گلیم بافی هنری سنتی و قدیمی است که در گذشته تنها با دست انجام می‌شد و این بافته‌های دستی بسیار ارزشمند و گران قیمت بودند.کسب درآمد از گلیم بافی هم به حفظ این هنر زیبا کمک می کند و هم برای شما یک شغل ایدعال میتواند باشد. این هنر یکی از قدیمی‌ترین روش‌های بافت است که در بسیاری از نقاط ایران به‌خصوص در مناطق روستایی و عشایری رواج داشت. اما با ظهور ماشین آلات بافندگی این هنر اصیل دست خود را در دستان صنعت روز قرار داد و توانست روز به روز پیشرفت کند. گرچه هنوز هم در بسیاری از نقاط کشورمان زنان و مردان هنرمندی هستند که به گلیم بافی ساده و انواع بافت گلیم می‌پردازند، اما نوع ماشینی آن را این روزها در بازار بیشتر می‌بینیم.
آیا کسب درآمد از گلیم بافی امکان پذیر است؟
پاسخ این سوال بسیار واضح است. شما می‌توانید از این هنر به عنوان یکی از راههای درآمد زایی در خانه استفاده کنید. مواد اولیه‌ی برای بافت گلیم ارزان هستند و چیزی که ارزش آن را هرچه بیشتر بالا می‌برد وقت و ذوق هنری است که بافنده بر روی گلیم خواهد گذاشت. البته عوامل متعددی در قیمت گلیم تاثیر دارند. عواملی از جمله جنس مواد اولیه، نوع بافت، ابعاد نهایی گلیم و…
مقدمات مورد نياز جهت درآمدزایی از گلیم بافی
- طي كردن دوره آموزشي به مدت يك ماه
- فراهم آوردن ابزار و وسايل كار
- تهیه مواد اوليه همچون كرك، پشم هاي رنگي، دار قاليبافي (چهار قطعه چوب كه به صورت چهار گوش به هم وصل شده)، شانه قاليبافي، قيچي، نقشه.
ابزار گلیم بافی
در جدول زیر می‌توانید مهمترین ابزاری که در بافتن گلیم‌ها به کار می‌آیند را به همراه کاربردشان مشاهده نمایید.
| نام ابزار | جنس | کاربرد |
| دار | چوب | چهارچوبی برای بافت گلیم
( به دو صورت افقی و عمودی وجود دارند.) |
| شانه (دفتین) | فلز یا چوب | کوبیدن پود‌ا و تنظیم ترتیب فاصله‌ی تارها |
| کجووف‌ها | چوب | جدا ساختن تارها |
| سیخ پودکشی | چوب | رد کردن پود‌ها |
| نخ تار | پنبه | بافت گلیم |
| نخ پود | پشم گوسفند یا کرک | بافت گلیم |
| قیچی و چاقو | فلز | برش نخ‌های اضافه |
انواع روش بافت گلیم
جالب است بدانیم گلیم‌های ایرانی به سه روش عمده بافته می‌شوند. روش بافت‌های گوناگون سبب شده است تا هر کدام از این گلیم‌ها ویژگی‌ها و خاصیت‌های متفاوتی داشته باشند.
- گلیم ساده ( یا دو رو یا تخت): به روش پودگذاری بافته می‌شوند. ضخامت کم‌تری دارند. از دو طرف طرح یکسانی دارند. در اردبیل، سمنان، زنجان و… بافته می‌شوند.
- گلیم یک رو ( یا سوماک): به روش پودپیچی بافته می‌شوند. فقط یک رویه‌ی آن طرح دار است و پشت کار نخ‌های منظم دارد. عشایر تولید‌‌کننده‌ي مهم این نوع گلیم‌ها هستند. اما نمونه‌های دیگر آن در ترکیه، آذربایجان و اردبیل یافت می‌شود.
- گلیم یک رو ولی غیر سوماک: این گلیم‌ها از بافت ساده (مانند قالی بافی) تهیه می‌شوند و گاهاً دارای نقش برجسته هستند. در شاهرود، خراسان و… این نمونه از گلیم‌ها بیشتر رایج است.
