استان تهران به لحاظ موقعیت اقتصادی و اجتماعی , محل تمرکز بسیاری فعالیت های اقتصادی در کشور است و در این میان از رشته های صنایع دستی و هنرهای سنتی نیز بی بهره نبوده و ازدوران قاجار تا کنون به دلیل قرار گرفتن این شهر به عنوان پایتخت ایران و نوجود دولتمردان و رجال بسیاری از رشته های صنایع دستی به این شهر منتقل گردیده اند که تا به امروز نیز ادامه داشته و به نحوی جزو فعالیت های بومی استان شده اند .
در زیر پوست این شهر بزرگ و پر از جمعیت و باتوجه به ناهنجاری های موجود در آن وجود و رونق این نوع فعالیت ها در زندگی مدرن و پرسرعت عصر حاضر حکایت از گرایش باطنی انسان به زیبایی و خلق آن از طریق ساخت وسایل کاربردی و روزمره زندگی با استفاده از انواع تکنیک های صنایع دستی دارد .
وجود کارگاههای فعال صنایع دستی در استان با توجه به حجم اشتغال موجود در آن نمایشگاهها و همچنین گالری های متعدد در سطح استان شرایط به وجودآوردن تاثیرات مثبت احتماعی فعالیت های هنری و از جمله صنایع دستی را نشان می دهد .
قالی بافی در تهران
بافت قالی و قالیچه نسبت به سایر صنایع دستی در استان تهران از گستردگی چشمگیری برخوردار است. قالیبافی امروزه بهصورت حرفه خانگی تقریباً در تمام نقاط روستایی استان تهران دیده میشود. همچنین کارگاههای قالیبافی بسیاری در سطح استان وجود دارد که قالیهای دستبافت با نقشها و طرحهای متنوع تولید میکنند.
قالی بافی از گذشته در مناطق غیرشهری کرج، دماوند و شمیرانات رایج بوده است. کیفیت فرشهای این منطقه زبانزد بود و همین باعث رونق صادرات فرش به کشورهای دیگر شده است. نقشهها و طرحهای فرشهای استان تهران اغلب مربوط به طبیعت مربوط هستند.
سفالگری، صنایع دستی تهران
صنعت سفالگری یکی از کهنترین صنایع ایران به شمار میرود. این صنعت که در نقاط بسیاری از ایران وجود داشته و هنوز نیز فعال است، قدمتی هشت هزارساله دارد.
سفالگری یکی از هنرهای سنتی و قدیمی تهران است که در بسیاری از مناطق استان تهران تولید میشود. در نقاط مختلفی از تهران خاکرس مناسب برای ساخت اشیاء سفالی یافت میشود و این امر موجب شده تا کارگاههای متعددی در شهر و استان تهران وجود داشته باشد.
یکی از ویژگیهای بارز سفالهای تهران، عدم نیاز به جلا و لعاب است. سفالهای تهران شفافیت بالایی دارند و این به دلیل خاک با کیفیت تهران است. خاکرس مورد استفاده در کارگاههای سفالگری تهران اغلب از کورههای آجرپزی شهرهایی مانند ورامین و شهرری تهیه میشود.
رودوزی، رنگینترین صنایع دستی تهران
دوخت دستی طرحها بر روی پارچههای ساده را رودوزی میگویند. این هنر در تهران پیشینه بالایی دارد اما امروزه کمتر به آن توجه میشود. روزدوزی در شهرها و استانهای دیگر ایران مانند اصفهان، کرمان، شیراز، هرمزگان و سیستان و بلوچستان نیز تولید میشود اما هر منطقه سبک دوخت خاص خود را دارد. این هنر در ایران به سه دسته کلی تقسیم میشود:
دوخت اول: بخیههایی بر روی پارچه زده میشود و طرحهایی از رنگ و نقش ایجاد میگردد. نمونه این رودوزیها را در پتهدوزی کرمان، سوزندوزی سیستان و بلوچستان و قلابدوزی رشت میتوان دید.
دوخت دوم، در این دوخت نخهای رنگی از تار و پودر پارچه گذر میکنند و پارچه حالت مشبکی به خود میگیرد. نمونه این رودوزی را در سکمهدوزی اصفهان شاهد هستیم.
دوخت سوم، پارچه در این دوخت ثابت است و بر روی آن با نخهایی که روکش فلزی دارند نقشها و طرحها را ایجاد میکنند. نمونه این رودوزی در تافتهدوزی، خوسدوزی، زردوزی یا گلابتوندوزی میتوانیم ببینیم.
هنرمندان تهرانی نیز در این هنر دستی بر آتش دارند و اغلب هنر خود را به صورت گلدوزی و قلاببافی عرضه میکنند. طرحهای رودوزیهای تهران اغلب از طبیعت الهام گرفته شده است.
