سوغات و صنایع دستی کرمان

در این مطلب می خواهیم درباره سوغات و صنایع دستی کرمان بگوییم. شهر کرمان مرکز استان کرمان است و 185 کیلومتر مربع مساحت دارد. قدمت این شهر به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد و یکی از تاریخی‌ترین شهرهای کشورمان محسوب می‌شود.کرمان، یکی از وسیع‌ترین استان‌های ایران است که در جنوب شرقی این کشور قرار دارد. اما در سفر به این استان پررمز  راز تنها آثار تاریخی آن نیستند که خودنمایی می‌کنند، بلکه سوغات و صنایع دستی کرمان نیز یکی از جاذبه‌های گردشگری آن محسوب می‌شوند.

یکی از دلایلی که گردشگران را ترغیب به سفر به شهر زیبای کرمان می کند وجود صنایع دستی متنوع در این منطقه است. در این شهر بازاری قدیمی به نام بازار گنجعلی خان وجود دارد که از دیرباز تا به امروز محلی برای عرضه سوغات و صنایع دستی کرمان می باشد. اگر به این شهر سفر کنید متوجه خواهید شد که صنایع دستی و سوغاتی های این شهر با تمام سلایق مطابقت دارد و شما می توانید به راحتی با هر سلیقه ای که دارید برای خود و اطرافیانتان هدیه بگیرید.

قالی کرمان

قالی کرمان یکی از مهمترین و اصیل ترین صنایع دستی کرمان به شمار می رود که در طرح های مختلفی مثل افشان، درختی، شاه عباسی، قاب قرآنی، شکارگاه، ترنجی، فرنگی و خوشه دیده می شود. یکی از دلایلی که باعث شهرت و معروفیت قالی کرمان شده است به کار بردن نخ پنبه ای و پشم مرغوب در آن است.

قالیچه افشاری

یکی از معروف ترین قالیچه های استان کرمان که متعلق به منطقه سیرجان است قالیچه افشاری نام دارد که نام آن نشات گرفته از بافندگان است چراکه تار و پود آن توسط ایل افشاری به کرمان کوچ کرده اند بافته می شود. جالب است بدانید که رنگ و طرحهای این قالیچه از ایلی به ایل دیگر تفاوت دارد و اصالت آن در میان قالیچه های مختلف کرمان کاملاً قابل لمس است.

ویدئو صنایع دستی کرمان

صنایع دستی

پته دوزی

یکی از صنایع دستی کرمان که در بین زنان و دختران هنرمند کرمانی رواج دارد، پته دوزی است. پته دوزی، نوعی سوزن دوزی سنتی معروف کرمان به حساب می‌آید. در پته‌دوزی از پارچه خاصی استفاده می‌شود که نام آن «عریض» است. نخ‌های رنگی و پشمی استفاده شده در این سوزن دوزی را «ریس» می‌نامند. پته‌دوزی‌ها در قالب روتختی، رومیزی، پرده، کوسن، لباس‌های پته دوزی و بالش در جای جای کرمان یافت می‌شوند.

شال بافی

یکی دیگر از صنایع دستی کرمان که اکنون به آن می‌پردازیم، شال بافی است. شال بافی نیز، همچون قالیبافی، رواج زیادی دارد. حتی گفته‌اند که طرح‌های قدیمی کار شده در فرش‌های کرمان، از هنر شال بافی الهام گرفته شده است! شال‌های کرمانی، اغلب سه متر هستند و شما می‌توانید این شال‌ها را تحت عنوان شال‌های لاجوردی، بوته‌ای، لاکی، احرامی، ترمه، شاخ و زنگاری در بازارهای کرمان بیابید.

گلیم شیریکی پیچ

گلیم شیریکی پیچ هم از صنایع دستی بی‌نظیر کرمان است که قطب تولید آن را، سیرجان و روستای دارستان دانسته‌اند. همان‌طور که در آغاز اشاره کردیم، روستای دارستان، به عنوان دهکده گلیم جهان، در یونسکو به ثبت رسیده است. گلیم شیریکی پیچ شهر سیرجان نیز، در نوع خود، منحصر به فرد است. این گلیم‌ها ترکیبی از قالی و گلیم هستند. برخلاف گلیم‌های دیگر که پود، محصول نهایی را تولید می‌کند، در این روش نقشی ندارد. در این شیوه بافت، پود تنها نقش متصل کردن تارها به یکدیگر را ایفا می‌کند و موجب استحکام درگیری نخ خامه با تارها می‌گردد.

آجیده دوزی

ماجرای دست‌های هنرمند کرمانیان نیز به مانند شگفتانه‌های خوش‌طعم این استان، جذاب و بی‌نظیر است. بیایید ادامه این ماجرا را با یکی دیگر از صنایع دستی کرمان که آن را آجیده‌دوزی نامیده‌اند، پی بگیریم.

این هنر، جزو آن دسته از صنایع دستی کرمان است که قدمت زیادی دارد. نام دیگر آجیده دوزی، لایه دوزی، یا پنبه دوزی است. در آجیده دوزی، یک لایه پنبه، در میان دو لایه پارچه قرار گرفته و بعد از دوخت، نقش‌های برجسته‌ زیبایی را خلق می‌کند. طرح‌های کار شده در این هنر، با ظرافت‌های فراوان و بسیار اصیل هستند.

خورجین

در زندگی شهری امروز، خورجین کاربرد کمتری دارد اما مردمان روستا، هنوز از آن استفاده کرده و آن را می‌بافند. خورجین بافی را نیز می‌توان جزو صنایع دستی کرمان به شمار آورد که در روستاهای آن رواج دارد. در بافت آن‌ها، معمولاً از طرح‌های هندسی متقارن استفاده می‌شود. برخی از خورجین‌ها برای زین‌های دوچرخه و موتور سیکلت بهره می‌برند.

گبر دوزی یا زرتشت دوزی

بگذارید قدری از گبر دوزی که در شمار صنایع دستی کرمان قرار می‌گیرد، برایتان بگوییم. قدمت این هنر به ایران باستان باز می‌گردد. به همین دلیل است که آن را «زرتشت دوزی» هم نامیده‌اند. در گبر دوزی، اغلب از رنگ‌های روشن و دل‌انگیزی چون سبز، سرخ و سفید استفاده می‌کنند. طرح‌هایی که در این هنر به کار می‌رود، اغلب درختان سرو، گل‌های میخک، هدهد، مرغ، خروس و اشکال هندسی هستند.

عریض بافی

عریض بافی، یکی دیگر از صنایع دستی و سوغات کرمان است که زیبایی خاصی دارد. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، عریض پارچه‌ای است که در زمینه گبر بافی، به کار می‌رود. در آغاز این هنر، آن را با دستگاه‌های بافندگی چوبی می‌بافتند اما اکنون دستگاه‌های چوبی، جای خود را به دستگاه‌های بافندگی اتوماتیک داده‌اند. متأسفانه این هنر، در حال انقراض است. عریض‌های ماشینی به هیچ عنوان کیفیت پارچه‌های دستباف عریض را ندارند و حتی، نقش و طرح روی آن‌ها نیز تغییر کرده است.

ظروف مسی

ظروف مسی در بیشتر شهرهای با قدمت ایران مانند اصفهان، زنجان و همدان تولید می‌گردند. کرمان معادن مس متعددی دارد، به همین دلیل هنرمندان بااستعداد وسایل بسیاری با مس می‌سازند. از مهم‌ترین ظروف مسی که در کرمان ساخته می‌شود می‌توان به  بشقاب، کفگیر، قابلمه، تابلوهای مسی اشاره کرد.