کار در کارگاه های گلیم بافی برای کسب درآمد از گلیم بافی
یکی از رایج‌ترین راههای کسب درآمد از گلیم بافی، کار در کارگاه‌های گلیم بافی است. در این روش، بافندگان به صورت استخدامی در کارگاه‌ها مشغول به کار می‌شوند و حقوق ثابت دریافت می‌کنند.
بافت گلیم به صورت مستقل و کسب درآمد از گلیم بافی
بافندگانی که مهارت و تجربه کافی دارند، می‌توانند به صورت مستقل اقدام به بافت گلیم کنند. در این روش، بافنده خود مسئول تهیه مواد اولیه و بازاریابی گلیم های خود است.
مراحل بافت یک گلیم
بافت گلیم تقریباً مراحلی همانند بافت قالی دارند. می‌توانیم آن را به صورت زیر توضیح دهیم:
1. مرحله‌ي آماده سازی نخ‌ها
گفتیم نخ‌هایی که در این بافت به کار می‌روند بیشتر نخ‌هایی طبیعی است. پس لازم است افراد بافند ابتدا از ماده‌ی اولیه‌ی مد نظرشان ( پشم یا پنبه یا…) نخ را بریسند. بعد از آن هم در کارگاه‌های رنگرزی آنها را با رنگ‌های طبیعی رنگ کنند. پس از خشک شدن نخ‌های رنگی، باید به سراغ بر پا کردن دار برویم.
2.مرحله‌ی آماده سازی دار و چله کشی
دار‌ها بسته به نوع عمودی یا افقی بودنشان ساخته و در جای خود محکم می‌شوند. بعد از آن باید مرحله‌ی چله کشی با دقت و ظرافت انجام شود. فاصله‌ی دقیق بین نخ‌ها چله میتواند در نتیجه‌ی نهایی کار تاثیر بسیار بالایی داشته باشد.
3. مرحله‌ی آغاز به بافتن
برای اینکه به خوبی گلیم بافی ساده را تجربه کنید ابتدا نخ‌های پود را به صورت یکی در میان از بین تارها عبور دهید. در دور برگشت جای زیر یا رو بودن نخ پود را عوض کنید. با این روش شما پش از اتمام کار گلیمی یک رنگ و ساده را دارید. برای اینکه به راحتی طرح راه راه را در گلیم بیندازید، رنگ نخ پود را بعد از چند رج عوض کتید.
باید بدانید که بعد از بافتی به ارتفاع حدود ۱ سانتی متر لازم است با شانه یا دفتین، رج‌ها خود را بکوبید تا محکم شوند..
4. مرحله‌ی جدا سازی گلیم از دار
این مرحله البته به صورت اختیاری انجام می‌شود. در صورتی که شما از دارهای کوچک و تزئینی استفاده می‌کنید می‌توانید گلیم را از دار جدا نکنید. اما در صورت بافت گلیم‌هایی در اندازه‌ی بزرگ و برای کاربرد می‌توانید از بالای آخرین رج، چله‌ها را با قیچی تیزی برش بزنید.
بافتن گلیم با متریال متفاوت
شاید برای شما جالب باشد که بدانید امروزه دیگر هنر بافتن گلیم تنها به یک نوع دیده نمی‌شود و می‌توانیم در بازار تولید هنر‌های دستی موارد و محصولات زیر را هم ببینیم:
- گلیم بافی با کاموا
- گلیم بافی با پارچه
- گلیم بافی با مقوا
- گلیم بافی با قلاب
فروش گلیم های دستباف در بازارهای داخلی و خارجی
فروش گلیم های دستباف در بازارهای داخلی و خارجیبافندگان می‌توانند با فروش گلیم های دستباف خود در بازارهای داخلی و خارجی، درآمد بیشتری کسب کنند . برای این کار، بافندگان باید با بازاریابی و فروش محصولات خود آشنا باشند. در مناطق توریستی شهرها و روستاها بهترین مکان برای خرید صنایع دستی آن منطقه توسط مسافران است.
در انتخاب راه مناسب برای درآمدزایی از گلیم بافی، عوامل مختلفی مانند مهارت و تجربه، سرمایه اولیه، علاقه و شرایط زندگی فرد باید در نظر گرفته شود.
