتلای فرهنگ ایران بازی کرده است.
تعریف بازیگری از نگاه اساتید
تعریف بازیگری از نگاه اساتیدمتفکران، اساتید و صاحب‌نظران حوزه سینما و تئاتر دیدگاه‌های متنوعی در مورد تعریف بازیگری ارائه داده‌اند که هریک حاکی از زاویه دید آنها و ظرافت‌های این هنر متعالی است. کنستانتین استانیسلاوسکی بازیگر و استاد مطرح تاریخ بازیگری در مورد تعریف بازیگری می‌گوید که بازیگر فردی با توانایی‌های بازگو کردن اندیشه‌های انسانی دیگر، نمایش هیجانات افرادی غیر از خودش و خلق لحظات و رفتارهای دیگران است. او تمام این اعمال را به نحوی انجام می‌دهد که گویی از درون احساس خودش غلیان می‌کند. از سوی دیگر رابرت دنیرو بازیگر پرآوازه سینمای جهان در این رابطه از تجربه زندگی دیگران و لذت هم‌احساسی با آنها می‌گوید. از سوی دیگر لی استراسبرگ، استاد مطرح بازیگری تاریخ می‌گوید که بازیگر در حقیقت هنرمندی مبتکر و آفریننده است که مسئول نمایش اندیشه‌های نویسنده و تمایلات کارگردان است. در این تعریف پیداست که بازیگری چه حرفه دقیقی است و نیاز به هوش و هشیاری فراوان دارد
گروتفسكي بازيگر را چنين تعريف كرده است: «بازيگر كسي است كه چون كشيش، مناجات دراماتيك مي‌آفريند و در عين حال، تماشاگر را به تجربه كردن وامي‌دارد. يعني، ايجاد يك تنش رواني بين خود و تماشاگر».
نظر استلاآدلر نيز چنين است: «بازيگر، تعبيركنندة نمايشنامه و مهم‌ترين عنصر تئاتر است. بازيگر، هنرمندي است كه به‌گونه‌اي منحصر‌به‌فرد، بدنش، روحش و صدايش را ابزار كارش قرار مي‌دهد.»
اورلي هولتن از بازيگر، تعبير ديگري دارد، او مي‌گويد: «اصطلاح بازي كردن، چيزي بيشتر از معنايي است كه در اصطلاح عام از آن استنباط مي‌شود. اين اصطلاح بيشتر از نماياندن، وانمود كردن، تجسم بخشيدن است. بازيگر بنا به سنت، وانمود مي‌كند كه كس ديگري است و نقشهاي خيالي معيني را ايفا مي‌كند.»
الكساندر تايروف، مي‌گويد: «بازيگري تركيبي است از احساس و شكل، منتج از تخيل خلّاق بازيگر.»
لي استراسبرگ مي‌گويد: «بازيگر، يك هنرمند خلاق است كه بايد عقايد، آرا، مفاهيم و لغات نويسندة اثر را در نمايش زنده، تفسير كند.»
استانيسلاوسكي مي‌گويد: «بازيگر كسي است كه توانايي بازگو كردن افكار شخصي ديگر، توانايي واگذار كردن كامل خود در خدمت هيجانات كسي ديگر و آفرينش اعمال كسي ديگر را دارد؛ آن‌چنان كه گويي اين اعمال از خود اوست.»
مه يرهولد در خصوص بازيگري مي‌گويد: «انسان نيازي ندارد كه روي صحنه، كوشش كند تا خالق انسان ديگري باشد، بلكه برعكس، بازيگر بايد با ارائة هنر خود، دنيايي شگفت‌‌انگيز، خلق كند كه در آن، هم تماشاگر بياموزد و هم سرگرم شود.»
