صنایع دستی آذربایجان غربی

صنایع دستی آذربایجان بسیار هنرمندانه و و با ارزش هستند. وجود قومیت های مختلف ترک، کرد، ایلات و عشایر و روستاهای متعدد در این استان سبب شده که صنایع دستی شهری و روستایی از گذشته های بسیار دور در این منطقه متداول باشد.

نخستین دست سازه های بشر ابزارآلاتی بودند که برای شکار و دفاع از خود می ساخت. یکجانشینی بشر و پیدایش اولین روستاها، آدمی را به فکر ساخت فراورده های متنوع، زیبا و چشم گیر بیفتد.سپس پیشرفت فنون و رشد تمدن ها باعث رشد روز افزون صنایع دستی نیز شد. صنایع دستی دارای دو کاربرد تزیینی و استفاده در زندگی روزمره هستند که به روش‌های سنتی ساخته می شوند.

صنایع دستی ایرانی، اصیل ترین جلوه گاه تاریخ، تمدن کهن ایران، فرهنگ و هنر ناب ایرانی است که یکی از مهمترین هنر های صناعی در جهان محسوب می شود.

صنایع دستی آذربایجان غربی و ارومیه

جذابیت های خاصی در هر یک از استان های کشور وجود دارد که می تواند محکم ترین دلیل برای رقم خوردن یک سفر لذت بخش باشد. استان آذربایجان غربی یکی از استان های سرد و کوهستانی به شمار می رود که در شمال غرب کشور واقع است و مرکز آن شهر ارومیه می باشد. این استان به واسطه داشتن مرز مشترک با کشورهای آذربایجان و ترکیه و عراق و گذرگاه مرزی بازرگانان از مهم ترین نقاط گمرکی کشور محسوب می شود.

سوغاتی آذربایجان غربی

وجود قومیت های مختلف از جمله کرد، ترک، ایلات و عشایر و روستاهای متعدد باعث شده است که صنایع دستی در حوزه های مختلف در این منطقه رایج باشد.

هنر فرش بافی

فرش ارومیه یکی از صنایع دستی بسیار زیبای آذربایجان غربی است که در واقع زنان و مردان هنرمند این منطقه با عشق و هنر خود  به تولید این دست بافه با ارزش می پردازند. هنر فرش بافی جلوه‌ای خاص به سرزمین ایران بخشیده است. از ویژگی‌های فرش دستبافت ارومیه، رنگ وطرح زیبای آن است که بسیار خوش نقش بافته شده، علاوه بر این فرش های این  منطقه از ظرافت و استحکام بالایی برخوردارند.

هنر رودوزی

رو دوزی یا ممقان دوزی یکی از هنرهای زیبای اهالی خوش ذوق شهر ارومیه است. رودوزی سنتی یکی از زیباترین هنرهایی است که توسط دست، نقوش مختلف با نخ های پشمی و ابریشمی رنگی بر روی سطح پارچه های ایجاد می‌شود. این هنر در سطح جهان شناخته شده است که برجسته ترین انواع رودوزی مربوط به سرزمین ایران می باشد. قدمت هنر رودوزی در ایران به چند هزار سال پیش برمی گردد.

مراحل آثار رودوزی

در مرحله اول، زمینه کار را از جنس پارچه یا چرم در اندازه‌های مناسب تهیه می کنند. در مرحله دوم طرح و نقش را متناسب با جنس بافت و اندازه زمینه کار، در نظر می گیرند. سپس نقشی را که انتخاب نمودند بر روی زمینه کار منتقل می کنند. در مرحله بعد ابزار و مواد و مصالح مورد نیاز خود را، با توجه به نوع رودوزی انتخابی( پته‌دوزی، چشمه دوزی، سکه دوزی و… )تهیه می کنند. و در آخر هنرمند، زمینه کار را متناسب با رودوزی انتخاب شده، با بخیه های گوناگون و فراوان، مزین می کند.

قالی بافیعکاسی از فرش

در مورد قالی های استان آذربایجان غربی تاریخ دقیقی در دسترس نیست و نقشه خاصی که مربوط به استان باشد نیز وجود ندارد.

ولی هم اکنون تقریباً نقشه سایر مناطق را می بافند، در آذربایجان غربی، به دلیل نزدیکی و همجواریش با استان آذربایجان شرقی که یکی از مراکز عمده قالیبافی در دنیا است قالیبافی متداول است، مهمترین مراکز قالیبافی استان شهرهای تکاب و میاندوآب و مناطق روستایی و عشایری آن است.

