سفال میناکاری لاله جین چیست ؟
یکی از هنرهای اصیل ایرانی، میناکاری روی سفال است. توجه داشته باشید با ترکیب هنر میناکاری با سفالگری می‌توان ظروف بسیار زیبایی که جنبه کاربردی و هم تزیینی دارد را ایجاد کرد. طرح‌هایی که روی سفال میناکاری استفاده می‌شود، با سادگی و زیبایی که دارد هر بیننده‌ای را به سمت خود جذب می‌کند. حال سوال این است که سفال میناکاری چیست؟ قطب میناکاری کشور ایران کدام شهر است؟ برای گرفتن پاسخ این سوالات، ادامه مطلب را از دست ندهید.
میناکاری روی سفال چیست؟
یکی از صنایع قدیمی و دستی، سفال به حساب می‌آید که از دیرباز تاکنون مورد توجه گردشگران، مردم عادی و توریست‌ها قرار گرفته است. به‌طورکلی میناکاری روی سفال از صنایع دستی و هنرهای لاله‌جین شهر همدان است. اگر به همدان و لالجین سفر می کنید خرید صنایع دستی سفالی از اصلیترین فعالیت های این سفر محسوب می شود.
نخستین سوالی که برای شما پیش خواهد آمد این است : میناکاری سفال چیست ؟ میناکاری روی سفال درواقع نوعی تکنولوژی است که قدمتی دیرینه دارد. میناکاری به‌طور عمده بر روی زیورآلات و اشیای تزیینی به کار می‌رود.
جذابیت این هنر به‌قدری است که زنان خانه‌دار به‌عنوان منبع درآمد از آن استفاده می‌کنند. درواقع این هنر جزء صنایع‌دستی و سوغاتی شهرهایی مانند همدان و اصفهان است. مهد این هنر زیبا شهر اصفهان است.
میناکاری را بیشتر می‌توان بر روی ظروف مسی انجام داد. نقوش با رنگ میناکاری روی سفال نقطه کوبی شده و جلوه بهتری روی این ظروف دارد. این هنر انواع مختلف و متنوعی دارد.
از آن جمله می‌توان به میناکاری روی مس، طلا، و سفال اشاره کرد. رنگ آبی معرف میناکاری روی سفال و دیگر ظروف است. رنگ آبی به مخاطب نوعی آرامش را منتقل می‌کند.
به هنر بسیار دلنشین و زیبایی که روی سرامیک و سفال طراحی می‌شود، هنر میناکاری روی سفال می‌گویند. از این ظروف طراحی‌شده می‌توانید برای مدتی طولانی و بدون هیچگونه شکستگی و آسیبی، استفاده و از آنها نگهداری کنید. از آنجایی که این هنر در سراسر کشور ایران طرفداران خود را دارد، در کلیه شهرها می‌توانید ظروف سفالی میناکاری شده را ببینید و آنها را خریداری کنید.
به‌طورکلی میناکاری روی سفال به هنری که بر پایه نقاشی و تزیین سطح بدنه سفال و در برخی از موارد سرامیک با پوششی از مینا گفته می‌شود. به عبارت دیگر به لعابی شیشه‌ای و شفاف مینا می‌گویند که آن را از ترکیب شیشه و لعاب به دست می‌آورند.
سفال میناکاری لاله جین
همیشه ترکیب دو هنر عالی، موجب خلق چیزی نو می‌شود. میناکاری سفالی هم حاصل ادغام دو هنر سفالگری و میناکاری است. شما برای انجام دادن این هنر باید به میناکاری و نقاشی تسلط کامل داشته باشید. نمونه‌های بسیار زیبایی از انواع میناکاری را می‌توانید در موزه لورر پاریس مشاهده کنید.
سفال را معمولاً از شن، ماسه و آهک می‌سازند. فرآیند این نوع از میناکاری بسیار طولانی است و دارای چهار مرحله است. این چهار مرحله شامل، ساختن سفال، تهیه الگو، قلم‌زنی، لعاب زنی می‌باشند.این هنر در اصفهان ته‌مایه مذهبی دارد. درواقع این کاری بسیار ارزشمند به شمار می‌آید.
هنر میناکاری روی سفال در لاله جین
میناکاری روی سفال یکی از هنرهای اصیل ایرانی است. با ترکیب هنر سفالگری به همراه هنر میناکاری می توان ظروف بسیار زیبایی ساخت که هم جنبه تزئینی و هم جنبه کاربردی دارد. طرح های استفاده شده در ظروف میناکاری سفالی با سادگی و زیبایی خود چشم هر بیننده ایی را به سمت خود خیره می کند.