هگل فيلسوف شهير آلماني مي‌گويد: «بازيگر با تمام وجود، با چهره، قيافه و با صداي خود، هنرآفريني مي‌كند. وظيفه او اين است كه خويشتن را با نقشي كه بر عهده دارد، يكي سازد. صدا، طرز سخن گفتن، حالتها، قيافه و به‌طور كلي همه اعمال و انديشه‌هاي او با نقشي كه دارد، منطبق باشد. بازيگر، مجبور است همه چيز خود را از ياد ببرد تا بتواند احساس ديگري را نشان دهد؛ يعني نقش انسان ديگري را بازي كند. بازيگر، مثل هر انسان زنده، صاحب صدا و چهره و قيافه و حالتي خاص است كه با سرشت او آميخته و مختص به خود اوست. بازيگر بايد اين همه را تغيير دهد تا بتواند خودش را با نقشي كه بر عهده‌اش مي‌گذارند، تطبق دهد.»
رابرت دنيرو مي گويد: «يكي از نكات بازيگري اين است كه به شما اجازه مي دهد زندگي ساير مردم را تجربه كنيد، بي آنكه بهايش را بپردازيد»
نظراستايگراين است: « بازيگري خيلي باشكوه به نظر مي رسد. اما اين كاري است كه بيش از همه چيز باعث مي شود به خدا شبيه شوم. من مي كوشم يك انسان بسازم، او هم همين كار را مي كند. »
آشنایی با شغل بازیگر
اگر عاشق بازیگری بوده و می خواهید از استعداد و خلاقیت خود استفاده کنید، شغل بازیگری می تواند برای شما مناسب باشد. کار بازیگر جان بخشیدن به شخصیت ها در تئاتر، فیلم، تلویزیون و رادیو است. او از کلمات، حرکات و حالت ها در ایفای نقش ها به صورت طبیعی و قابل باور استفاده می کند. به عبارتی بازیگری به معنای حضور بازیگر بر سر صحنه است.
یکی از مهمترین ویژگی بازیگر، مردم شناسی و داشتن شناخت خوب نسبت به انسان ها و جامعه خود می باشد.به عنوان مثال وقتی می خواهد نقش یک فرد بیمار خاص را بازی کند، باید مدتی روی موضوع تحقیق کرده و باشرایط زندگی و خانواده، مشکلات و دغدغه های آنها به خوبی آشنا شود. همچنین بازیگر باید هوش خوب، سرعت یادگیری مناسب، استعداد و ذوق لازم را داشته و همیشه پذیرای نظرات و انتقادات کارگردان و منتقدان باشد. بازیگران توانمند آنهایی هستند که می توانند نقش های متفاوت و گاهی متضاد را به خوبی اجرا کنند. مهم ترین هنر بازیگر، باور پذیر کردن نقش از سوی تماشاگران می باشد. در صورتی که بازیگر مهارت و تسلط خوبی بر کار خود داشته باشد، می تواند این باور پذیری را در مخاطب ایجاد کند.
معمولا بازیگران یا در رشته دانشگاهی مرتبط تحصیل کرده و یا دوره های بازیگری را گذرانده اند. البته برخی نیز به صورت تجربی وارد شغل بازیگری شده اند.
ساعت کاری بازیگر تقریبا نامنظم است. اغلب تئاترها در شب اجرا می شوند ولی در طول روز نیز بازیگر باید به تمرین و اجرای آزمایشی آن بپردازد. در فیلم و تلویزیون هم معمولا در طول روز باید زمان های زیادی را بین صحنه های فیلم برداری صرف کند.
سفرهای کاری در شغل بازیگری، به خصوص در سینما و تلویزیون، زیاد است و گاهی بازیگر مدت زیادی را از خانواده خود دور می ماند.
وظایف بازیگر
بازیگر زیر نظر یک کارگردان در تیمی از بازیگران و عوامل فیلم کار می کند. ایفای نقش فقط بخش کوچکی از کار یک بازیگر است. وی زمان زیادی را صرف کارهای زیر می کند:
• تحقیق و بررسی روی نقش خود (برای آشنایی کامل با شرایط و خصوصیات نقش و در نتیجه ایفای بهتر و واقعی تر آن)
• تمرین
• دادن تست اولیه
• ارتباط با مدیر برنامه های خود و یافتن نقش بعدی
• برخی از بازیگران در کنار بازیگری کارهایی مانند تدریس، عضویت در انجمن های هنری، (گاهی) راه اندازی یک شغل جانبی و… را انجام می دهند.