گلیم دستباف ایرانی

هنر رنگرزیصنایع دستی سنتی رنگرزی و رنگرزی

رنگرزی الیاف یا کلاف نخ به روش سنتی را هنر رنگرزی می نامند و به تمامی نقوشی که به وسیله قلم مو مهر و غیره روی پارچه چاپ می شود، چاپ سنتی می گویند. که عبارتند از: چاپ دندانی، چاپ کلاقه ای و چاپ پارچه قلمکار. رنگ ها در کالاهای نساجی از قدیم به دلیل اینکه از زیبایی خاصی برخوردارند، تاثیر زیادی بر روان انسان ها داشته است. هنر رنگرزی در ایران پیشینه کهنی دارد. کشف آثاری از پارچه های دوره ساسانی که شاهکارهایی از ذوق، ظرافت، هنر طراحی و رنگرزی به حساب می آید ناشی از وجود صنایع پیشرفته رنگرزی و نساجی و بافت فرش می باشد که این امر اعتبار آن را به اوج می‌رساند.

مراحل رنگرزی سنتی

در اولین مرحله کلاف را در پاتیل که در آن آب وجود دارد، ریخته و برای دو ساعت داخل آن قرار می دهند تا خیس بخورد. در مرحله دوم پاتیل را ابتدا گرم می نمایند. داخل آن را با آب پر کرده و صبر می‌کنند تا دم آیا به ۷۰ درجه سانتیگراد برسد. بعد دندانه را داخل پاتیل میریزند. در مرحله اخر کلافی که در مرحله قبل دندانه شده است را داخل پاتیل رنگ می ریزند.  بعد از یک ساعت کلاف ها آماده هستند. وباید پس از سرد شدن آنها را با آب سرد شسته سپس آب آنها را گرفته و در جایی قرار می دهند تا خشک شود.

 هنر نازک کاری یا ریزه کاری چوبمعرق کاری

هنر ریزه کاری و نازک کاری که به عنوان پدر هنرهای چوب ارومیه شناخته شده، هنری بسیار ظریف و زیبا و پرکاربرد است. در این هنر چوب هایی بر اساس طرح و نقش از قبل آماده شده و در قسمت خالی شده چوب روکش می‌شود. بیشترین تولیدات این هنر شامل: قاب عکس، رحل قران، جعبه جواهر و ظروف آشپزخانه است. هنر ریزه کاری چوب یکی از ده ها هنر دستی آذربایجان غربی است. که با وجود پیوند دیرینه آن با اهالی این منطقه، امروزه به دلیل بی توجهی و نبود حمایت کافی مسئولان در حال فراموشی است. با این وجود، هنوز هستند هنرمندان اندکی که در گوشه ای از این شهر با ریزه کاری و نازک کاری روی چوب نقش خاطره می‌زنند و با صبر و ظرافت، آثاری فاخر و چشم نواز خلق می کنند.

مراحل نازک کاری

آثار نازک کاری معمولاً به دو روش ساخته می شود.

روش اول: این روش شبیه به معرق است و در آن لایه‌های مختلف چوب با رنگ های متفاوت بریده می شوند و بر روی قسمت مورد نظر به شکل دلخواه در کنار یکدیگر قرار داده شده و رنگ آمیزی می کنند.

روش دوم: در این روش که آثار، بیشتر با استفاده از چوب گردو تولید می شوند، وسایل چوبی،با ایجاد برش بر روی چوب ها، ساییدن چوب و صیقل دادن آن،به شکل مورد نظر خود می رسند.

خرید صنایع دستی

پیکر تراشی ارومیهمجسمه سازی

پیکر تراشی هنر ایجاد مجسمه هایی از جنس چوب یا فلز است. در واقع پیکر تراشی همان هنر ساخت مجسمه های سنگی یا چوبی است که از قرن ها پیش خلق شده است و حتی قدمت این هنر را در ایران می توان از روی آثاری همچون تخت جمشید متوجه شد. حال این هنر در ارومیه به شکل پیکر تراشی بر روی چوب  و فلز رونق دارد و می توان این آثار زیبایی در شکل های مختلفی نظاره کرد و در بازار ارومیه یا شهرهای دیگر استان، خریداری کرد.

منبت کاریمنبت کاری

از صنایع دستی قدیمی ارومیه که قدمت آن نزدیک به یک قرن می باشد منبت کاری نام دارد. هنرمندان این عرصه با ذوق هر چه تمام نقوش برجسته ای را روی چوب ها اجرا می کنند و آثار خارق العاده ای را بوجود می آورند. آنها در فصل پاییز و زمستان دقیقاً زمانی که درختان برش می خورند چوب های لازم را از سنندج خریداری می کنند، چراکه این منطقه دارای چوب های بسیار مناسب و خوش رنگی است.