میناکاری بشقاب سفالی با میناکاری بشقاب های مسی کمی متفاوت است. میناکاری روی مس اصفهان بسیار شناخته شده و علاقه مندان فراوانی دارد.قطب میناکاری بر روی سفال شهر لالِجینْ (لاله‌جینْ) استان همدان است.
تاريخچه سفال میناکاری لاله جین
تاريخچه هنر ميناكاري روي سفال به زمان صفويان برمي گردد و در آن زمان كارگاه هاي اين هنر در اصفهان داير بود. طرح هاي اين هنر در طول زمان تغيير كرده و اكنون خطوط اسلامي يا گل و بلبل بر ظروف سفال نقش مي بندند.
طبق گزارش‌های موجود میناکاری روی سفال در ایران به وجود آمده و سپس مانند بسیاری از چیزهای دیگر به نقاط مختلف دنیا منتقل‌شده است. کشورهایی مانند چین و هند هم‌سال‌ها تلاش کردند تا ظروفی مانند کارهای اصفهان تولید کنند.
ولی فرق از زمین تا آسمان است. درگذشته سفال را بیشتر به‌عنوان گلدان، ظرف و قاب استفاده می‌کردند. تنها مبنا است که حالت اکسید ندارد. به این معنا که می‌توان نقوش با تمام جزئیات بر روی کار پیاده کرد. نمونه‌های بسیار اعلای میناکاری روی سفال را می‌توان در آثار باستانی مشاهده کرد.
به‌عنوان مثال در زمان هخامنشیان کاسه سفالی کم‌نظیری تولیدشده که اکنون از آن در موزه لس‌آنجلس آمریکا نگهداری می‌شود. اوج این هنر را می‌توان در زمان سلجوقیان دید. در این زمان اسم طراح و استادکار با خط میخی بر روی کار حک می‌شد.
از بزرگان هنر میناکاری سفالی می‌توان از آقایان غفاریان، هنردوست و نعمت اللهی یادکرد.آنها نقش بسزایی در حفظ این صنعت دستی ارزنده داشتند. میناکاری در دوران پهلوی به دست فراموشی سپرده شد.
جالب این است که نقوش هم در طی دوران مختلف دستخوش تغییر شده است. به‌عنوان‌مثال در دوران تیموریان بیشتر لباس درباریان و شاه روی سفال به چشم می‌خورد. در دوران صفویان طرح‌ها بیشتر حول، شکار، اسب‌سواری، مجالس بزم و شادی و دربار بود.
نمونه کارهای دوران ساسانیان را می‌توانید در موزه‌های لندن و بوستون ببینید. در دوران قاجار به‌وفور رنگ قرمز در رنگ‌آمیزی محصولات این هنر چشم می‌خورد. در زمان قاجار اما میناکاری بیشتر روی اشیایی نظیر قلیان و کوزه انجام می‌شد. نمادهایی از فرهنگ عربی به‌خصوص در دوران سلجوقیان بر روی ظروف دیده می‌شود.
در دوران قاجار میناکاری روی سفال مختص طبقه اشراف بود. آنها از این هنر بیشتر روی اشیایی مانند کمربند، گردنبند و وسایل مطبخ استفاده می‌شد. البته با توجه به تاریخچه این هنر و پیش زمینه فرهنگی هنری شهر اصفهان, میناکاری سفال اصفهان از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخوردار است.
انواع ميناكاري
ميناكاري را مي توان روي اشياي مختلفي انجام داد كه از جمله آن ها مي توانيم به ميناكاري روي مس، ميناكاري روي طلا، ميناكاري روي سفال اشاره كرد. رنگ آبي از آن جايي كه آرامش بخش است در اين هنر بسيار زياد استفاده مي شود.
مشخص است كه تركيب دو هنر يعني ميناكاري و سفالگري، باعث مي شود تا اثرهاي زيبايي به وجود بيايند. تسلط كامل به ميناكاري و سفالگري براي اين هنر لازم و ضروري است. در موزه هاي لوور، نيويورك، لندن هم محصولات و آثار ميناكاري روي سفال وجود دارد.
مراحل ميناكاري روي سفال
- ساختن سفال
- تهيه الگوها و طرح ها
- قلم زني
- لعاب زني
براي اين كه بتوانيد اين هنر زيبا و جذاب را به مردم بشناسانيد لازم است كه در ابتدا روي ظروف كوچك شروع كرده و به تدريج ظروف بزرگ تر را انتخاب كنيد بخاطر اين كه قلم زني و لعاب دهي آن ها زمان بر خواهند بود.