جاجیم تهران
یکی از بافتنیهای زیبا در استان تهران، جاجیم است. عشایری که در منطقه فیروزهکوه تهران زندگی میکنند از جاجیم به عنوان فرش یا گاهی برای زیرانداز استفاده میکنند. اغلب خود عشایر جاجیمهای را خود میبافتند و از آن برای زندگی خود استفاده میکردند. این جاجیمها طرحهای الهام گرفته از طبیعت را شامل میشد و با پشمهای با کیفیت تولید میشدند. با توجه به اینکه فیروزهکوه به مازندران و آلاشت نزدیک است، اغلب طرحها و نقشهها شباهت زیادی با طرحها و نقشههای جاجیم آلاشت دارد.
زیور آلات سنتی
زیورآلات سنتی در ایران از قدمت بالایی برخوردار است. در گذشته زنان و مردان ایرانی زیورآلات خاص خود را داشتند. ساخت زیورالات سنتی از دیرباز در تهران علاوه بر رویکرد آیینی و زیباشناختی دارای رویکرد اقتصادی هم بوده است. این زیورآلات با مواردی چون طلا، نقره، سنگ تزئینی و غیره ساخته میشوند. جواهر از زیباترین صنایع دستی و سوغات تهران به شمار میآید.
چرم سازی
یکی دیگر از صنایع دستی معروف و محبوب تهران، چرم است. محصولات چرمی تهران شهرت بالایی در میان گردشگران دارند. کالاهای چرمی در تهران شامل کیف پول، کیف اداری، کیف مجلسی زنانه، کفش، چمدان، کمربند و غیره است. برای خرید محصولات چرمی تهران باید به راسته چرمفروشان در بازار بزرگ تهران یا خیابان فردوسی و سعدی بروید. این مناطق بهترین مکان برای تهیه محصولات چرمی است و اغلب برندهای بزرگ تولیدکننده مصنوعات چرمی در این خیابانها نمایندگی دارند. همچنین در برخی گالریها و نمایشگاههای محلی هنرمندان تهران محصولات دستساز با چرم را برای فروش، ارائه میدهند.
معرق شیشه
معرق شیشه از دیرباز در ایران از سابقه طولانی برخوردار است. اگر به پنجرهها، درها، دیوارهایی که با شیشههای رنگی تزئین شده، توجه کرده باشید به این اصل واقف خواهید بود. هنرمندان تهرانی در این هنر سررشته دارند، معرقکاران روی شیشه اشکال هندسی را حکاکی میکنند. اگرچه امروزه معرق شیشه یکی از گرانترین صنایع دستی تهران به حساب میآید اما هنوز این هنر از محبوبیت بالایی برخودار است.
ویترای یا نقاشی روی شیشه
یکی از زیباترین صنایع دستی استان تهران، ویترای است. ویترای به معنی نقاشی کردن روی شیشه است که هنرمندان تهران با کمک آن ظروف شیشهای زیبایی خلق میکنند. هنر ویترای از قدمت بالایی برخوردار است و آثار متعددی از این هنر را میتوان در موزههای بینالمللی جهان دید.
شیشه گری در تهران
از مشهورترین صنایع دستی تهران میتوان به شیشهگری و معرقکاری شیشه اشاره کرد. حرفهای که از زمان قاجار در این منطقه شروع شده و تا به اکنون نیز بر دوام بوده است. منظور ما از صنایع دستی شیشهگری در تهران، ساخت انواع ظروف شیشهای، ظروف غذاخوری و … از جنس شیشه و پرداخت و تزئینات بر روی آنها است.
نقوش مختلفی که بر روی وسایل مختلف شیشهای کار میشود، میتواند نگارههای ایرانی و یا دیگر انواع نقش و نگار باشد. هرچه که باشد، روح اصیل ایرانی هنر شیشهگری حفظ خواهد شد. چرا که اصالت این نوع صنعت دست ساز در تاریخ ایران زمین ریشه دوانده است.
کار شیشهگری در تهران به این صورت است که ابتدا متریال شیشه را آب کرده و سپس عمل دمیدن در آن صورت میگیرد. اشکال و حالتهای مختلف به آن میدهند و پس از پروسهی سرد شدن، طرحهای مختلف به صورت دستی توسط هنرمندان این زمینه به کار اضافه میشود.
نقاشی روی شیشه، تراش شیشه و تزئین آن در این دسته جای دارند. اگر به دنبال خرید سوغاتی تهران هستید، یک ظرف معرقکاری اصیل میتوان پیشنهاد وسوسهانگیز و داغی باشد. نظرتان چیست؟
همجوشی شیشه که ایجاد فرم های مختلف و تهیه ظروف مصرفی و تزیینی و قطعات شیشه های رنگی با روش اتصال به یکدیگر با حرارت دادن در کوره است .
معرق سنگ که اصطلاحی است برای کنار هم قراردادن قطعات سنگ های مسطح رنگی بریده شده بر اساس طراحی مشخص .
ساخت احجام سنگی : ساخت ظروف و یا محسمه است به وسیله تراشیدن سیگ یک تکه طبق طرح مورد نظر
صنایع دستی چوبی :به مجموعه محصولات چوبی گفته می شود که با طرح ها و نقوش هنری توسط ابزار و وسایل مختلف از جمله دستگاه های خراطی وسایل نجاری نظیر اره سوهان و رنده مغار و غیره به وجود می آیند و همچنین تولید فرآورده های چوبی که با استفاده از روکش حاصله از به هم چسباندن قطعات کوچک چوب وفلز و استخوان ساخته می شود .