مراحل منبت کاری

ابتدا هنرمند نقش مورد نظر را بر روی چوب منتقل میکند تا بتواند آن را از سطح چوب‌ جدا نماید و در واقع قسمت های اضافه را حذف کند. در مرحله بعد باید با استفاده از مغار درشت و سپس با مغار های ظریف طرح را از زمینه جدا نمایند. استاد کار هرچه به طرح اصلی نزدیک‌تر می‌شود از مغارهای ظریف تری استفاده می کند، تا به طرح آسیبی وارد نشود. بعد از اتمام عمل جداسازی با استفاده از مغار ها و ابزارهای مختلف به سطح چوب طرح و فرم داده شده و آن را مزین می نمایند. در مرحله آخر پس از انجام کار برای یکنواخت شدن سطوح اثر روی آن سنباده کشیده و سپس رنگ می کنند.

هنر گیوه بافیگیوه دوزی

گیوه نوعی پای پوش سنتی ایرانی می باشد. که بسیار راحت است و برای آب و هوای ایران مناسب می باشد. این پای پوش زیره ای پارچه ای به نام شیوه، و رویه ای نخی دارد.قسمت رویه را زنان با نخ پنبه ای محکم می بافند و آن را به زیره ی گیوه متصل می کنند.

گیوه یکی از پای پوش های قدیمی است که در قدیم، به خصوص در فصل تابستان مورد استفاده فراوان قرار می گرفت. در سالهای اخیر به دلیل رواج  کفش های چرمی و غیره چرمی و جایگزین شدن این کفش ها به جای پای افزارهای قدیمی، در اکثر نقاط ایران رونق و اعتبار گذشته خود را از دست داده است.

مراحل تولید گیوه

۱) آماده سازی پوست که شامل: خیس کردن و پهن کردن آن روی زمین می شود و همه کارهای آن توسط استاد کار صورت می گیرد.

۲) خاک و خاکستر روی آن که به تدریج آب پوست را می کشد و خشکش می کند. انجام این کار حدود یک ماه و گاهی بیشتر از یک ماه هم طول می کشد.

۲) نرم کردن پوست

۳)رشته رشته کردن پوست و ایجاد نسخه های باریک

۴)پاک کردن مو از تسمه ها

۵)نرم کردن تسمه ها به وسیله پیه

۶)رنگ کردن پارچه

۶)آماده کردن فیتیله توسط شاگرد

۷)پی کنه گیر

سوغاتی های خوراکی

 

حلوای هویج و گردو آذربایجان غربی

از دیگر سوغات خوشمزه آذربایجان غربی، می توان به حلوا هویج و گردو اشاره کرد که برای طیف های مختلف سنی، میان وعده مقوی و مغذی است. این حلوا از قدیمی‌ترین حلواهای محلی استان است که تهیه‌ی آن برای مراسم شب یلدا، بسیار رواج دارد و علاوه بر پخت آن در منازل در کارگاه‌های حلواپزی نیز به صورت عمده تولید می‌شود. این نوع حلوا بدون استفاده از آرد و با هویج و گردو پخته شده و با شیره‌ی انگور شیرین می‌شود و طعم‌دهنده‌ی آن، پودر هل و گلاب است.

 

عسل آذربایجان غربی

شهرستان خوی با داشتن بیش از ۳۶۰ هزار کندو و تولید ۲۰ درصد از عسل کشور، قطب تولید این محصول است. استقرار کندوها در دل طبیعت غنی منطقه، یکی از دلایل مرغوبیت عسل خوی است.

تنور‌شیرینی‌سی

نوعی نان محلی شیرین است که در تهیه‌ی خمیر آن به جای آب از ماست استفاده می‌کنند و برای زرد شدن روی آن، زرده‌ی تخم‌مرغ می‌مالند

انگور آذربایجان غربی: بهترین انگور کشور

 

انگور آذربایجان  غربی هم از سوغات خوشمزه  این استان سرسبز  است. همه ساله در شهر ارومیه فستیوال شانادر برای انگور برگزار میشود. آذربایجان غربی قطب تولید انواع انگور در کشور است. این جشن در میان مسلمانان به شانادر و در میان مسیحیان به اوشانا معروف است .قدمت این جشن که به چند هزار سال قبل برمیگردد یکی از نمادی ترین وشکر گذارترین مراسم در برابر خالق هستی محسوب می شود. این مراسم باشکوه توام با رقص و آوازهای آذربایجانی و قوشماجاهای محلی وبایاتی ها همراه میگردد. انگور آذربایجان غربی، مقام اول تولید انگور با کیفیت کشور را دارا می باشد.

 

 

ورود | ثبت نام
شماره موبایل یا پست الکترونیک خود را وارد کنید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
درخواست بازیابی رمز عبور
لطفاً پست الکترونیک یا موبایل خود را وارد نمایید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
ایمیل بازیابی ارسال شد!
لطفاً به صندوق الکترونیکی خود مراجعه کرده و بر روی لینک ارسال شده کلیک نمایید.
تغییر رمز عبور
یک رمز عبور برای اکانت خود تنظیم کنید
تغییر رمز با موفقیت انجام شد