مهارت و توانمندی های مورد نیاز بازیگری
• هوش و خلاقیت (بازیگر باید فرد باهوشی باشد تا بتواند سریعا با روند فیلم آشنا و متن فیلمنامه را حفظ کند. همچنین در بسیاری موارد که پیش می آید باید از خلاقیت خود در ایفای نقش بهتربهره بگیرد.)
• کار تیمی خوب (ساخت هر فیلم، سریال یا برنامه ای مستلزم همکاری تیمی از عوامل مختلف است که بازیگر یکی از آنها بوده و در صورت وجود کار تیمی مناسب، نتیجه خوبی نیز حاصل خواهد شد.)
• استقامت، انرژی و توان و تناسب بدنی (کار بازیگری یکی از سخت ترین مشاغل است. معمولا ساعات زیاد و متمادی فیلمبرداری انجام می شود و بازیگر باید توان بدنی و انرژی کافی داشته باشد تا خستگی روی کارش تاثیر منفی نگذارد. از لحاظ ظاهری نیز باید تناسب اندامی متناسب با موضوع فیلم داشته باشد به طوری که در برخی فیلم ها باید چاق شود و در برخی دیگر بسیار لاغر)
• سازگاری و توانایی انطباق سریع با شرایط و افراد ( چون بازیگر هنگام اجرا مرتبا با موقعیت ها و انسان های دیگر در ارتباط است، لحظه های زیاد غیر منتظره ای پیش می آید که باید خود را سریعا با آنها وفق داده و کار را به خوبی پیش ببرد)
• انضباط و سخت کوشی
• آشنایی با گروه های مختلف مردم، آداب و رسوم، ویژگی های گفتاری و رفتاری آنها – برای ایفای نقش بهتر و واقعی تر
• انتقاد پذیری بالا – برای پذیرش نظرات و انتقادهای کارگردان، منتقدان و …
نحوه ورود به شغل بازیگری
فارغ التحصیلان رشته بازیگری – کارگردانی، ادبیات نمایشی و سایر رشته های مرتبط می توانند وارد این شغل شوند. البته در بسیاری موارد بازیگرانی هستند که تحصیلات مرتبط نداشته ولی استعداد خوبی در این حوزه دارند و به این کار مشغولند. بسیاری نیز با گذراندن دوره های بازیگر در کلاس های خصوصی و آزاد وارد این حرفه می شوند.
در این بخش به نحوه ورود برخی بازیگران به این عرصه اشاره می شود :
محمدرضا فروتن
فروتن اوایل دهه هفتاد فروتن به واسطه یکی از دوستانش، اکبر اصفهانی “عکاس خوب فیلم‌ها و سریال‌ها”، به بهرام کاظمی معرفی شد. کسی که برای نقش کوتاهی در فیلمش به دنبال یک بازیگر تازه کار می‌گشت. فروتن با “هدف” وارد سینما شد، هرچند برای رسیدن به بازیگری، کلاس‌های آزاد بازیگری زیر نظر حمید سمندریان را هم رفته بود.
نیکی کریمی
کریمیبیشتر مردم او را با “عروس” می‌شناسند. فیلمی‌که بعد از انقلاب برای نخستین بار، کلوزآپ‌هایی از سیمای بازیگر جوان فیلم به مخاطبان عرضه می‌کرد. “عروس” بهروز افخمی ستاره آفرین بود. نیکی کریمی و ابوالفضل پورعرب، با این فیلم محبوب قلب‌ها شدند و خیلی‌ها یادشان رفت که نیکی کریمی را برای نخستین بار در سال ۶۸ در فیلم “وسوسه” جمشید حیدری دیده اند. کسی که از دوران دبیرستان، علاقه زیادی به تئاترهای مدرسه ای داشت و همین علاقه، او را سرانجام به ستاره سال‌های نه چندان دور سینمای ایران تبدیل کرد. درباره ورود او به سینما هیچ وقت حرف و حدیثی وجود نداشت. آن سال‌ها آن قدر سینمای ایران بی ستاره بود که همه از حضور بازیگر تازه واردی مثل او در سینما استقبال می‌کردند.