چرم : مجموعه تولیداتی که با استفاده از چرم دباغی شده و آماده شدن به عنوان مواد اولیه با طرح و نقوش سنتی , مصنوعات متنوعی را با تکنیک های مختلف مانند نقش اندازی ضربی , نقاشی روی چرم و غیره تهیه می کنند.
رودوزی و منجوق دوزی در تهران
رودوزی و منجوق دوزی را نه تنها در صنایع دستی تهران که در دیگر نقاط کشور نیز میتوان دید. به هنر تزیین کردن و زیباتر کردن پارچه، رودوزی گفته میشود. منجوق دوزی نیز در دسته رودوزی قرار دارد. در کنار آن، سوزندوزی، آینه دوزی، پولکدوزی و پته دوزی نیز جزو انواع رودوزی محسوب میشوند. تعداد زیادی از هنرمندان عزیزمان در تهران و به این حرفه مشغول هستند.
صنایع چوبی در تهران
میتوان صنایع دست ساز چوبی را نیز بهعنوان شاخهای دیگر از صنایع دستی در تهران نام برد. انواع وسایل چوبی در طرحها و رنگهای مختلف را میتوانید در بازارهای تهران پیدا کنید. گرچه برای مبدا و منشا آن بهتر است به استان زیبای کردستان و شهر سنندج بزنید.
چاپ باتیک در تهران
چاپ باتیک به معنای چاپ بر روی پارچه است. یک شاخهی هنری که در شهرهایی از جمله تهران و تبریز رایج است. انواع طرحها با رنگهای مختلف بر روی پارچه پیادهسازی میشوند.
در کنار اینها صنایع دستی دیگری نیز در تهران وجود دارند که از جمله آنها میتوان به نمدمالی، زیلوبافی، تابلو فرش، جاجیم بافی، ورنی بافی، خراطی و قلمزنی اشاره کرد.
سوغات تهران: تمامی این صنایع دستی که گفته شد در لیست بهترین سوغاتی تهران قرار دارند.
کدام صنایع دستی در تهران پررونق است؟ چرا؟
هر کدام از صنایع دستی استان تهران، طرفداران و مخاطبان خاص خود را دارد. اما اگر به دنبال صنایع دستی رایج تهران هستید که میتوان به هنرهای شیشهگری، قالیبافی، معرق شیشه، صنعت چرم، صنایع دستی چوبی اشاره کرد. دلیل آن نیز درآمدزایی زیاد این شاخهها از نظر جذب مشتری است. جدیدا نیز شاخه صنایع دستی مدرن به انواع دسته بندی صنایع دستی تهران اضافه شده است.
صنایع دستی پرفروش در تهران
صنایع دستی پرفروش تهران، همان صنایع دستی پرمخاطب تهران هستند. انواعی که توانستهاند طیف بیشتری از مردم را به خود جذب کنند. نقاشی روی شیشه، سفالگری و قالی دستباف در این دسته جای دارند.
قیمت خرید صنایع دستی تهران
قیمت صنایع دستی تهران از یک نوع به نوع دیگر متفاوت است. حتی درجه کیفیت ساخت یک نوع صنایع دستی نیز بر روی قیمت آن تاثیرگذار است. در کل، صنایع دستی به واسطه دست ساز بودن و اصیل بودن، قیمت پایینی ندارند. اما شما برای گرفتن لیست قیمت صنایع دستی مختلف ایران میتوانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
بهترین مکان برای خرید صنایع دست ساز تهران
اگر قصد خرید صنایع دستی اصیل تهران را دارید، باید حتما لیستی از هنرمندان و فروشگاههای معتبر را داشته باشید. همه ما این را میدانیم که در کنار فرش دستباف اصل، فرش ماشینی وجود دارد. گاها، تنها یک کارشناس صنایع دستی یا فرد حاذق میتواند تفاوت این دو را متوجه شود. برای همین توصیه ما در پامیراث برای شما این است که فروشندگان محلی و معتبر را بشناسید و پیش از خرید صنایع دستی از اصل بودن و دست ساز بودن آن اطمینان حاصل کنید.
نمایشگاه صنایع دستی در تهران
در ادامه زیرتیتر قبلی، هر ساله نمایشگاههای ملی و بینالمللی زیادی در شهرهای مختلف برگزار میشود. از جمله آنها میتوان به نمایشگاه صنایع دستی در تهران اشاره کرد. یکی از بهترین رویدادها برای شناخت هنرمندان و انواع آثار صنایع دستی قدیمی و جدید، این نمایشگاهها هستند. غرفه صنایع دستی شهرهای مختلف را دیدن کنید.
چادر شب بافی در تهران
یکی دیگر از صنایع دستی استان تهران، بافتن چادر شب در اندازهها و طرحهای مختلف است. این نوع صنایع دستی را بیشتر در روستاهای تهران دارید. خانمها و دختران خوشسلیقهای که با دقت و ظرافت زیاد، پادرهای نفیس و مرغوب به رنگهای مختلف بنفش، زرد، قرمز، نیلی، سبز و … میدوزند.