بازاریابی محصولات خود جهت کسب درآمد از گلیم بافی
برای اینکه بتوانید گلیم های خود را به فروش برسانید، باید آنها را به بازار عرضه کنید. برای این کار، می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند تبلیغات، حضور در نمایشگاه‌ها و فروش مستقیم استفاده کنید.
چگونه می‌توانید با گلیم بافی درآمدزایی کنید؟
گلیم بافی یک هنر و مهارت زیبایی است که در طول سالها توسط افراد بسیاری انجام می‌شود. اگر به گلیم بافی علاقه‌مند هستید، می‌توانید از آن به عنوان یک فرصت درآمدزایی نیز استفاده کنید. در زمینه درآمدزایی از گلیم بافی، چند راه وجود دارد که ممکن است برای شما مفید باشد:
۱. فروش گلیم های خود: می‌توانید گلیم هایی که خودتان بافته‌اید را به فروش برسانید. می‌توانید از طریق اینترنت و وبسایت‌های فروش آنلاین، نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های محلی، مشتریان خود را پیدا کنید.
۲. سفارش بافت گلیم: می‌توانید برای افرادی که دنبال گلیم منحصر به فرد هستند، سفارش بافت گلیم بگیرید. می‌توانید از طریق تبلیغات در اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و ارتباط مستقیم با مشتریان خود، به مشتریان جدید دست‌یابید.
۳. آموزش گلیم بافی: می‌توانید دوره‌های آموزشی گلیم بافی برگزار کنید و افراد را در این هنر آموزش دهید. می‌توانید کلاس‌های حضوری یا آموزش آنلاین برگزار کنید و از طریق تبلیغات و بازاریابی، دانش‌آموزان جدید جذب کنید.
مهمترین نکته این است که برای درآمدزایی موفق از گلیم بافی، باید به کیفیت کار خود اهمیت بدهید و بازار هدف خود را مورد بررسی قرار دهید. همچنین، ارتباط برقرار کردن با جامعه گلیم بافان و شرکت در نمایشگاه‌ها و رویدادهای مرتبط میتواند به شما در جذب مشتریان کمک کند.
بازار کار گلیم بافی در جهان
بازارکار جهانی گلیم دستباف ودرآمدزایی از گلیم بسیار پویا و گسترده است. گلیم دستباف از جاهای مختلف جهان، از جمله ایران، ترکیه، هند، پاکستان، نپال و افغانستان تولید می‌شود و یک صنعت بزرگ در این کشورها به حساب می‌آید.
در بازارکار جهانی گلیم دستباف، عوامل مختلفی نقش اساسی ایفا می‌کنند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- طرح و طراحی: طرح‌های منحصر به فرد و زیبا در بازار جهانی توجه بسیاری را به خود جلب می‌کنند و به فروش بیشتر کمک می‌کنند.
- کیفیت: کیفیت گلیم بافته شده به یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت و تقاضای مشتریان می‌باشد. گلیم های با کیفیت بالا معمولاً به قیمت بالاتری فروخته می‌شوند.
- بازاریابی و توزیع: برای رشد در بازار جهانی، توانایی دسترسی به مشتریان و بازار هدف بسیار حائز اهمیت است. استفاده از راهکارهای تبلیغاتی مناسب و ایجاد شبکه توزیع قوی میتواند به شما در رقابت با سایر رقبا کمک کند.
- رونق توریسم: بسیاری از کشورها با معرفی فرهنگ و هنر خود، گردشگران جذب می‌کنند. این توریسم میتواند بازار جهانی گلیم دستباف را تقویت کند.
مهمترین نکته در بازارکار جهانی گلیم دستباف، توجه به تغییرات مد و طرح‌های روز دنیا است. باید با روند‌ها و سلایق جدید مشتریان همراه بوده و تلاش کرد تا محصولات مناسبی را برای آنها ارائه دهید
بازار کار گلیم بافی در ایران
بازار کار گلیم دستباف در ایران بسیار حائز اهمیت است و ایران به عنوان یکی از مراکز تولید گلیم دستباف در جهان شناخته می‌شود. این صنعت به عنوان یکی از صنایع دستی سنتی و هنری که نیاز به مهارت و دقت بالا دارد، در اقتصاد کشور و همچنین در فرهنگ و تاریخ ایران تأثیر قابل توجهی دارد.
