کپو چیست:
یک مدل بافته حصیری در لغت دزفولی با نام کپو شناخته شده است . این بافته از جنس نخل خرماست که به صورت گرد بافته می شود . کپو جز پرکاربرد ترین محصولات حصیری بوده که از قدیم تا به الان از آن استفاده های زیادی می شود .
تاریخچه کپو
کپ. بافی از قدیمی ترین صنایع دستی است، چرا که نمونه هایی از آن در بین النهرین و مناطق جنوبی پیدا شده است. ظاهرا نخستین زیراندازهای بشری از جنس نی و گیاهان باتلاقی بوده.
کشت خرما در حدود 6000 سال پیش در میان ایلامی ها در ایران و نزدیک شوش باستان رواج داشت. کشت نخل خرما از آغاز سلسله هخامنشی در ایران رایج بوده و به اشکال گیاه شناسی هخامنشی فراوان است. در پشت صحنه مبارزه شیر و گاو نر، قسمتی از یک گل با 9 پر روی سر دیده می شود. .
یکی از دلایلی که مردم به مناطق گرمتر مهاجرت کردند، درختان بلند نخل بود. از درختان خرما می توان محصولات مختلفی تهیه کرد. محصولات اصلی تبدیل آن عبارتند از: شیره خرما، عسل خرما، شکر مایع، شربت، مربای خرما، مربای خرما، آرد و تفاله خرما، سرکه، الکل، کلوخه و … خرما در صنایع دستی نیز کاربرد دارد. اکثر ابزار و وسایل منزل در مناطق نخلستانی جنوب کشور از چوب و برگ درخت خرما است که شامل طناب، تیر سقف (به جای تیر آهن)، گهواره، سبد، حصیر و بادبزن می باشد. او افزایش می یابد. کلاه، جارو، سبد، سینی حصیری، چتر و غیره.
کپو دزفول:
کپو دزفول محصولیست از جنس حصیر که از صنایع دستی منطقه خوزستان و جنوب ایران است . کپو در لغت دزفولی به شی کروی مانند گفته می شود؛ و در تعریف به سبد های بافته شده از حصیرکه از برگ خرما به شکل ظروف کروی بافته می شود، گفته می شود. همچنین به مصنوعات حصیری که از برگ خرما یا “کرتک” به شکل ظروف درب دار کروی بافته میشود، اطلاق میگردد.”(دزفول : شهر کپو )
کپو بافی دزفول از زمان کشت خرما در خوزستان اطراف دزفول و شوش قدیم در دوره ایلامی ها گسترش پیدا کرد
در واقع این کار در دوره هخامنشی هم رواج داشت که باستان شناسان با دیدن نقش گیاه نه پر بر روی دیواره های پلکان و در اطراف ابوالهول به این پدیده پی برده اند .
در ابتدا کپوها به شکل گرد بافته میشدند، اما هم اكنون از تنوع بسیار زیادی برخوردارند و تنها محدود به شكل و فرم گرد یا كروی نیستند، بلكه به شكل بیضی یا بهصورت بشقاب، كاسه، گلدان، شكلات خوری، استوانه های بزرگ و کوچک، جعبه جواهر، جای جواهرات، جاقاشقی ، جامیوهای،و دهها نوع دیگر بافته میشود.
کرتک (KERTAK)نوعی گیاه خودرو است که در حاشیه نهرها، رودخانه ها و دشت ها در مناطق باتلاقی, و گرمسیری به وفور یافت می شود. کرتک علف هرزی است که دارای ساقه بلندی همچون گندم است، و ساقه آن لاغر، کشیده و مثل نی دارای بند بند است.
این گیاه در کنار جویبارها رشد می کند و دارای استحکام کششی به مراتب بیشتری نسبت به ساقه گندم، یا جو می باشد. کرتک ظاهراً خوراک هیچ حیوانی نیست و دچار آفت هم نمی شود و این خود نقطه قوتی, برای محصول است.
از کرتک برای مغز ردیف های بافته شده در کپو استفاده می کنند. در واقع برگ درخت خرما به دور یک, یا دسته ای از کرتک هایی که کنار هم قرار گرفته اند پیچیده می شود. «کرتک» هیچ آفتی ندارد. به همین دلیل محصول نهایی، بهداشتی بوده و فضایی برای رشد حشرات را به دلیل استفاده از گیاه کرتک فراهم نمی سازد.
فروشگاه کپو :
فروشگاه دوراونتاش که از سال 1368 به تولید و بافت کپو مشغول است . به جرعت می توان گفت دوراونتاش یکی از بزرگترین تولید کنندگان کپو در دزفول و حتی در کشور است. به همین دلیل دوراونتاش بزرگترین فروشگاه کپو نیز در ایران است . شما برای خرید کپوی جانونی ، خمره ، بقچه ای و … .
تنوع سبد و کپو دزفول و دیگر محصولات حصیری در این فروشگاه توجه هر بیننده ای را به خود جلب میکند .