ساخت عروسک روسی یکی از زیباترین و دوست داشتنی ترین عروسک هایی است که می توانید به صورت دست ساز تهیه کنید و آن را به کوچولوهایتان هدیه بدهید. علاوه بر عروسک روسی عروسک تیلدا هم نوعی عروسک روسی به حسایب می آید که اندام کشیده و زیبایی دارد. به طور کلی ساخت عروسک روسی فقط کمی دقت و حوصله می خواهد.
ساخت عروسک از ایده هایی است که می‌توان در خانه و با کمترین هزینه، با استفاده از لوازمی ساده مانند جوراب، نخ و پارچه‌های دور ریختنی عروسک‌های جورابی، پارچه‌ای و نمدی ساخت.
ساخت عروسک روسی پارچه ای دست دوز
برای ساخت این عروسک لازم است ابتدا الگویی تهیه کنید. این عروسک دست ساز است و کودک میتوانید شکل بدن او را به سلیقه خودش طراحی کند. ظاهر شحصی سازی شده به کودک حس مالکیت بیشتری میدهد. بنابراین لازم است تا متناسب با الگو، پارچه تهیه کنید و عروسک پارچه ای دست سازی را در کنار فرزندتان انجام دهید.
ویدئو آموزش ساخت عروسک روسی
ساخت عروسک مدل روسی
وسایل لازم برای ساخت عروسک روسی
- پارچه تریکو کشی به رنگ بدن برای بدن عروسک (حدود یک متر)
- الیاف پشم شیشه (برای پر کردن عروسک)
- توپک یونولیتی سایز ۸ (برای داخل سر عروسک)
- الیاف متری برای اطراف توپک یونولیتی
- پارچه نمدی دومیل رنگی حدود نیم متر
- پارچه نخی برای لباس عروسک
- تور ارگانزا برای شیفون
- توری شیفون
- سیخ چوبی یا سیم مفتول برای شکل دادن به بدن و پاها
- موی مصنوعی یا کاموا
- تزئینات برای روی مو و لباس
- رنگ اکریلیک یا لاک مشکی و منجوق ریز برای چشم
- چسب حرارتی
الگوی عروسک روسی شامل دست ها، پاها و بدن آن می باشد.
شما باید در هر اندازه ای که برای عروسک روسی مدنظر گرفته اید این الگوها را بر روی کاغذ چاپ کنید و دور آن را ببرید تا با گذاشتن بر روی پارچه بتوانید آن ها را بر روی پارچه پیاده کنید. الگو را با مداد کمرنگ یا مداد خیاطی بر روی پارچه بکشید و حتی الامکان از ماژیک یا خودکار استفاده نکنید چرا که رد آن روی بدن عروسک باقی می ماند. در این الگو آن قسمت هایی که به شکل نقطه چین نشان داده شده است جاهایی است که برای بار زدن (وارد کردن الیاف به داخل بدن عروسک) در نظر گرفته شده و نباید دوخته شود.
یادتان باشد چون حدود یک سانتیمتر از لبه پارچه زیر دوخت می رود همیشه الگو را حداقل یک سانتیمتر بزرگتر از اندازه مطلوبتان در نظر بگیرید.
مراحل دوخت عروسک روسی
گام اول – کشیدن الگو روی پارچه
الگوها را روی پارچه تریکو کش دولایه رسم کنید و قبل از آن که دور آن را برش بدهید محل های مشخص شده را بدوزید. اگر از پارچه کشی دولا استفاده می کنید برای بدن یک برش و برای دست ها و پاها هر کدام دو برش (دست و پای چپ و دست و پای راست) مورد نیاز است. برای زیبایی عروسک روسی بهتر است که الگوها را با قیچی دالبر برش بدهید.
وقتی که اطراف الگوها را (به جز قسمت هایی که با نقطه چین مشخص شده بود) به یکدیگر بدوزید چیزی شبیه شکل زیر به وجود خواهد آمد.
از بین پارچه هایی که برای بدن این عروسک روسی معرفی شده اند پارچه آنغوره، مخملی شکل است و برای دست و صورت عروسک مناسب نیست. پارچه ریون هم بیش از اندازه کش می آید و عروسک شما نمی تواند فرم خوبی بگیرد.