در بازار کار گلیم دستباف ایران، عوامل مختلفی نقش اساسی ایفا می‌کنند. برخی از این عوامل عبارتند از:
تنوع گلیم : ایران با تنوع گلیم مختلف شتریان داخلی و خارجی را جذب می‌کند. هر یک از این نوع‌ها دارای خصوصیات و طرح‌های منحصر به فردی هستند که علاقه‌مندان را به خرید ترغیب می‌کند.
کیفیت و هنرمندی: گلیم های دستباف ایران با کیفیت بالا و هنرمندی برجسته، به دلیل استفاده از روش‌های سنتی و مواد با کیفیت، به عنوان یکی از بهترین گلیم ها در جهان شناخته می‌شوند. این کیفیت و هنرمندی باعث جلب توجه مشتریان داخلی و خارجی می‌شود.
صادرات: گلیم دستباف ایران به عنوان یکی از محصولات صادراتی مهم کشور، در تقویت اقتصاد ملی نقش مهمی ایفا می‌کند. صادرات گلیم به کشورهایی مانند آمریکا، آلمان، ژاپن، امارات متحده عربی و کشورهای دیگر، بازار جهانی ایران را توسعه می‌دهد.
اشتغال‌زایی: صنعت گلیم دستباف در ایران به عنوان یکی از منابع اصلی اشتغال در مناطق روستایی و شهری مورد توجه است. این باعث توسعه اقتصادی و حفظ فرهنگ و هنر این صنعت در کشور می‌شود.
با توجه به اینکه گلیم دستباف ایران در سطح جهانی شناخته شده است، همواره تلاش برای ارتقاء کیفیت و طراحی، توسعه بازارهای جدید و ارتباط برقرار کردن با مشتریان خارجی از اهمیت بالایی برخوردار است.
درآمدزایی از گلیم بافی
درآمدزایی از گلیم بافیمیزان درآمد حاصل از گلیم بافی میتواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی، درآمد حاصل از گلیم بافی به وابستگی به عواملی مانند مهارت و تجربه بافندگان، کیفیت و طراحی گلیم ها، بازار فروش، صادرات و همچنین تقاضای مشتریان داخلی و خارجی تعیین می‌شود.
گلیم بافی در برخی مناطق روستایی و شهری ایران به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد محسوب می‌شود. بافندگان ماهر و توانمند می‌توانند با بافتن گلیم های با کیفیت و جذاب، درآمد قابل توجهی کسب کنند. همچنین، بستگی به بازار فروش و تقاضای مشتریان، میتواند تأثیر زیادی در میزان درآمد حاصل از گلیم بافی داشته باشد.
به طور کلی، گلیم بافی در ایران به عنوان یک فعالیت اقتصادی و اشتغال‌زا مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به تمایل مشتریان داخلی و خارجی به خرید گلیم های ایرانی و همچنین توسعه صنعت صادرات، می‌توان درآمد قابل توجهی از گلیم بافی کسب کرد. با این حال، همانند هر فعالیت اقتصادی دیگر، موفقیت در گلیم بافی نیازمند تلاش، مهارت و استراتژی مناسب است.
فواید شغل گلیم بافی
- کسب درآمد
- تولید کار هنری دست باف
- ایجاد شغل
- خدمت و تلاش برای بقای صنایع دستی
- افزایش تمرکز و هماهنگی بین دست و چشم
- و…
بررسي قابليت افزايش ظرفيت شغلي:
گليم از آن دسته زيراندازهايي است كه در روستاها و بخصوص عشاير مورداستفاده بسياري قرار مي گيرد (چـون سبـك وزن بـوده و به راحـتي قابـل جابجـايي مي باشد)، بنابراين پيش بيني مي شود تعداد 50 كارگاه با ظرفيت 250 نفر راه اندازي شود (هر كارگاه 5 نفر).
برآورد مدت زمان مورد نياز جهت راه اندازي شغل:
بعد از طي كردن دوره آموزشي به مدت يك ماه و تهيه امكانات مورد نياز مي توانید کسب درآمد از گلیم بافی را شر.ع کنید.