لاله جین شهر میناکاری روی سفال
شهر لالجین به عنوان بزرگ‌ترین مرکز سفال ایران، تامین کننده‌ی نیاز هنرمندانی است که در قالب مشاغل خانگی، روی سفال کار می‌کنند.
شهر لالجین دارای یک تاریخچه طولانی در تولید سفال و سرامیک است و این هنر از قرن‌ها پیش در این ناحیه توسعه یافت.
شهر لالجین در شمال استان همدان و در شهرستان بهار واقع شده که با جمعیتی بالغ بر پانزده هزار نفر دومین شهر، شهرستان بهار محسوب می‌شود.
لالجین حجم قابل توجهی از صادرات صنایع دستی را به خود اختصاص داده است، و از میان تمام تولیدکنندگان و صادرکنندگان سفال و سرامیک در کل کشور مهم‌ترین مرکز شناخته شده است و یکی از قطب های گردشگری استان همدان است.
فاصله شهر لالجین از همدان ۲۴ کیلومتر و به صورت دقیق‌تر ۲۰ دقیقه است و فاصله از فرودگاه مهرآباد تهران ۲۷۰ کیلومتر و از فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) تهران، ۲۵۰ کیلومتر می‌باشد.
لالجین در سال ۱۳۹۵ از سوی سازمان میراث فرهنگی ایران به عنوان کاندید شهر جهانی سفال به شورای جهانی صنایع دستی معرفی و پس از ارزیابی‌های صورت گرفته توسط داوران خارجی به عنوان شهر جهانی سفال انتخاب شد.
شغل بیشتر مردم لالجین سفالگری، سرامیک سازی و تولید چینی آلات بهداشتی است و در این بین تعداد کمی از ساکنان لالجین هم به کار کشاورزی مشغول هستند و بیشتر انگور، گندم و جو و سیب زمینی کشت می‌کنند و محصولات خود را از طریق موتورهای آب موجود در اطراف لالجین تامین می‌کنند.
میناکاری سفال در همدان | سفال میناکاری لاله جین
میناکاری روی سفال هنری بسیار پرطرفدار است. بسیاری از افراد از آن به‌عنوان منبعی برای درآمد استفاده می‌کنند. نقوش و طرح‌های وسایل از قبل تهیه می‌شود و اغلب به‌صورت شابلون درمی‌آید. الگوهای میناکاری انواع متنوعی دارند.
به‌عنوان‌مثال می‌توان به الگوهای کاغذی، چوبی و پلاستیکی اشاره کرد. برای اینکه طرح موردنظر شما به‌درستی بر روی سفال منتقل شود. تمام ابعاد آن باید با سطح کار مماس باشد. الگو را روی کار گذاشته و با قلم مخصوص خطوط را بر روی آن رسم می‌کنیم.
الگوهای میناکاری به‌راحتی در بازارهای بزرگ برای عموم در دسترس و قابل تهیه است. رنگ‌آمیزی بعد از طراحی هم باید به‌درستی انجام شود. رنگ مورداستفاده در این هنر طیف مینایی است. شما جهت خرید انواع طرح‌های این نوع از میناکاری به سایت ما مراجعه نمایید.
آموزش میناکاری روی سفال | سفال میناکاری لاله جین
برای ورود به مبحث آموزش میناکاری روی سفال لازم است ابتدا به هنرجویان با لوازم و وسایل میناکاری آشنا شوند و سپس بیاموزند چگونه از اولین مرحله تا آخرین مرحله باید عمل کنند تا اثر هنری آنها قابل ارائه به بازار یا مخاطبان محلی باشد.
به این ترتیب تصمیم گرفته ایم آموزش میناکاری روی سفال را به سادگی و با کلامی صمیمانه در این مطلب معرفی کنیم؛ به طوری که برای افراد مبتدی که به تازگی وارد این کار شده اند نیز قابل درک و فهم باشد.
مراحل مختلف آموزش میناکاری روی سفال | سفال میناکاری لاله جین
-
مرحله اول
برای اینکه آثار هنری میناکاری روی سفال را به زیبایی خلق کنید باید در مرحله اول، لوازم و وسایل مورد نیاز برای این هنر را تهیه کنید. خرید رنگ های میناکاری، خرید لعاب میناکاری، تهیه شابلون با طرح های متنوع و از همه مهمتر،
خرید ظروف سفالی خام در این مرحله، قبل از ورود به آموزش میناکاری روی سفال الزامی است. برای خرید لوازم و وسایل نیز می توانید با کارشناسان فروش در این مجموعه تماس حاصل کنید.