گام دوم – دوخت پای عروسک
روش های مختلفی برای دوختن پای عروسک روسی وجود دارد که در این جا دو روش را به شما آموزش می دهیم؛
- با توجه به الگوی دومی که در این مقاله آورده ایم درز روی پای دوخته شده را بر روی درز کف پا قرار بدهید و مانند شکل زیر با سوزن فیکس کنید.
حالا جلوی پا را به صورت دایره ترسیم کنید تا شکل کلی پا به وجود بیاید.
حالا قسمت های ترسیم شده را بدوزید و اضافه های آن را با قیچی بچینید تا به شکل کلی پا به دست بیاید.
- اگر الگوی پا را به شکل زیر تهیه کنید می توانید قبل از این که درز را پشت و رو کنید کفی پا را که قسمت مجزایی است به قسمت اصلی پا با سوزن بدوزید.
چون زیر چرخ بردن این قسمت از پا کمی مشکل است بهتر است که کف پا را با نخ و سوزن و دوخت معمولی به پا بدوزید. بعد از دوخت کفی، پا را از قسمت دوخته نشده واقع در قسمت ران وارو می کنیم. بعد از وارو کردن باید یک تکه مقوا به اندازه کف پا برش بزنیم و از همان قسمت دوخته نشده روی ران به یک پا بچسبانیم تا موقعی که داخل عروسک روسی را با الیاف پر می کنیم کف پا ورم نکند و عروسک بهتر بتواند تعادل خودش را حفظ کند.
قبل از این که سوراخ روی پا را بدوزید سیخ چوبی را به اندازه پا بریده و داخل پاها قرار می دهیم.
گام سوم – دوخت تکه های بدن عروسک
در این مرحله سایر قسمت های بدن عروسک روسی یعنی دست ها و بدن را هم بدوزید و فقط جاهایی که در الگو نقطه چین بود را برای بار گذاشتن الیاف باز بگذارید.
گام چهارم – دوخت سر عروسک روسی
توپ یونولیتی را با الیاف متری بپوشانید. برای این کار تکه ای الیاف متری تهیه کنید که عرض آن برابر شعاع توپ یونولیتی و طول آن دو برابر محیط این توپ باشد. یعنی بتوانید الیاف را دو دور کامل اطراف توپ بپوشانید. ابتدا، وسط و انتهای الیاف را آغشته به چسب حرارتی بکنید و به دور توپ یونولیتی بپیچانید. وقتی این کار را انجام دادید بالا و پایین آن را هم با چسب به توپ بچسبانید تا شکل کروی یکنواختی برای شما حاصل شود.
همچنین شما می توانید الیاف را به شکل زیر اطراف توپ یونولیتی قرار دهید.
یک سیخ چوبی بردارید و از یک طرف داخل توپ یونولیتی فیکس کنید و قسمتی را که بیرون از توپ مانده علامت بزنید. این سیخ نقش نگه دارنده سر و بدن عروسک روسی را بر عهده خواهد داشت. قسمتی از سیخ را که علامت زده اید و بیرون توپ یونولیتی قرار می گیرد با الیاف متری و به کمک چسب حرارتی بپوشانید به طوری که قطر آن به اندازه گردن عروسک بشود.
حالا سیخ چوبی را از قسمتی که قبلا وارد توپ یونولیتی کرده بودید وارد کنید و به کمک چسب حرارتی الیاف اطراف سیخ را به الیاف اطراف توپ بچسبانید. برای تمیز در آمدن کارتان تکه ای الیاف متری را هم در حدفاصل سر و گردن که دو الیاف بالایی به هم متصل شده اند بچسبانید. حالا شکل به دست آمده را وارد تکه مربوط به سر و شکم بکنید و اطراف آن را با الیاف پشم شیشه پر کنید و بدوزید.
اگر دوست دارید که عروسک روسی شما بینی هم داشته باشد قبل از دوختن بالای سر به این ترتیب عمل کنید:
یک نوار از الیاف متری به ابعاد نیم سانتیمتر در ۱۰ سانتیمتر جدا کنید.
آن را اطراف قسمت برجسته یک سوزن ته گرد با سایز مناسب بپیچید و دور آن را با نخ محکم ببندید.
با یک سوزن از روی سر محل بینی را با یک سوزن بر روی توپ یونولیتی مشخص کنید.