بهرام رادان
رادانخیلی از آدم‌ها بعد از سربازی دنبال کار می‌گردند. بهرام رادان هم یکی از همان‌هاست؛ همان‌هایی که در بین آگهی‌های روزنامه دنبال یک شغل مناسب هستند. چشمش که به آگهی کلاس‌های بازیگری “هیوافیلم” خورد، گوشی را برداشت و بعد هم سر از کلاس‌ها در آورد و یک هفته از کلاس‌ها نگذشته بود که فرم انتخاب بازیگر یک فیلم سینمایی را پر کرد تا روز تست از راه برسد. در کلاس ثریا قاسمی “شور عشق” را به دستش می‌دهند تا روی نقش مجید همان “کیان” تمرکز کند. نقشی که فکر می‌کرد یکی دوتا دیالوگ بیشتر ندارد، غافل از این که یکی از دو نقش اصلی فیلم است. “شور عشق” برای رادان سکوی پرتاب بود. پرتاب به دنیای سینما.
شهاب حسینی
حسینیمسیر بازیگری شهاب حسینی آن قدر پله پله بوده که کسی نمی‌تواند درباره حضور او در سینما و تلویزیون حرف و حدیثی داشته باشد. او به همراه تعدادی از بازیگرانی که بعدها کار طنز تلویزیونی کردند، گروهی داشتند که به شهرهای مختلف سفر و برنامه‌های شاد اجرا می‌کردند. بعد هم برای آیتم طنز “جمعه‌ها با شبکه ۲” کار کرد و از همان جا از طریق کامران ملک مطیعی پایش به گویندگی رادیو باز شد. بالاخره هم در اجرای متفاوت برنامه “اکسیژن” دیده شد و کم کم چهره اش برای مردم جا افتاد. “پلیس جوان” او را بین مردم به عنوان یک هنرپیشه تثبیت کرد و راه بازیگری اش تداوم پیدا کرد تا بالاخره در جشنواره فیلم فجر ۸۷، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای “سوپراستار” از آن خود کرد. آهستگی و پیوستگی حضور شهاب حسینی در تلویزیون و سینما هر نوع شایعه ای را در مورد او از بین می‌برد.
هرچند رشته دانشگاهی اش ، روان شناسی، ارتباط مستقیمی با کار بازیگری ندارد؛ البته رشته ای که برای بازیگری آن را نیمه کاره رها کرد.
هدیه تهرانی
تهرانیاو را تصور کنید که در فروشگاه در حال قدم زدن است و می‌خواهد برای کارهای دکوراسیونش حصیر بخرد. سنگینی نگاه دو نفر را لابه لای قفسه‌ها روی خود احساس می‌کند؛ آزیتا حاجیان و محمدرضا شریفی نیا که آنها هم برای خرید به فروشگاه آمده بودند. تا این جای ماجرا برای ورود به سینما فانتزی است. شاید برای همین است که هدیه تهرانی به پیشنهاد حاجیان برای بازی جواب “نه” می‌دهد. اما حاجیان و شریفی نیا شماره تماس دوست او و مادرش را می‌گیرند و با تهرانی در تماس هستند. رفتن به دفتر سینمایی هدایت فیلم همان و عکس رضا رخشان برای تست گریم هم همان. عکس‌های هدیه تهرانی در دفاتر سینمایی پخش می‌شود و حالا دیگر خیلی از کارگردان‌ها می‌خواهند هدیه برایشان بازی کند. هدیه تهرانی خیلی زودتر از این‌ها می‌توانست ستاره شود اما او مانند خیلی‌های دیگر با مسعود کیمیایی شروع کرد. سلطان نخستین فیلم او بود، فیلمی که تهرانی در آن نقش پررنگی داشت و البته خیلی زود هم دیده شد.