-
مرحله دوم
برای این که بتوانید یک اثر میناکاری بر روی ظروف سفالی خلق کنید لازم است یک ظرف را به دلخواه انتخاب کنید. پس از اینکه ظرف مورد نظر خود را انتخاب کردید باید با استفاده از سمباده، تمام قسمت های ظرف،
بخصوص سطوحی که می خواهید رنگ آمیزی کنید را به دقت صاف کنید. هیچ گونه پستی و بلندی یا ناهمواری نباید بر روی سطوح ظروف سفالی وجود داشته باشد.
-
مرحله سوم
پس از اینکه ظرف مورد نظر خود را صاف و یکدست کردید، لازم است بستر آن را برای اجرای طرح دلخواه خود آماده کنید. برای اینکه طرح های شما در نهایت، زیباتر شوند حتماً باید مسئله تقارن طرح ها را در نظر داشته باشید.
هر ظرف سفالی را که انتخاب می کنید باید از نظر تقارن بررسی کرده و سپس با مداد، خطوط صاف را بر روی آن رسم کنید.این خطوط در حقیقت، مسیر طرح های اصلی میناکاری روی سفال را به شما نمایش می دهند.
بر روی این خطوط مشخص شده باید شابلون میناکاری را قرار دهید. میناکاری بر روی گلدان ها، میوه خوری یا سطوحی که به صورت منحنی هستند اندکی سخت تر است اما با دقت و ظرافت می توانید از عهده کار بر آیید.
-
مرحله چهارم
در مرحله چهارم بر روی خطوطی که قبلاً رسم کردید باید شابلون میناکاری را قرار داده و با استفاده از جوهر پودری یا جوهر مخصوص میناکاری، آن نقش را بر روی سفال، منعکس کنید. اگر نقش های شما ریز هستند دقت و حوصله بیشتری به خرج دهید.
-
مرحله پنجم
پس از آن که طرح های خود را با استفاده از شابلون بر روی ظروف منتقل کردید، نوبت به سیاه قلم می‌رسد. لازم است با ابزار سیاه قلم که تهیه کرده‌اید مرز نقش‌ها را پررنگ کنید.
سیاه قلم در حقیقت مخلوطی از چند ماده نظیر چسب و گرافیت است که موجب ثبات رنگ میناکاری و لعاب میناکاری هنگام حرارت دیدن در داخل کوره می شود.برای اینکه سیاه قلم را بر روی ظروف سفالی بکشید از پمپ مخصوص میناکاری استفاده کنید.
در هر یک از نقش ها، میزان فشار پمپ، غلیظ یا رقیق بودن محلول را مشخص می کند. هرچه تسلط بیشتری هنگام کشیدن نقش ها داشته باشید، طرح نهایی شما زیباتر خواهد شد.
-
مرحله ششم
در مرحله ششم و پس از انجام سیاه قلم، لازم است ظرف خود را لعاب کاری کنید. پس از اینکه لعاب مخصوص مینا را در داخل پمپ ریختید با سر سوزن آن را در محل های مورد نظر قرار دهید. دقت داشته باشید که لعاب های شما نباید زیاد رقیق یا زیاد غلیظ باشد.
هرچه نقش هایی که کشیده اید ظریف تر باشند، هنگام لعاب کاری باید دقت و حوصله بیشتری به خرج دهید. سپس فرصت بدهید تا لعاب ها خشک شوند.برای هر قسمت می توانید طبق سلیقه خود از رنگ های مختلف استفاده کنید.
-
مرحله هفتم
آخرین مرحله میناکاری روی سفال، حرارت دیدن در داخل کوره است. برای ثبات لعاب و رنگ بر روی ظروف سفالی باید آن را در معرض دانه های ریز شیشه که در این هنر به نام فِرِد شناخته می شود قرار دهید. سپس ظرف مورد نظر را داخل کوره میناکاری قرار داده به اصطلاح، پخته شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص هنر میناکاری، ثبت سفارش عمده، خرید آثار هنر میناکاری روی سفال و یا هرگونه اطلاعات در زمینه آموزش میناکاری روی سفال و ظروف خام می توانید با کارشناسان این مجموعه تماس حاصل کنید.
اگر به آموزش میناکاری روی مس و سفال علاقه مند هستید این مطلب را دنبال کنید.
نمونه های مختلف از سفال میناکاری لاله جین
آخرین دیدگاه‌ها