سوزنی که انتهای آن را نوار زده اید کاملا در محل مشخص شده بر روی توپ یونولیتی فرو کنید و پارچه را مجددا روی توپ یونولیتی بکشید. خواهید دید که محل بینی به صورت یک برجستگی در خواهد آمد.
بالای سر عروسک را که برای بارگذاری باز گذاشته بودید به صورت شلالی کوک بزنید و نخ آن را بکشید تا پارچه بالای سر جمع و بسته بشود.
برای صورت عروسک می توانید از رنگ پارچه اکرولیک استفاده کنید. برای چشم های عروسک روسی از چشم های ریز استفاده کنید.
گام پنجم – ساخت گردن عروسک روسی
برای درست شدن قسمت گردن عروسک باید به اندازه ارتفاع گردن سیخ چوبی را ببرید و الیاف متری را به صورت رولی به دور آن بپیچید.
یادتان باشد که باید یک و نیم الی دو سانتیمتر از سیخ چوبی از الیاف بیرون باشد. حالا سیخ چوبی الیاف پیچ شده را از طرفی که سیخ بدون پوشش الیاف است وارد پارچه گردن بکنید و سیخ را داخل توپ یونولیتی فرو کنید.
گام ششم – پر کردن بدن عروسک روسی
تکه مربوط به بدن را با الیاف پر کنید و سعی کنید که جایی از پوشش بدن بدون الیاف باقی نماند به این منظور می توانید از یک سیخ چوبی برای هدایت الیاف به تمامی قسمت های بدن استفاده کنید. هر چه بدن از الیاف بیشتر پر بشود عروسک شما سفت و محکم تر می شود. در انتها قسمت زیر عروسک روسی را که باز است پس دوزی کنید.
پاهای عروسک را هم از الیاف پر کنید و به بدن بدوزید.
ویدئوی زیر به شما نحوه پر کردن سر و شکم عروسک روسی را نشان می دهد:
گام هفتم – متصل کردن قسمت های مختلف عروسک روسی
برای این که پاها را به بدن عروسک روسی متصل کنید از نخ و سوزن استفاده کنید. هرچه محل اتصال پاها به پهلوی عروسک در نقطه بالاتری از پهلو در نظر گرفته بشود قد عروسک کوتاه تر و هر چه پایین تر گرفته بشود قد عروسک بلندتر می شود. یادتان باشد که اولین قسمت برای ورود سوزن به پا از قسمت داخلی پا باشد یعنی یک بار سوزن را داخل پا ببرید و بیاورید و بعد آن را به بدن متصل کنید.
بعد از این که نخ را به کمک سوزن از پهنای قسمت بالایی پا رد کردید سوزن را از یک پهلو وارد شکم عروسک کنید و از پهلوی دیگر در بیاورید پای دیگر را هم در ادامه همین مسیر به بدن متصل کنید. این مسیر را چند بار با سوزن و نخ تکرار کنید تا پاهای عروسک کاملا سفت بشود. می توانید در محل اتصال دست ها و پاها به بدن از دکمه های پهن استفاده کنید.
برای این که عروسک شما تعادل داشته باشد و بتواند روی پای خودش بایستد می توانید کف پای او را حبوبات بریزید و یا این که به جای سیخ چوبی داخل بدن و پاهای عروسک از سیم مفتولی استفاده کنید.
گام هشتم – دوخت دامن عروسک روسی
برای دوخت دامن عروسک ابتدا یک کش قیطون را به اندازه دور گردن عروسک تهیه کنید.
یک تکه تور ارگانزای مستطیلی شکل به طول ۳٫۵ برابر اندازه کش (حدود ۶۳ سانتیمتر) و عرض مورد نظر برای دامن عروسک روسی (حدود ۲۳ سانتیمتر) تهیه کنید. تور را دو لا کرده و از محل تا شدگی فاصله ای به اندازه حدود یک سانتیمتر برای رد شدن کش به آن دم یا حاشیه می دهیم و سر تا سر طول تور می دوزیم.
با یک سنجاق قفلی کش را از قسمتی که برای رد شدن کش در نظر گرفته بودیم عبور می دهیم.
حالا با دوختن ابتدا و انتهای کش ژیفون عروسک آماده است. به همان روشی که ژیفون را درست کردیم دامن رویی را هم با پارچه مورد نظرمان می دوزیم. فقط باید دقت داشته باشید که دامن رویی باید یک سانتیمتر کوتاهتر از ژیفون باشد و نکته دیگر هم این که برخلاف ژیفون پارچه دامنی را دولا کار نمی کنیم.