بازار کار و فرصت شغلی بازیگری
در کنار بازیگری در فیلم، تئاتر، تلویزیون و رادیو، بازیگر می تواند فرصت های شغلی ای در حوزه هایی از جمله آموزش بازیگری، صداگذاری، تبلیغات و… بیابد. اغلب بازیگران قراردادهای کوتاه مدت داشته و زمان کمی از سال را به بازیگری مشغول هستند. بنابراین برای مابقی سال معمولا به کار دیگری می پردازند. برای مثال به شغل دوم بعضی از بازیگران کشور اشاره می شود :
• محمد رضا گلزار – فعالیت در حوزه تبلیغات، پوشاک و دارنده مرکز زیبایی مردان
• بهرام رادان – دارنده کافی شاپ
• تهمینه میلانی – فعالیت در حوزه معماری داخلی
• رضا کیانیان – فعالیت در حوزه های نویسندگی، عکاسی و مجسمه سازی
• امین تارخ – دارنده آموزشگاه بازیگری
• رضا عطاران – دارنده آتلیه عکاسی
به دلیل جذاب بودن و پرطرفدار بودن بازیگری، رقابت برای این شغل بسیار زیاد است. البته اگر فردی در کنار داشتن استعداد زیاد، واقعا عاشق بازیگری بوده و دانش آن را نیز بیاموزد، احتمال موفقیت او در این حوزه بسیار زیاد است.
بازیگری در کشورمان با برخی از مسایل و مشکلات روبرو است که عبارتند از :
• نبود امنیت و آینده شغلی
• داشتن شغل دوم اکثر بازیگران به دلیل مشکلات مربوط به دستمزد، بیمه و…( طبیعتا این امر از تمرکز کامل بازیگر روی کارش کم کرده و روی بازده او نیز اثرگذار است.)
• حاکم بودن روابط در بسیاری از انتخاب ها به جای توجه به استعداد، مهارت و توانایی افراد داوطلب
وضعیت استخدام شغل بازیگری در برخی کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام بازیگران بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۴ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام بازیگران رشد ۴۱.۶ درصدی داشته و در آینده رشد متوسطی برای آن پیش بینی می شود.
درآمد بازیگری
درآمد بازیگران، که در قرارداد فیلم ها و برنامه ها تعیین می شود، بسیار متفاوت است. این تفاوت به علل مختلفی از جمله توان بازیگری، شهرت، سابقه و تجربه کاری و… بازیگر ارتباط دارد. برای مثال بازیگرانی که سوپراستار دوران خود می شوند، برای بازی در فیلم ها و یا شرکت در برخی برنامه ها پول زیادی دریافت می کنند. البته درآمد بازیگر معمولا به صورت دوره ای تغییر می کند. در برخی اوقات تعداد زیادی فیلم و سریال به او پیشنهاد شده و درآمد خوبی کسب می کند. گاهی نیز پیشنهاد خوبی ندارد و درآمدش به شدت کاهش می یابد. به همین خاطر است که تعداد زیادی از بازیگران کار دومی در کنار بازیگری برای خود دست و پا می کنند.
میزان درآمد بازیگر در برخی از کشورهای جهان
آمریکا – متوسط درآمد بازیگر ساعتی ۱۷.۴۴ دلار و برای همه مشاغل ساعتی۱۶.۲۷ دلار در سال ۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، متوسط درآمد بازیگران ۵۱.۲۰۰ دلار بوده است.
استرالیا – متوسط درآمد سالانه بازیگر ۸۱.۰۰۰ دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.
انگلستان – اکثر بازیگران درآمدی کمتر از ۴۵.۵۰۰ دلار در سال دارند. بسیاری از آنها حتی درآمدی کمتر ۱۵.۰۰۰ دلار در سال دارند. بازیگران معروف و سر شناس فقط می توانند درآمدهای بالایی کسب کنند.
شخصیتهای مناسب شغل بازیگری
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
آخرین دیدگاه‌ها