گام نهم- دوخت شال گردن عروسک روسی
یک پارچه کشباف رنگی به اندازه ۲۴ سانتیمتر در ۲۱ سانتیمتر انتخاب می کنیم و از ضلع ۲۴ سانتیمتری به صورت دولا به هم می دوزیم و بعد از دوختن آن را تا نصفه برمی گردانیم به طوری که لبه های دوخته نشده دو طرف بر روی هم قرار بگیرد.
هر دو لبه را بدون این که تو بزنیم دورتادور چرخ می کنیم. حالا شال گردن عروسک آماده است و کافی است که قسمت درز چرخ شده را بچرخانیم تا به سمت داخل وسط شال گردن برود و دیده نشود. شال گردن را از بالای سر تن عروسک کنید و از قسمت بالای شال گردن یک تا به آن بدهید.
گام دهم- دوخت آستین های عروسک
برای آستین ها دو تکه پارچه مستطیلی انتخاب می کنیم و به یکی از طول های آن نوار کتان می دوزیم. حالا آستین ها را همانطور که دست عروسک روی آن است دوردوزی می کنیم تا آستین ها به وجود بیاید. بعد از دوختن آستین ها آن ها را مانند پاها به بدن عروسک مونتاژ می کنیم.
گام یازدهم – دوخت کفش عروسک
الگوی کفش عروسک از چهار تکه تشکیل شده است. برای این کفش از پارچه نمدی استفاده کنید.
.
تکه طولانی الگو (در ادامه آموزش، آن را با شماره ۱ نامگذاری می کنیم) پشت کفش و تکه بیضی شکل (شماره۲) کف کفش را تشکیل می دهد. دو تکه دیگر الگو (شماره ۳ و ۴) را باید به روی همدیگر بچسبانید تا قسمت منحنی آن جلوی کفش را تشکیل بدهد و قسمت مستطیلی آن روی کفش را بسازد. بهتر است که رنگ قسمت شماره ۱ الگو و قسمت شماره ۳ مشابه و قسمت های ۲ و ۴ را به رنگ سفید انتخاب کنید (البته این کاملا به سلیقه شما بستگی دارد. حالا تکه ۳ و ۴ را که به هم متصل کرده اید به یک طرف تکه شماره ۲ به صورت دندان موشی بدوزید و تکه شماره ۱ را هم به عنوان پشت کفش به طرف دیگر بیضی بدوزید. بعد از این که کفش عروسک آماده شد کف آن تکه ای مقوا بگذارید تا به ایستادن عروسک کمک کند. قسمت روی کفش را هم از هر طرف دو تا سوراخ بکنید و با یک بند آن را گره بزنید.
در ویدئوی زیر هم می توانید به راحتی آموزش ساخت کفش عروسک روسی را مشاهده کنید:
گام دوازدهم – چسباندن موهای عروسک روسی
موهای عروسک را با چسب حرارتی در سه ردیف می چسبانیم اولین ردیف مو حدودا پشت گوش های عروسک چسبیده می شود و دو ردیف دیگر نسبت به ردیف قبلی خود حدود دو سانتیمتر به فرق سر نزدیک تر می شود. یادتان باشد موهای مصنوعی را از جایی که با قیچی می چینید ممکن است که بریزد و لازم است که کمی چسب حرارتی به منتها الیه موها بزنید. برای تزئین موها می توانید از پاپیون های آماده استفاده کنید.
روش دیگر برای چسباندن موهای عروسک روسی به این شرح است:
از قسمت شقیقه سمت چپ عروسک موی مصنوعی را به اندازه ۳ دور کامل به دور تا دور سر عروسک روسی بچسبانید. هر دور که کامل شد محل چسبیدن دور بعدی بالای محل چسب خورده دور قبلی خواهد بود.
عروسک های روسی هم در ایران و هم کشورهای دیگر طرفداران خاص خود را دارد اگر قصد خرید صنایع دستی و سوغات هستید عروسک روسی یک انتخاب مناسب است زیرا کمتر کسی هست که این مدل عروسک را دوست نداشته باشد.
چند مدل عرروسک روسی دست ساز
آخرین دیدگاه‌ها